13 september

13 september is de 256ste dag van het jaar (257ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 109 dagen tot het einde van het jaar.

aug		september					okt
<<		1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14	15	16
17	18	19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30				>>

Algemeen
- 1918 - Treinramp bij Weesp. Door zware regenval, waarbij de spoordijk bij de brug over het, toenmalige Merwedekanaal bij Weesp verzadigd raakt, glijdt een passagierstrein uit Amersfoort naar Amsterdam met rails en al van de dijk. Er vallen 41 doden en 42 gewonden.
- 1936 - Voor de tweede maal wordt Loen, Noorwegen, getroffen door een vloedgolf nadat een enorm rotsblok in een meer is gevallen. Er vallen 74 doden.
- 2005 - Rotterdam sluit de beruchte tippelzone aan de Keileweg om een einde te maken aan straatprostitutie.
- 2012 - De Volcán de Fuego in Guatemala barst uit. Meer dan 33.000 mensen slaan op de vlucht voor het natuurgeweld.
- 2022 - Nabij Tel Aviv (Israël) wordt een grafgrot ontdekt met tientallen aardewerken en bronzen voorwerpen in verschillende vormen en maten uit de tijd van de Egyptische farao Ramses II die in 1213 voor Christus stierf. De ontdekking berust op toeval omdat een graafmachine het dak van de grot raakt tijdens werkzaamheden.^[1]^[2]

Kunst en cultuur
- 1952 - Het eerste Jip en Janneke-verhaal verschijnt in het Nederlandse dagblad Het Parool.
- 2015 - Ramsey Nasr ontvangt de Louis d'Or voor zijn rol in The Fountainhead van Toneelgroep Amsterdam en Marieke Heebink ontvangt de Theo d'Or voor haar rol in Medea, eveneens een productie van Toneelgroep Amsterdam. Deze twee prijzen worden gezien als de belangrijkste in de Nederlandse toneelwereld.^[3]
Muziek
- 2009 - Tijdens een prijsuitreiking van de MTV Video Music Awards ontvangt Taylor Swift een award voor de clip van You Belong With Me. Kanye West komt het podium op en belet haar een toespraak te houden en wordt vervolgens uitgejouwd door het publiek. Beyoncé die een award wint voor de clip van Single Ladies geeft Swift later op de avond alsnog de gelegenheid om de toespraak af te maken.^[4]
Oorlog
- 533 - Vandaalse Oorlog: Het Byzantijnse leger onder bevel van Belisarius verslaan de Vandalen in de slag bij Ad Decimum.
- 1759 - Slag om Quebec: De Engelsen veroveren de vestingstad Quebec op de Fransen in de Franse en Indiaanse Oorlog.
- 1940 - Italiaanse troepen onder bevel van maarschalk Rodolfo Graziani openen vanuit Libië de aanval op Egypte.
- 1944 - Terwijl Amerikaanse bommenwerpers het concentratiekamp Auschwitz in Polen bombarderen, vertrekt de laatste trein uit Kamp Westerbork.

Politiek
- 1394 - De Joden worden uit Frankrijk verdreven op bevel van Karel VI.
- 1941 - Oprichting van de Venezolaanse partij Democratische Actie.
- 1949 - Beëdiging van Theodor Heuss als eerste bondspresident van West-Duitsland.
- 1959 - Beëdiging van Heinrich Lübke als tweede bondspresident van West-Duitsland.
- 1974 - Gijzeling van de Franse Ambassade in Den Haag door leden van het Japanse Rode Leger.
- 1979 - Venda wordt door Zuid-Afrika onafhankelijk verklaard.
- 2007 - Rita Verdonk wordt door fractievoorzitter Mark Rutte uit de Tweede Kamerfractie van de VVD gezet.
- 2021 - Voor het eerst in 10 jaar bezoekt een Israëlisch regeringshoofd Egypte. Premier Naftali Bennett van Israël en president Abdul Fatah al-Sisi van Egypte spreken onder meer over de onderlinge relatie van de landen.

