From Wikipedia, the free encyclopedia
Noretisteron, juga dikenali sebagai noretindron dan dijual di bawah banyak jenama, ialah ubat progestin yang digunakan dalam pil perancang kehamilan, terapi hormon menopaus dan rawatan gangguan ginekologi.[3][5] Ubat ini boleh didapati dalam formulasi dos rendah dan dos tinggi dan kedua-duanya secara bersendirian dan digabungkan dengan estrogen.[5][6] Ia digunakan melalui mulut atau, sebagai noretisteron enantate, melalui suntikan ke dalam otot.[3][5]
 | |
 | |
| Data klinikal | |
|---|---|
| Nama dagang | Alone: Aygestin, Camila, Heather, Micronor, Primolut N, lain-lain; dengan EE: Lo Loestrin, Loestrin, Microgestin, Modicon, Norinyl, Ortho-Novum, lain-lain; dengan E2: Activella, Activelle, Estalis, Kliogest, Necon, Novofem, Trisequens, lain-lain |
| Nama lain | NET; noretindron; NSC-9564; LG-202; etinilnortestosteron; norpregneninolon; anhidrohidroksi-norprogesteron; etinilestrenolon; 17α-etinil-19-nortestosteron; 17α-etinilestra-4-en-17β-ol-3-on; 17α-hidroksi-19-norpregn-4-en-20-in-3-on |
| AHFS/Drugs.com | International Drug Names |
| MedlinePlus | a604034 |
| Data lesen | |
| Kaedah pemberian | Mulut, intraotot (sebagai NETE) |
| Kelas ubat | Progestogen (ubat); Progestin |
| Kod ATC | |
| Status perundangan | |
| Status perundangan |
|
| Data farmakokinetik | |
| Bioketersediaan | 47–73% (purata 64%)[1][2] |
| Pengikatan protein | 97%:[3] Albumin: 61%;[3] SHBG: 36%[3] |
| Metabolisme | Biasanya CYP3A4 (hati);[4] juga 5α-/5β-reduktase, 3α-/3β-HSD, dan aromatase |
| Penyingkiran separuh hayat | 5.2–12.8 jam (purata 8.0 jam)[1] |
| Pengecam | |
| |
| Nombor CAS | |
| PubChem CID | |
| IUPHAR/BPS | |
| DrugBank | |
| ChemSpider | |
| UNII | |
| KEGG | |
| ChEBI | |
| ChEMBL | |
| CompTox Dashboard (EPA) | |
| ECHA InfoCard | 100.000.619 |
| Data kimia dan fizikal | |
| Formula | C20H26O2 |
| Jisim molar | 298.43 g·mol−1 |
| Model 3D (JSmol) | |
| Takat lebur | 203 hingga 204 °C (397 hingga 399 °F) |
| |
| |
| (verify) | |
Kesan sampingan noretisteron termasuk ketidakteraturan haid, sakit kepala, loya, kelembutan payudara, perubahan perasaan, jerawat dan peningkatan pertumbuhan rambut. [7] Noretisteron ialah progestin, atau progestogen sintetik, dan oleh itu, ialah agonis reseptor progesteron, sasaran biologi progestogen seperti progesteron.[3][5] Ia mempunyai aktiviti androgenik dan estrogenik yang lemah, kebanyakannya pada dos yang tinggi, dan tiada aktiviti hormon penting lain.[3][8]
Noretisteron ditemui pada 1951, dan merupakan salah satu progestin pertama yang dibangunkan.[9][10][11] Ia mula diperkenalkan bagi kegunaan perubatan sendiri pada 1957, dan telah diperkenalkan dalam kombinasi dengan estrogen untuk digunakan sebagai pil perancang pada 1963.[11][12] Ia kadangkala dirujuk sebagai progestin "generasi pertama".[13][14] Bersama desogestrel, ia adalah satu-satunya progestin yang tersedia secara meluas sebagai "pil mini" progestogen sahaja dalam kawalan kelahiran.[15][16] Noretisteron dipasarkan secara meluas di seluruh dunia.[17] Ia boleh didapati sebagai ubat generik.[18] Pada tahun 2020, ia adalah ubat ke-137 yang paling kerap dipreskripsi di Amerika Syarikat, dengan lebih daripada 4 juta preskripsi.[19][20] Ia berada dalam Senarai Ubat Penting Pertubuhan Kesihatan Sedunia.[21]
Noretisteron digunakan sebagai kontraseptif hormon dalam kombinasi dengan estrogen – biasanya etinilestradiol (EE) – dalam gabungan pil kontraseptif oral dan bersendirian dalam pil progestogen sahaja.
