Bahasa Melayu Kedah

Bahasa Melayu Kedah atau Pelat Utagha^[1] merupakan sebuah bahasa Austronesia dan salah satu Varian Bahasa Melayu yang dituturkan oleh masyarakat Malaysia di Negeri Kedah, Pulau Pinang, utara Perak, dan Perlis. Bahasa Melayu Kedah juga dipertuturkan di Wilayah Selatan Thailand iaitu Satun.

Seorang pemuda sedang bercakap dalam dialek Kedah

Bahasa Melayu Kedah بهاس ملايو قدح
Chakap Kedāh/Pelet Kedāh/Pelet Utaghā
Asli kepada	Malaysia,  Thailand,  Myanmar
Kawasan	Kedah, Perlis, Pulau Pinang, utara Perak (Malaysia), Trang dan Satun (Thailand) juga Langkat, (Indonesia) serta Tanintharyi/Tanah Sari (Myanmar)
Etnik	Melayu Kedah
Penutur bahasa	4,000,000
Keluarga bahasa	Austronesian Melayu-Polinesia (MP) MP Nuklear Sunda-Sulawesi Malayik Malaya Melayu Tempatan Bahasa Melayu Kedah بهاس ملايو قدح
Kod bahasa
ISO 639-3	meo

Penduduk di Trang, Thailand juga menuturkan bahasa Melayu Kedah dengan pengaruh bahasa Thailand ^[2] Penutur dialek Melayu ini keseluruhannya dianggarkan lebih 4 juta (sekitar 3,1 juta penutur bahasa ibunda dan selebihnya digunakan sebagai bahasa kedua). Selain negari-negari tersebut, bahasa ini juga dituturkan di selatan Myanmar dan sebuah tempat di utara Sumatera. Masyarakat setempat merujuk kepada Bahasa Melayu Kedah ini sebagai loghat utara (dialek Utara-oleh Malaysia) dan pelat Kedah (dialek Kedah di Negeri Kedah).

Bahasa Melayu Dialek Kedah juga boleh dibahagikan kepada beberapa subdialek yang diterdiri daripada Kedah Persisiran (standard), Bahasa Kedah Pattani ataupun Kedah Hulu iaitu di Baling, Kedah Utara, Perlis-Langkawi, Pulau Pinang dan lain-lain (Luar Malaysia).

Kosa kata dialek Kedah

Contoh-contoh Bahasa Melayu Kedah:

Perbandingan Dialek Kedah dan Bahasa Melayu Piawai

Kategori	Dialek Kedah	Bahasa Melayu Piawai	Nota Tambahan
Pronomina	Cek	Saya	Digunakan secara sopan.
	Dépā	Mereka	Jamak
	Hang	Kamu, Engkau	Tidak formal
	Hangpā / Hampa	Kalian	Jamak bagi "Hang"
	Kami	Saya, Aku	Ganti diri pertama (umum di Kedah)
	Sépā	Kami	Terhad kepada sesetengah kawasan di Kedah
Sapaan dan Frasa Harian	Jom	Ayuh, Mari	Digunakan secara meluas
	Kot	Mungkin, Barangkali	Bentuk tidak rasmi
	Lā / Lāni	Sekarang	"Lāni" = waktu ini
	Pa Habaq	Apa Khabar	Sapaan harian
	Sat	Sekejap, Sebentar	Biasa dalam perbualan santai
	Tunggu sat	Tunggu sekejap	Frasa lengkap yang kerap digunakan
Kata Kerja	Awat / Pasepā	Mengapa	"Pasepā" kurang digunakan
	Buek / wat	Buat	Am digunakan
	Ghabat / Gaghaih	Memanjat	Biasanya pokok atau tebing
	Ketit	Gigit kecil	—
	Lempaq	Baling	Lazimnya dengan kuat
	Ligan	Kejar	—
	Mai	Datang, Mari	Diguna meluas
	Mengkalā	Bila, Apabila	Kurang digunakan kini
	Pi	Pergi	Sangat lazim
	Tobeng	Tembak	Konteks memburu atau bermain
	Tokak	Gigit	Gigitan lebih kuat
Kata Adjektif dan Sifat	Belemuih	Comot, Kotor	Biasanya di muka, tangan, atau pakaian
	Cemuih	Bosan	Muak atau jemu terhadap sesuatu
	Gatai	Gatal	Merujuk pada fizikal atau sifat
	Kalut	Gelabah, Panik	Tidak tersusun atau cemas
	Ketegaq	Degil, Keras kepala	Sikap tidak mahu mengalah
	Loq Laq	Tak senonoh	Kurang sopan, tidak beradab
	Gheti	Pandai, Faham	Contoh: “Hang reti ka?”
	Tegaq	Kukuh, Keras	Boleh merujuk kepada objek atau prinsip
Kata Nama	Geghék	Basikal	Diguna juga oleh masyarakat bandar
	Mertun	Tukul	Alat untuk mengetuk
	Tobaq	Tong besar	Bekas air atau simpanan besar