രാസസംയുക്തം From Wikipedia, the free encyclopedia
ഫലകം:Chembox E numberഫലകം:Chembox ConjugateAcidBase
Names | |
---|---|
Preferred IUPAC name
Hexanedioic acid | |
Other names
Adipic acid Butane-1,4-dicarboxylic acid Hexane-1,6-dioic acid 1,4-butanedicarboxylic acid | |
Identifiers | |
3D model (JSmol) |
|
Beilstein Reference | 1209788 |
ChEBI | |
ChEMBL | |
ChemSpider | |
ECHA InfoCard | 100.004.250 |
EC Number |
|
Gmelin Reference | 3166 |
KEGG | |
PubChem CID |
|
RTECS number |
|
UNII | |
UN number | 3077 |
CompTox Dashboard (EPA) |
|
InChI | |
SMILES | |
Properties | |
തന്മാത്രാ വാക്യം | |
Molar mass | 0 g mol−1 |
Appearance | White crystals[1] Monoclinic prisms[2] |
Odor | Odorless |
സാന്ദ്രത | 1.360 g/cm3 |
ദ്രവണാങ്കം | |
ക്വഥനാങ്കം | |
14 g/L (10 °C) 24 g/L (25 °C) 1600 g/L (100 °C) | |
Solubility | Very soluble in methanol, ethanol soluble in acetone, acetic acid slightly soluble in cyclohexane negligible in benzene, petroleum ether |
log P | 0.08 |
ബാഷ്പമർദ്ദം | 0.097 hPa (18.5 °C) = 0.073 mmHg |
അമ്ലത്വം (pKa) | 4.43, 5.41 |
വിസ്കോസിറ്റി | 4.54 cP (160 °C) |
Structure | |
Monoclinic | |
Thermochemistry | |
Std enthalpy of formation ΔfH |
−994.3 kJ/mol[3] |
Hazards | |
Safety data sheet | External MSDS |
GHS pictograms | |
GHS Signal word | Warning |
GHS hazard statements |
H319 |
GHS precautionary statements |
P264, P280, P305+351+338, P337+313 |
Flash point | {{{value}}} |
Autoignition temperature |
|
Lethal dose or concentration (LD, LC): | |
LD50 (median dose) |
3600 mg/kg (rat) |
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
|
(CH2)4(COOH)2 എന്ന രാസസൂത്രമുള്ള ജൈവ സംയുക്തമാണ് അഡിപിക് ആസിഡ് അല്ലെങ്കിൽ ഹെക്സാനേഡിയോയിക് ആസിഡ് . ഒരു വ്യാവസായിക വീക്ഷണത്തിൽ, ഇത് വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു ഡൈകാർബോക്സിലിക് ആസിഡാണ്. ഈ വെളുത്ത ക്രിസ്റ്റലിൻ പൊടിയുടെ ഏകദേശം 2.5 ബില്യൺ കിലോഗ്രാം പ്രതിവർഷം ഉത്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. അഡിപിക് ആസിഡ് സ്വാഭാവികമായി, പ്രകൃതിയിൽ അപൂർവ്വമായി മാത്രമേ കാണപ്പെടുന്നുള്ളൂ, [4]
