Екстремна сиромаштија
From Wikipedia, the free encyclopedia
Екстремна сиромаштија, длабока сиромаштија, огромна сиромаштија, апсолутна сиромаштија — најтешкиот вид сиромаштија, дефинирана од Обединетите нации (ООН) како „состојба која се одликува со сериозно лишување од основните човечки потреби, вклучувајќи храна, безбедно пиење вода, санитарни потреби, здравје, засолниште, образование и информации. Екстремната сиромаштија зависи не само од приходите, туку и од пристапот до услугите“ (извештај на ООН на Светскиот самит за социјален развој од 1995 година)[3]. Историски, други дефиниции биле предложени во рамките на Обединети нации.
Во 2018 година, екстремната сиромаштија била дефинирана односно се однесувала на луѓето чии приходи се под 1,90 американски долари на ден[4] (цени во 2011 година, еквивалентни на 2,16 американски долари во 2019 година), утврдени од Светска банка. Во октомври 2015 година, Светска банка ја ажурирала меѓународната линија на сиромаштија, глобален апсолутен минимум, на 1,90 американски долари на ден. Ова е еквивалентно на 1,00 американски долари на ден во 1996, па оттука и широко користениот израз „живее со помалку од еден долар на ден“[5]. Огромното мнозинство од оние кои се во крајна сиромаштија живеат во Јужна Азија и Потсахарска Африка. Почнувајќи од 2018 година, се проценува дека земјата со најмногу луѓе кои живеат во екстремна сиромаштија е Нигерија, со 86 милиони.[6][7][8].
Во минатото, огромното мнозинство од светската популација живеело во услови на екстремна сиромаштија[9][10]. Процентот на глобалното население кое живее во апсолутна сиромаштија паднал од над 80% во 1800 на 20% до 2015 година[11]. Според проценките на Обединетите нации, во 2015 година приближно 734 милиони луѓе или 10% останале под тие услови[12]. Бројот претходно бил измерен на 1,9 милијарди во 1990 година и 1,2 милијарди во 2008 година. И покрај значителниот број на лица кои сè уште се под меѓународната граница на сиромаштија, овие бројки претставуваат значителен напредок за меѓународната заедница, бидејќи тие одразуваат намалување за повеќе од милијарди луѓе за над 15 години[12].
Во истражувањето на јавното мислење ширум светот, анкетираните луѓе имаат тенденција да погрешно мислат дека екстремната сиромаштија не е намалена[13][14].
Намалувањето на екстремната сиромаштија и гладот била првата милениумска развојна цел (ЦДР1), утврдена од Обединетите нации во 2000 година. Поточно, целта била да се намали стапката на екстремна сиромаштија за половина до 2015 година, цел што била исполнета пет години пред зададениот рок. Во целите на одржлив развој, целта е да се стави крај на екстремната сиромаштија во сите нејзини форми насекаде. Со оваа декларација, меѓународната заедница, вклучително и ООН и Светска банка ја усвоиле целта за ставање крај на екстремната сиромаштија до 2030 година.