From Wikipedia, the free encyclopedia
Republik Teramat Mulia San Marino (Itali: Serenissima Repubblica di San Marino ) atau Republik San Marino[a] ialah sebuah negara terletak di utara rantau Pergunungan Appennino sepanjang Semenanjung Itali dan juga sebuah enklaf daratan tanpantai dikelilingi sepenuhnya oleh Itali. Selaku salah sebuah negeri mikro di Eropah, San Marino mempunyai populasi terkecil di kalangan semua ahli Majlis Eropah.
Republik Teramat Mulia San Marino ريڤوبليك ترامت موليا سن مارينو Serenissima Repubblica di San Marino | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Cogan kata: Libertas (Latin) "Kebebasan" | |||||
Lagu kebangsaan: "Inno Nazionale della Repubblica" | |||||
Ibu negara | San Marino | ||||
Bandar terbesar | Serravalle | ||||
Bahasa rasmi | bahasa Itali1 | ||||
Kerajaan | Republik | ||||
• Kapitan-Kapitan Penguasa | Alessandro Rossi Milena Gasperoni | ||||
• Menteri Luar | Luca Beccari | ||||
diabaikan | |||||
Populasi | |||||
• Perkiraan 2024 | 35,436[1] (ke-191) | ||||
579/km2 (1,499.6/sq mi) (ke-24) | |||||
KDNK (PPP) | 2024 | ||||
• Jumlah | ▲ USD2.978 bilion[2] (ke-176) | ||||
▲ USD86,989[2] (ke-7) | |||||
KDNK (nominal) | 2024 | ||||
• Jumlah | ▲ USD2.034 bilion[2] (ke-171) | ||||
▲ USD59,405[2] (12th) | |||||
HDI (2022) | ▲ 0.867[3] sangat tinggi · ke-43 | ||||
Mata wang | Euro (€) ( EUR ) | ||||
Zon waktu | UTC+1 (CET) | ||||
UTC+2 (CEST) | |||||
Kod panggilan | 378 | ||||
Kod ISO 3166 | SM | ||||
DPT internet | .sm | ||||
1 "SAN MARINO" (PDF). UNECE. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 2007-09-26. Dicapai pada 2007-09-03. |
Mengikut tradisi, San Marino merupakan republik berpelembagaan tertua di dunia yang masih wujud, sejak penubuhannya pada tahun 301 Masihi oleh Marinus , seorang tukang batu beragama Kristian asal Rab yang melarikan dirinya daripada penindasan terhadap saudara seagamanya oleh Maharaja Diocletianus di Empayar Rum. San Marino mempunyai perlembagaan bertulis tertua yang masih dipakai, iaitu sejak tahun 1600.[4]
Menurut tradisi, Santo Marinus meninggalkan pulau Rab di Croatia moden bersama-sama sahabatnya Leo dan pergi ke Rimini sebagai tukang batu. Setelah ditindas kerana menyebarkan ajaran Kristian, beliau lari ke Monte Titano dan membina sebuah gereja kecil dan mendirikian kota dan negara San Marino. Tarikh rasmi pendirian republik ini ialah 3 September 301 Masihi.
Pada pertengah abad kelima, sebuah masyarakat telah dibentuk; disebabkan oleh lokasi yang sulit dicapai serta taraf masyarakat yang miskin, negara ini dapat mempertahankan kemerdekaannya meskipun dengan sedikit gangguan. Pada 1503, Cesare Borgia, anak Paus Alexander VI menakluki republik selama enam bulan hingga kemerdekaan republik dipulihkan oleh pengganti ayahnya, Julis II.[5] Pada 1631, kemerdekaannya diakui oleh Negeri-Negeri Paus.
San Marino adalah sebuah enklaf dalam Itali yang berbatasan kawasan Emilia-Romagna dan Marche. San Marino hanya berkeluasan lebih 61 km2, menjadikan negara ini sebagai negara kelima terkecil dunia (ketiga terkecil di Eropah selepas Kota Vatikan dan Monaco). Topografinya didominasi oleh Pergunungan Apennine. Titik tertinggi negara ialah Gunung Titano dengan ketinggian 749 meter di atas paras laut. San Marino adalah negara ketiga terkecil di Eropah setelah Kota Vatikan dan Monaco. San Marino tidak memiliki tanah yang datar; keseluruhan negara terletak di atas pegunungan.
Pemerintahan San Marino menuruti prinsip republik demokratik berperwakilan berparlimen. Dua orang ketua berkongsi kuasa sebagai ketua negara dan kerajaan, iaitu Regen Kapten. Parlimen negara, Maljlis Agung dan Umum dengan 60 buah kerusi memegang kuasa perundangan negara dan berkuasa untuk melantik Regen-Regen Kapten setiap enam bulan. Kedua-dua pemerintah dipilih daripada kedua-dua belah pihak kerajaan dan pembangkang untuk menjamin keseimbangan kuasa.
San Marino dibahagikan kepada sembilan buah perbandaran atau castelli, termasuk ibu kota, bandar San Marino. Setiap castelli memiliki sebuah ibu kota, capoluogo. Senarai castelli adalah seperti di bawah:
San Marino menggunakan mata wang euro meskipun bukan sebahagian daripada Kesatuan Eropah serta bukan anggota rasmi zon euro. Industri utama di negara ini termasuk bidang perbankan, elektronik, tembikar dan pelancongan. Hasil-hasil pertanian utama negara ialah anggur dan keju. Sektor pelancongan menyumbang kepada 22% KDNK negara dengan jumlah pelancong mencecah dua juta orang pada 2014.[6]
Negara ini memiliki penduduk sebanyak kira-kira 32,000 orang termasuk 1,000 orang asing yang kebanyakan daripada mereka ialah orang Itali. Kira-kira 5,000 penduduk negara tinggal di luar negara, lazimnya di Itali. Menurut CIA World Factbook, rata-rata jangka hidup laki-laki mencapai 78.52 tahun sedangkan perempuan mencapai 85.72 tahun. Bahasa Itali ialah bahasa rasmi serta bahasa utama penduduk negara.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.