സൈക്ലോഹെക്സാനോണിന്റെയും സൈക്ലോഹെക്സനോളിന്റെയും മിശ്രിതത്തിൽ നിന്നാണ് അഡിപിക് ആസിഡ് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത് . പ്രതികരണത്തിന്റെ തുടക്കത്തിൽ, സൈക്ലോഹെക്സാനോൾ കീറ്റോണായി പരിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെടുകയും നൈട്രസ് ആസിഡ് പുറത്തുവിടുകയും ചെയ്യുന്നു:
നിരവധി പ്രതികരണങ്ങൾക്കിടയിൽ, സൈക്ലോഹെക്സനോൺ നൈട്രോസേറ്റ് ചെയ്യപ്പെടുന്നു, ഇത് C-C ബോണ്ടിന്റെ വിച്ഛേദനത്തിന് കളമൊരുക്കുന്നു:
ഇവിടെ, പാർശ്വ ഉൽപ്പന്നങ്ങളിൽ ഗ്ലൂട്ടറിക്, സുക്സിനിക് ആസിഡുകൾ ഉൾപ്പെടുന്നു . നൈട്രസ് ഓക്സൈഡ് അഡിപിക് ആസിഡുമായി ഏകദേശം 1 :1 മോളുകളുടെ അനുപാതത്തിൽ ഉത്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. [5][6]
അഡിപിക് ആസിഡ് ഒരു ഡൈബേസിക് ആസിഡാണ് (ഇതിന് രണ്ട് അസിഡിക് ഗ്രൂപ്പുകളുണ്ട്). അവയുടെ തുടർച്ചയായ ഡീപ്രോട്ടണേഷനുകളുടെ pKa മൂല്യങ്ങൾ 4.41, 5.41 എന്നിവയാണ്. [7]
കാർബോക്സൈലേറ്റ് ഗ്രൂപ്പുകളെ നാല് മെത്തിലീൻ ഗ്രൂപ്പുകളാൽ വേർതിരിക്കുമ്പോൾ, അഡിപിക് ആസിഡ് ഇൻട്രാമോളികുലാർ കണ്ടൻസേഷൻ പ്രതിപ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് അനുയോജ്യമാണ്. ഉയർന്ന ഊഷ്മാവിൽ ബേരിയം ഹൈഡ്രോക്സൈഡ് ഉപയോഗിച്ച് പ്രവർത്തിപ്പിക്കുമ്പോൾ , അത് കീറ്റോണൈസേഷന് വിധേയമായി സൈക്ലോപെന്റനോൺ നൽകുന്നു. [8]
പ്രതിവർഷം ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന 2.5 ബില്യൺ കിലോഗ്രാം അഡിപിക് ആസിഡിന്റെ 60% നൈലോൺ [9] ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്നതിന് മോണോമറായി ഉപയോഗിക്കുന്നത് ഹെക്സാമെത്തിലീൻ ഡയമിൻ നൈലോൺ 66 രൂപപ്പെടുന്ന പോളികണ്ടൻസേഷൻ പ്രതിപ്രവർത്തനത്തിലൂടെയാണ്. ഇത് പോളിയുറീൻ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു മോണോമറാണ്. ഇതിന്റെ എസ്റ്ററുകൾ പ്ലാസ്റ്റിസൈസറുകളാണ്.
അഡിപിക് ആസിഡ് നിയന്ത്രിത-റിലീസ് ഫോർമുലേഷൻ മാട്രിക്സ് ഗുളികകളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്[10]
അഡിപിക് ആസിഡ് ചെറിയ അളവിൽ ഭക്ഷണ ഘടകമായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. [11] ചില കാൽസ്യം കാർബണേറ്റ് ആന്റാസിഡുകളിൽ രുചിയുള്ളതാക്കാൻ ഇത് ഉപയോഗിക്കുന്നു. [2] പ്രകൃതിയിൽ അപൂർവമായ അഡിപിക് ആസിഡ് ബീറ്റ്റൂട്ടിൽ സ്വാഭാവികമായി കാണപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ വ്യാവസായിക ആവശ്യത്തിന് സ്രോതസ്സല്ല. [12]
മിക്ക കാർബോക്സിലിക് ആസിഡുകളെയും പോലെ അഡിപിക് ആസിഡും ചർമ്മത്തെ പൊള്ളിക്കുന്നതും നേരിയ തോതിൽ വിഷാംശമുള്ളതുമാണ്. [13]
അഡിപിക് ആസിഡിന്റെ ഉത്പാദനം N
2O പുറത്തുവിടുന്നു.[14] ഇത് സ്ട്രാറ്റോസ്ഫെറിക് ഓസോൺ ശോഷണത്തിന് കാരണമാവും.[15]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.