Religie
- 335 - Kerkwijding van de Heilge Graf-basiliek in Jeruzalem en vooravond van de viering van de Kruisverheffing.
- 1838 - Paus Gregorius XVI creëert twee nieuwe kardinalen, onder wie de Belgische aartsbisschop van Mechelen Engelbertus Sterckx.
- 1896 - Paus Leo XIII verklaart in zijn apostolische brief Apostolicae Curae de priester- en bisschopswijdingen en Apostolische successie in de Kerk van Engeland ongeldig.

Sport
- 1987 - In Londen wint de Nederlandse vrouwenhockeyploeg de Europese titel door gastland Engeland in de finale na strafballen te verslaan.
- 2003 - In Barcelona prolongeert de Nederlandse vrouwenhockeyploeg de Europese titel door in de finale gastland Spanje met 5-0 te verslaan. In het mannentoernooi verliest Nederland in de troostfinale op strafballen van Engeland.
- 2004 - Amélie Mauresmo lost de Belgische Justine Henin na 44 weken af als nummer één op de wereldranglijst der tennisprofessionals; de Française moet die positie na vijf weken weer afstaan aan haar Amerikaanse collega Lindsay Davenport.

Wetenschap en technologie
- 1956 - De dijk om de nieuwe IJsselmeerpolder Oostelijk Flevoland wordt gesloten.
- 1956 - IBM lanceerde de eerste harde schijf voor dataopslag: de RAMAC
- 1959 - De Russische Loena 2 is het eerste ruimtevaartuig dat een ander hemellichaam (de maan) bereikt.
- 1966 - Ruimtewandeling van astronaut Richard Gordon vanuit Gemini-11 waarbij hij enkele werkzaamheden verricht.^[5]
- 2007 - Lancering van een H-IIA raket vanaf Tanegashima Space Center voor de SELENE (SELenological and ENgineering Explorer) missie met het Kaguya ruimtevaartuig van JAXA dat onderzoek moet gaan doen naar het zwaartekrachtsveld van de Maan en de 2 kleine satellieten Okina en Ouna voor onderzoek aan het maanoppervlak en het zwaartekrachtsveld.^[6]
- 2015 - De eerste gravitatiegolf wordt waargenomen door de Laser Interferometer Gravitatiegolf Observatorium (LIGO) in Hanford en Livingston, beide plaatsen in de Verenigde Staten.
- 2022 - Lancering met een Lange Mars 7A raket van China Aerospace Science Corporation (CASC) vanaf lanceerbasis Wenchang LC-201 van de ChinaSat 1E missie. Deze satelliet, ook bekend als Zhongxing 1E, is een communicatiesatelliet waarvan wordt vermoed dat deze voor militaire doeleinden wordt gebruikt.^[7]