Satu lagi kegunaan perubatan noretisteron adalah untuk mengurangkan kesakitan berkaitan endometriosis. Malah, 50% pesakit yang menerima rawatan perubatan atau pembedahan untuk sakit pelvis berkaitan endometriosis telah mendapat manfaat daripada terapi progestin. Ini mungkin disebabkan oleh perihal noretisteron mendorong percambahan endometrium semasa fasa rembesan, yang telah ditunjukkan dapat mengurangkan aduan sakit endometrium. Satu lagi cara di mana noretisteron boleh bertindak mengurangkan kesakitan endometrium adalah melalui perencatan ovulasi. Sakit dan ketidakselesaan endometriosis lebih teruk semasa ovulasi.[22]
Dos tinggi (10 mg/hari) noretisteron telah dikaitkan dengan penyakit venooklusif hepatik, dan kerana kesan buruk ini, noretisteron tidak boleh diberikan kepada pesakit yang menjalani pemindahan sumsum tulang alogenik kerana ia telah dikaitkan dengan kelangsungan hidup setahun lebih rendah selepas pemindahan.[23]:217[24]
Pada dos kontraseptif dan penggantian hormon (0.35 hingga 1 mg/hari), noretisteron mempunyai kesan sampingan progestogenik sahaja. Dalam kebanyakan kajian klinikal noretisteron sebagai kontraseptif atau terapi hormon menopaus, ubat ini telah digabungkan dengan estrogen, dan atas sebab ini, sukar untuk menentukan kesan sampingan yang mana disebabkan oleh noretisteron dan yang mana antaranya disebabkan oleh estrogen dalam penyelidikan sedemikian. Walau bagaimanapun, NETE, prodrug noretisteron yang diberi secara intraotot yang digunakan sebagai kontraseptif bertindak panjang, digunakan tanpa estrogen, dan oleh itu boleh digunakan sebagai pengganti noretisteron dari segi memahami kesan dan toleransinya. Dalam kajian klinikal, kesan sampingan yang paling biasa dengan NETE ialah gangguan haid, termasuk pendarahan berpanjangan atau bintik-bintik dan amenorea.[23]:253 Kesan sampingan lain termasuk kembung perut berkala dan kelembutan payudara, di mana kedua-duanya dianggap disebabkan oleh pengekalan air dan boleh dihilangkan dengan diuretik.[23]:253 Tiada kaitan dengan penambahan berat badan, dan tekanan darah, pembekuan darah, dan toleransi glukosa semuanya kekal normal.[23]:253 Walau bagaimanapun, penurunan kolesterol HDL telah diperhatikan.[23]:253
Pada dos yang tinggi (5 hingga 60 mg/hari), contohnya yang digunakan dalam rawatan gangguan ginekologi, noretisteron boleh menyebabkan hipogonadisme kerana kesan antigonadotropiknya dan boleh mempunyai kesan sampingan estrogenik dan androgenik yang lemah.
