Криви Дол

Криви Дол — село во Општина Штип, во околината на градот Штип.

Криви Дол
Криви Дол Местоположба на Криви Дол во Македонија Криви Дол на карта
Координати 41°47′13″N 22°06′18″E
Општина	Штип
Население	15 жит. (поп. 2021)[1]
Шифра на КО	30027
Надм. вис.	230 м
Криви Дол на општинската карта Атарот на Криви Дол во рамките на општината
Криви Дол на Ризницата

Географија и местоположба

Историја

Во втората половина на XIV век селото му припаѓало на војводата Димитар, полубрат на деспотот Константин Драгаш, кој го дарувал на една од црквите во Штип.^[2]

Во XIX век селото било дел од Штипската каза на Отоманското Царство.

Стопанство

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 196 —     1953 207 +5.6% 1961 240 +15.9% 1971 179 −25.4% 1981 114 −36.3%	Година Нас. ±% 1991 71 −37.7% 1994 64 −9.9% 2002 50 −21.9% 2021 15 −70.0%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Криви Дол живееле 50 жители, сите Македонци.^[3] Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Криви Дол имало 48 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.^[4]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 150 Македонци и 25 до 50 Власи.^[5]

Според пописот од 2002 година, населението на Криви Дол броело 50 жители, од кои 26 Власи и 24 Македонци.

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 15 жители, од кои 9 Македонци, 5 Власи и 1 лице без податоци.^[6]

На табелата е прикажан националниот состав на населението низ сите пописни години:

Година	Македонци	Албанци	Турци	Роми	Власи	Срби	Бошњаци	Ост.	б.п.	Вкупно
1948	—	—	—	—	—	—	—	—	—	196
1953	147	—	—	—	57	3	...	—	—	207
1961	126	—	—	...	...	—	...	114	—	240
1971	179	—	—	—	...	—	...	—	—	179
1981	66	—	—	—	47	1	...	—	—	114
1991	33	—	—	—	39	—	...	—	—	71
1994	29	—	—	—	35	—	...	5	—	64
2002	24	—	—	—	26	—	—	—	—	50
2021	9	—	—	—	5	—	—	—	1	15

Родови

Според истражувањата од 1957 година, родови во селото

Македонски

• Доселеници: Прговци (7 к.) доселени се во 1908 година од селото Сушево; Дедо-Петрушеви (2 к.) по потекло се од раселеното село Скандалци, близу Тестемелци. Од таму се населиле во Кадрифаково, па потоа прешле во Криви Дол; Дедо-Ристови (4 к.) доселени се во 1908 година од селото Кадрифаково. И таму биле доселени однекаде. Алексови (1 к.) доселени се во 1908 година од селото Долни Балван; Златеви (6 к.) доселени се во 1909 година од селото Кадрифаково. А таму биле доселени од селото Чардаклија.

Влашки

• Доселеници: Ташкови (1 к.), Костови (2 к.) и Петрушеви (1 к.) доселени се во 1918 година. Зегови (3 к.) доселени се во 1947 година. Џамбазови (1 к.), Баштавела (1 к.), Лико (1 к.) и Коле (1 к.) доселени се во 1956 година. Жителите порано биле номади. Потеклото им е исто како и на останатите влашки родови (Мустафино, и др.) во Овче Поле.^[7]

Општествени установи

Самоуправа и политика

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 2288 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на месна заедница.^[8]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 25 гласачи.^[9]

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта^[10]

• Градиште — утврдување од доцноантичко време;
• Грамади — населба од доцноантичко време;
• Долна Бежанија — населба од бронзено време;
• Јанчовец — некропола од доцноантичко време;
• Аргачи — базилика од ранохристијанско време;^[11]

Редовни настани

Личности

Култура и спорт

Иселеништво

Се знае за следните македонски родови иселени од селото. Во Горно Ѓуѓанци се иселиле Кушевци. Во Долно Ѓуѓанци се иселиле Миневи. Во Врсаково се иселиле Буклевци.

Од Криви Дол било големо иселувањето и по 1920 година. Во 1924 година во Амзабегово се иселиле Карапанџови. Во 1941 година во Кадрифаково се иселиле Петреви. Многу иселеници има и во градот Штип. Таму се иселени преку 15 семејства до 1957 година. Таму потполно заминал и родот Клинчарови.^[7]

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. Матанов, Хр. Княжеството на Драгаши, София, 1997, с. 248
3. Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр.232.
4. Brancoff, D.M. "La Macedoine et sa Population Chretienne". Paris, 1905, pp.134-135.
5. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
6. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
7. Трифуноски, Јован (1961). Овчеполска Котлина.
8. „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 29 декември 2019.
9. „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 29 декември 2019.
10. Коцо, Димче (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069
11. „ЛОКАЛИТЕТ АРГАЧИ: Откриена импресивна ранохристијанска црква кај Штип“. Архивирано од изворникот на 2016-08-21. Посетено на 2016-08-22.

Надворешни врски

• Криви Дол на Ризницата