From Wikipedia, the free encyclopedia
Алтай хэл (Орос: Алтай тили, Altai tili) нь Түрэг хэлний бүлэгт хамаарах хэл юм. Тува хэл, Хакас хэл, Шор хэлнүүдийн хамт Зүүн Хойд хэлний аймагт багтана. Оросын Холбооны Улсын Алтайн Бүгд Найрамдах Улс, Алтайн хязгаарт амьдрах алтайчуудын ярилцдаг хэл болно. Алтай хэлний бичгийн дурсгал нь 19-р зууны сүүлийн хагасаас эхлэлтэй боловч 1928 онд латин үсэг хэрэглэх болж, зөв бичгийн дүрэм нь боловсорсон байна. Хожим 1938 оноос кирилл үсэг хэрэглэх болжээ. Орос хэлэнд хэрэглэгддэг 33 үсгээс гадна Ј、Ö、Ÿ、Ӱ үсгүүд бий.
Алтай хэл | |
---|---|
Уулын Алтай хэл | |
алтайдыҥ тилин, алтай тил | |
Тархалт | Орос |
Бүс нутаг | Бүгд Найрамдах Алтай Улс, Алтайн хязгаар, Кемерово муж |
Угсаатан | Алтай ястан, түүний дотор челканчууд, телеутууд, тубаларууд |
Төрөлх хэлтэн | 125,700 (Өмнөд болон Хойд Алтай хэлээр ярьдаг хүмүүсийн нийлбэр)[1][2] |
Хэлний ангилал | |
Бичгийн систем | Кирилл |
Албан ёсны хэрэглээ | |
Улс | Орос |
Томьёолбор | |
ISO 639-2 | alt |
ISO 639-3 | Аль аль нь: atv – Хойд Алтай alt – Өмнөд Алтай |
Глоттолог | Байхгүйalta1276 code retired |
ХХТ | Kumandin |
Алтай хэлний хувилбарууд | |
Том үсэг | Жижиг үсэг | Латин ба кирилл үсгээр | |
---|---|---|---|
А | а | a | А |
Е | е | ä | Э |
О | о | o | О |
Ö | ö | ö | Ө |
У | у | u | У |
Ÿ | ÿ | ü | Ү |
Ы | ы | y | Ы |
И | и | i | И |
Алтай хэл нь үндсэн 8 эгшиг авиатай.
Урт эгшиг, хос эгшгийг тэмдэглэх зарчим нь монгол хэлтэй ижил.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.