1475 - Cesare Borgia, Italiaans theoloog en aartsbisschop (overleden 1507)
1596 - James Shirley, Engels dichter en toneelschrijver (overleden 1666)
1766 - Jean Falba, Frans generaal (overleden 1848)
1814 - Nicolaas Beets, Nederlands auteur, dichter en predikant (overleden 1903)
1842 - Jan Puzyna de Kosielsko, Pools kardinaal-aartsbisschop van Krakau (overleden 1911)
1853 - Hans Christian Gram, Deens histoloog (overleden 1938)
1863 - Arthur Henderson, Brits politicus (overleden 1935)
1874 - Arnold Schönberg, Oostenrijks/Amerikaans componist (overleden 1951)
1877 - Wilhelm Filchner, Duits verkenner (overleden 1957)
1883 - LeRoy Samse, Amerikaans atleet (overleden 1956)
1886 - Robert Robinson, Brits chemicus (overleden 1975)
1890 - Joseph De Nolf, Belgisch politicus (overleden 1979)
1893 - Henk Kamerbeek, Nederlands atleet (overleden 1954)
1894 - J.B. Priestley, Engels schrijver (overleden 1984)
1895 - Morris Kirksey, Amerikaans atleet (overleden 1981)
1899 - Anton Constandse, Nederlands anarchist, schrijver en journalist (overleden 1985)
1903 - Claudette Colbert, Amerikaans actrice (overleden 1996)
1903 - Amado Hernandez, Filipijns schrijver en vakbondsleider (overleden 1970)
1904 - Calixto Zaldivar, Filipijns politicus en hooggerechtshofrechter (overleden 1979)
1908 - Sicco Mansholt, Nederlands boer en politicus, minister en Europees Commissaris (overleden 1995)
1908 - Carlos Peucelle, Argentijns voetballer (overleden 1990)
1909 - Oswaldo Rolla (Foguinho), Braziliaans voetballer (overleden 1996)
1909 - Frits Thors, Nederlands nieuwslezer (overleden 2014)
1914 - Hendrik Leendert Starre, Nederlands kunstschilder (overleden 2016)
1916 - Roald Dahl, Brits schrijver (overleden 1990)
1920 - Else Holmelund Minarik, Deens/Amerikaans kinderboekenschrijfster (overleden 2012)
1922 - Yma Súmac, Peruviaans zangeres (overleden 2008)
1922 - Sefafín Vásquez Elizalde, Mexicaans bisschop (overleden 2009)
1923 - Jean Daems, Belgisch atleet (overleden 1984)
1923 - Wim Kouwenhoven, Nederlands acteur (overleden 2009)
1924 - Maurice Jarre, Russisch/Frans componist (overleden 2009)
1925 - Sergej Salnikov, Sovjet voetballer en trainer (overleden 1984)
1925 - Mel Tormé, Amerikaans muzikant (overleden 1999)
1928 - Robert Indiana, Amerikaans kunstenaar (overleden 2018)
1930 - James McLane, Amerikaans zwemmer (overleden 2020)
1931 - Barbara Bain, Amerikaans actrice
1931 - Ernest Brenner, Luxemburgs voetballer (overleden 2016)
1931 - Marjorie Jackson, Australisch atlete en gouverneur
1932 - Mike MacDowel, Brits autocoureur (overleden 2016)
1932 - Pedro Rubiano Sáenz, Colombiaans kardinaal (overleden 2024)
1936 - Abderrahmane Soukhane, Algerijns voetballer (overleden 2015)
1936 - Joe E. Tata, Amerikaans acteur (overleden 2022)
1936 - Marifé de Triana, Spaans zangeres en actrice (overleden 2013)
1938 - John Smith, Schots/Brits politicus (overleden 1994)
1939 - Arleen Augér, Amerikaans zangeres (overleden 1993)
1939 - Frans Halsema, Nederlands cabaretier en zanger (overleden 1984)
1939 - Richard Kiel, Amerikaans acteur (overleden 2014)
1940 - Óscar Arias, Costa Ricaans politicus
1940 - Jimmy James, Jamaicaans-Brits zanger (overleden 2024)
1940 - Reggie Johnson, Amerikaans jazzcontrabassist (overleden 2020)
1941 - Hissène Habré, dictator van Tsjaad (overleden (2021)
1941 - Ewald Ombre, Surinaams rechter (overleden 2024)
1944 - Jacqueline Bisset, Brits actrice
1944 - Peter Cetera, Amerikaans zanger
1948 - Clyde Kusatsu, Amerikaans acteur
1948 - René Ravets, Belgisch atleet
1948 - Luciano Veloso, Braziliaans voetballer
1949 - Maria van der Hoeven, Nederlands politica en minister
1949 - Attila Ladinszky, Hongaars voetballer (overleden 2020)
1951 - Cor Hildebrand, Nederlands voetballer (overleden 2022)
1951 - Sven-Åke Nilsson, Zweeds wielrenner
1951 - Jean Smart, Amerikaans film- en televisieactrice