Dos tinggi NETA (10 mg/hari) telah dikaitkan dengan ujian fungsi hati yang tidak normal, termasuk peningkatan ketara dalam enzim hati.[25][26][27] Enzim hati ini termasuk laktat dehidrogenase dan glutamat piruvat transaminase.[27] Walaupun mereka digambarkan sebagai tidak mempunyai kaitan klinikal,[27] enzim hati yang tinggi yang dikaitkan dengan NETA mungkin telah menghalang perkembangan selanjutnya untuk kontrasepsi hormon lelaki.[25][26]
Tiada laporan mengenai kesan sampingan yang serius dengan dos berlebihan noretisteron, walaupun pada kanak-kanak kecil.[28] Oleh itu, dos berlebihan biasanya tidak memerlukan rawatan.[28] Dos yang tinggi sebanyak 60 mg/hari noretisteron telah dikaji untuk tempoh rawatan lanjutan tanpa kesan buruk yang serius diterangkan.[29]
5α-Reduktase memainkan peranan penting dalam metabolisme noretisteron, dan perencat 5α-reduktase seperti finasterida dan dutasterida boleh menghalang metabolismenya. Noretisteron sebahagiannya dimetabolismekan melalui penghidroksilan oleh CYP3A4, dan perencat dan pemula CYP3A4 boleh mengubah tahap peredaran noretisteron dengan ketara.[4] Sebagai contoh, pencetus CYP3A4, rifampisin dan bosentan, telah didapati mengurangkan pendedahan noretisteron masing-masing sebanyak 42% dan 23%, dan pencetus CYP3A4, karbamazepina dan wort St. John juga didapati mempercepatkan pembersihan noretisteron.[4]
Noretisteron, juga dikenali sebagai 17α-etinil-19-nortestosteron atau sebagai 17α-etinilestra-4-en-17β-ol-3-on, ialah steroid estrana sintetik dan terbitan testosteron.[30][31] Ia secara khusus ialah terbitan testosteron di mana kumpulan etinil telah ditambah pada kedudukan C17α dan kumpulan metil pada kedudukan C19 telah dikeluarkan; oleh itu, ia adalah derivatif gabungan etisteron (17α-etiniltestosteron) dan nandrolon (19-nortestosteron).[30][31] Pengubahsuaian ini mengakibatkan peningkatan aktiviti progestogen dan biokesediaan oral serta penurunan aktiviti androgenik/anabolik.[32]
Noretisteron telah disintesis buat kali pertama oleh ahli kimia Luis Miramontes, Carl Djerassi, dan George Rosenkranz di Syntex di Mexico City pada 1951.[9] Ia berasal daripada etisteron, dan didapati mempunyai potensi 20 kali ganda lebih besar sebagai progestogen. Noretisteron ialah progestogen oral sangat aktif pertama yang disintesis, dan didahului (sebagai progestogen) oleh progesteron (1934), etisteron (1938), 19-norprogesteron (1944), dan 17α-metilprogesteron (1949) serta oleh nandrolon (1950), manakala noretinodrel (1952) dan noretandrolon (1953) mengikuti sintesis noretisteron.[10][11] Ubat ini diperkenalkan sebagai Norlutin di Amerika Syarikat pada 1957.[12] Noretisteron kemudiannya digabungkan dengan mestranol dan dipasarkan sebagai Ortho-Novum di Amerika Syarikat pada 1963. Ia adalah progestin kedua, selepas noretinodrel pada 1960, untuk digunakan dalam kontraseptif oral.[11] Pada tahun 1964, persediaan kontraseptif tambahan yang mengandungi noretisteron dalam kombinasi dengan mestranol atau EE, seperti Norlestrin dan Norinyl, telah dipasarkan di Amerika Syarikat.[11]
Noretisteron ialah INN dan BAN bagi ubat tersebut manakala noretindron ialah USAN.[30][31]
Noretisteron boleh didapati di Bangladesh sebagai Menogia (ACI), Normens (Renata) dsb. Noretisteron (NET), termasuk sebagai NETA dan NETE, telah dipasarkan di bawah banyak jenama di seluruh dunia.[31][17]
Noretisteron, sebagai NETA dan NETE, telah dikaji untuk digunakan sebagai kontraseptif hormon lelaki yang berpotensi dalam kombinasi dengan testosteron pada lelaki.[33][34]
Mikrosfera noretisteron bertindak panjang untuk suntikan intramuskular telah dikaji untuk kegunaan yang berpotensi dalam kawalan kelahiran.[35]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