1952 - José Ernesto Díaz, Colombiaans voetballer (overleden 2002)
1953 - Taryn Power, Amerikaans actrice (overleden 2020)
1954 - Shigeharu Ueki, Japans voetballer (overleden 2024)
1954 - Isiah Whitlock jr., Amerikaans acteur
1956 - Hendrik Setrowidjojo, Surinaams politicus
1956 - Joni Sledge, Amerikaans zangeres en songwriter (overleden 2017)
1958 - Domenico Dolce, Italiaans modeontwerper (Dolce & Gabbana)
1958 - Robert Millar, Brits wielrenner
1959 - Victor Muller, Nederlands ondernemer
1962 - Alexandra Blaauw, Nederlands actrice
1963 - Teun van Dijck, Nederlands politicus
1963 - Mary-Lou van Stenis, Nederlands actrice
1963 - Sophie in 't Veld, Nederlands politica
1964 - Paul Bodin, Welsh voetballer
1965 - Diego Aguirre, Uruguayaans voetballer en trainer
1966 - Igor Kravtsjoek, Russisch ijshockeyspeler
1967 - Michael Johnson, Amerikaans atleet
1968 - Ole Bjur, Deens voetballer
1968 - Jeff Saibene, Luxemburgs voetballer
1969 - Daniel Fonseca, Uruguayaans voetballer
1969 - Xiomara Griffith, Venezolaans judoka
1969 - Ghislaine Pierie, Nederlands actrice en regisseuse (overleden 2023)
1971 - Mladen Dabanovič, Sloveens voetballer
1971 - Shinichi Fukushima, Japans wielrenner
1971 - Goran Ivanišević, Kroatisch tennisser
1971 - Alexandru Tudor, Roemeens voetbalscheidsrechter
1972 - Job ter Burg, Nederlands filmeditor
1973 - Christine Arron, Frans atlete
1973 - Fabio Cannavaro, Italiaans voetballer
1973 - Rogério Ferreira, Braziliaans beachvolleyballer
1973 - Sabine Koning, Nederlands actrice
1973 - Nicole Stevenson, Canadees atlete
1974 - Patrick Delsemme, Belgisch snookerspeler (overleden 2022)
1975 - Ian Carey, Amerikaans dj (overleden 2021)
1976 - Caroline Bastiaens, Belgisch politica
1976 - Rianne Letschert, Nederlands hoogleraar en rector magnificus
1977 - Fiona Apple, Brits zangeres
1977 - Eirik Bakke, Noors voetballer
1978 - Steven Colombeen, Belgisch musicalacteur en -zanger
1978 - Zhang Shujing, Chinees atlete
1979 - Geike Arnaert, Belgisch zangeres
1979 - Boris Krčmar, Kroatisch darter
1979 - Julio César de León, Hondurees voetballer
1980 - Masaaki Kobayashi, Japans schaatser
1980 - Daisuke Matsuzaka, Japans honkballer
1981 - Angelo Diop, alias Rotjoch, Nederlands presentator en rapper
1981 - Koldo Fernández, Spaans wielrenner
1982 - Soraya Arnelas, Spaans zangeres
1982 - Tanguy Barro, Burkinees voetballer
1982 - Olivier Fontenette, Frans voetballer
1983 - James Bourne, Brits zanger en gitarist
1983 - Maarten Ketting, Nederlands voetbalscheidsrechter
1984 - David De Geest, Belgisch dirigent
1985 - Christian Kum, Duits/Nederlands voetballer
1985 - Rob Kemps, Nederlands zanger
1985 - Thomas Prager, Oostenrijks voetballer
1986 - Kamui Kobayashi, Japans autocoureur
1986 - Levi Schwiebbe, Nederlands voetballer
1987 - Heather Bansley, Canadees beachvolleyballer
1987 - Katarzyna Baranowska, Pools zwemster
1987 - Jonathan de Guzman, Nederlands/Canadees voetballer
1987 - Vincent Kipruto, Keniaans atleet
1988 - Eva-Maria Brem, Oostenrijks alpineskiester
1988 - Aleksandra Fedoriva, Russisch atlete
1988 - Oliver Fisher, Engels golfer
1988 - Iouri Podladtchikov, Russisch/Zwitsers snowboarder
1989 - Malenthe Lugtmeier, Nederlands voetbalster
1989 - Thomas Müller, Duits voetballer
1990 - Jamie Anderson, Amerikaans snowboardster
1990 - Luciano Narsingh, Nederlands voetballer
1990 - Adam Žampa, Slowaaks alpineskiër
1991 - Milan Knol, Nederlands YouTuber
1993 - Niall Horan, Iers zanger
1994 - Lucas Andersen, Deens voetballer
1994 - Lemi Berhanu Hayle, Ethiopisch atleet
1994 - Sepp Kuss, Amerikaans wielrenner
1994 - Quillan Roberts, Jamaicaans-Canadees voetballer
1996 - Lili Reinhart, Amerikaans actrice
2000 - Lorenzo Colombo, Italiaans autocoureur
2004 - Emma Pijnenburg, Nieuw-Zeelands voetbalster
2006 - Bernice Thurkow, Nederlands voetbalster

81 - Titus (41), Romeins keizer
867 - Paus Nicolaas I (ca. 47)
1438 - Eduard van Portugal (46), koning van Portugal
1506 - Andrea Mantegna (ca. 75), Italiaans kunstschilder
1565 - Guillaume Farel (ca. 76), Frans-Zwitsers theoloog en kerkhervormer
1598 - Filips II (71), koning van Spanje
1766 - Manuel Pla (±40), Spaans componist, hoboïst en klavecinist
1775 - Klaas Annink (65), 'Huttenkloas', Twents misdadiger
1824 - Johannes Allatus Anemaet (33), Nederlands officier der Genie
1845 - Ignatius de Vinck de Wesel (74), Belgisch politicus
1872 - Ludwig Feuerbach (68), Duits filosoof
1891 - Adolphe de Chambrun (60), Frans diplomaat
1894 - Emmanuel Chabrier (53), Frans componist en pianist
1912 - Justo Sierra Méndez (64), Mexicaans politicus en intellectueel
1913 - Karl Hanssen (26), Duits voetballer
1931 - Lili Elbe (48), Deense kunstschilderes
1931 - Pim Kiderlen (63), Nederlands wielrenner
1941 - Elias Disney (82), vader van Walt Disney
1943 - Rudolf Ramseyer (45), Zwitsers voetballer
1949 - Madeleine Carpentier (84), Frans kunstschilder
1967 - André Declerck (48), Belgisch wielrenner
1978 - Mladen Ramljak (33), Kroatisch voetballer
1984 - Henk Lotgering (81), Nederlands schoonspringer
1990 - Bert De Cleyn (73), Belgisch voetballer
1995 - Eberhard Godt (95), Duits admiraal
1995 - Frank Silva (45), Amerikaans acteur
1996 - Tupac Shakur (25), Amerikaans rapper, acteur en dichter
2001 - Jaroslav Drobný (79), Tsjechisch-Egyptisch-Brits ijshockeyer en tennisser
2001 - Dorothy McGuire (85), Amerikaans actrice
2005 - Haydee Yorac (64), Filipijns jurist en topfunctionaris
2007 - Gaetano Arfé (81), Italiaans politicus
2007 - Dirk Witteveen (58), Nederlands bankier
2010 - Georges Ceurvelt (87), Belgisch politicus
2011 - Walter Bonatti (81), Italiaans alpinist
2011 - DJ Mehdi (34), Frans dj, hiphop-producer
2011 - Richard Hamilton (89), Brits kunstenaar
2012 - Peter Lougheed (84), Canadees politicus
2012 - Otto Stich (85), Zwitsers politicus
2012 - Joop van Tellingen (67), Nederlands paparazzo en (glamour)fotograaf
2013 - Salustiano Sanchez (112), Amerikaans supereeuweling
2014 - Milan Galić (76), Joegoslavisch voetballer
2014 - Dmitri Sakoenenko (84), Russisch schaatser
2015 - Moses Malone (60), Amerikaans basketballer
2015 - Gary Richrath (65), Amerikaans gitarist
2016 - Artjom Bezrodny (37), Russisch voetballer
2017 - Tonny Roosken (82), Nederlands voetballer
2017 - Frank Vincent (80), Amerikaans acteur
2018 - Jean Barzin (71), Belgisch politicus
2019 - Rene Espina (89), Filipijns advocaat en politicus
2019 - György Konrád (86), Hongaars schrijver
2019 - Eddie Money (70), Amerikaans rockzanger
2021 - Don Collier (92), Amerikaans acteur
2021 - Antony Hewish (97), Brits radioastronoom en Nobelprijswinnaar
2021 - Andrej Makejev (69), Russisch basketballer
2021 - Ruben Reyes (82), Filipijns rechter
2021 - George Wein (95), Amerikaans jazz-pianist
2022 - Jean-Luc Godard (91), Frans regisseur en scenarioschrijver
2022 - Kenneth Starr (76), Amerikaans advocaat
2023 - Olga Scheltema-de Nie (84), Nederlands politica
2023 - Roger Whittaker (87), Brits zanger

Rooms-katholieke kalender:
- Heilige Johannes Chrysostomus († 407), aartsbisschop van Constantinopel, kerkvader en kerkleraar - Gedachtenis
- Heilige Ligorius
- Heilige Amatus, bisschop († 690)
- Heilige Macrobius van Tomi († c.321)
- Paus Nicolaas I - herdenkingsdag

Nederland

Meer informatie Officiële records, Landelijke records ...

*Dagrecords*^[8]
	Officiële records			Landelijke records
Gebeurtenis	Jaar	Extreem	Locatie	Jaar	Extreem	Locatie
Laagste etmaalgemiddelde temperatuur (°C)	1998	8,3	De Bilt	1998	7,7	Soesterberg
Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur (°C)	2016	23,5	De Bilt	2016	25,5	Maastricht
Laagste minimumtemperatuur (°C)	1906	2,6	De Bilt	1964	0,4	Twenthe
Hoogste minimumtemperatuur (°C)	1943	17,1	De Bilt	2016	20,7	Vlissingen
Laagste maximumtemperatuur (°C)	1998	10,9	De Bilt	1998	10,5	Soesterberg
Hoogste maximumtemperatuur (°C)	2016	31,2	De Bilt	2016	33,1	Eindhoven, Gilze-Rijen
Hoogste uurgemiddelde windsnelheid (m/s)	1914	10,8	De Bilt	2017	26,0	Vlieland
Hoogste windstoot (m/s)	1957	20,1	De Bilt	2017	35,0	IJmuiden
Langste zonneschijnduur (uur)	1991, 2002	11,7	De Bilt	1991	12,2	Herwijnen
Langste neerslagduur (uur)	1993	12,0	De Bilt	1987	17,0	Gilze-Rijen
Hoogste etmaalsom van de neerslag (mm)	1914	27,0	De Bilt	1998	87,6	Hoek van Holland
Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid (%)	1944	60	De Bilt	1934	51	Maastricht
Laagste uurwaarde luchtdruk op zeeniveau (hPa)	1922	987,0	De Bilt	2017	984,5	Vlieland
Hoogste uurwaarde luchtdruk op zeeniveau (hPa)	2019	1035,5	De Bilt	2019	1036,1	Vlieland
Officiële records worden altijd gemeten op het KNMI-weerstation in De Bilt. Landelijke records kunnen worden gemeten op elk officieel KNMI-weerstation in Nederland.

Sluiten

Uitzonderlijke gebeurtenissen

1919 - Laatste officiële zomerse dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 25 °C in De Bilt)
1934 - Laatste officiële zomerse dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 25 °C in De Bilt)
1943 - Laatste officiële zomerse dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 25 °C in De Bilt)
1951 - Laatste officiële zomerse dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 25 °C in De Bilt)
1999 - Laatste officiële zomerse dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 25 °C in De Bilt)
2022 - Laatste landelijke zomerse dag van het jaar gemeten in Arcen, Eindhoven en Ell (maximumtemperatuur ≥ 25 °C op een officieel weerstation)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

13 september

Nederland

Nederland

Gebeurtenissen

Geboren

Overleden

Viering/herdenking