Протести во Турција (2013)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Бран демонстрации и граѓански немири во Турција започнале на 28 мај 2013 година, првично да се оспори планот за урбан развој за истанбулскиот парк Таксим Гези и негово рушење.[73] Последователно, поддршката на протестите и започнување штрајкови започнале низ цела Турција, протестирајќи против широк спектар на загриженост во основата на прашањата за слободата на печатот, изразувањето и собирот, како и ерозијата на политичката исламистичка влада на секуларизмот на Турција. Без централизирано раководство надвор од малото собрание што го организирал првичниот еколошки протест, протестите биле споредувани со движењето „Окупирај“ и настаните во мај 1968 година. Друштвените медиуми одиграле клучна улога во протестите, и покрај тоа што голем дел од турските медиуми ги минимизирале протестите, особено во раните фази. Три и пол милиони луѓе (од 80 милиони жители на Турција) се проценува дека учествувале активно во скоро 5.000 демонстрации низ Турција поврзани со првичниот протест на паркот Гези. Дваесет и две лица биле убиени, а над 8.000 биле повредени, многумина критички настроени.[74]
Протести во Турција | |||
---|---|---|---|
Протести на 6 јуни | |||
Датум | 27 мај 2013 (2013-05-27) – 20 август 2013 (2013-08-20)[1] | ||
Место | 90 локации во Турција вклучувајќи ги Истанбул, Анкара, Измир, Хатај, Балкесир, Бурса, Кахраманмараш, Адана, Мерсин, Кајсери, Конија, Ескишехир, Анталија, Испарта, Денизли, Мугла, Трабзон, Одрин, Ерзурум, Малатја, Самсун [2][3][4] Десетици градови во рамките на турската дијаспора | ||
Повод |
| ||
Цели | |||
Начини | sit-ins, штрајкови, протести, мрежен активизам, протестен марш, граѓански отпор | ||
Исход |
| ||
Страни во судирот | |||
| |||
Предводници | |||
| |||
Број | |||
| |||
Настрадани | |||
Мртви | 11[65] | ||
Ранети | најмалку 8,163 (за време на протестите во Гези парк)[66] (најмалку 63 во сериозна или критична состојба, а најмалку 3 со ризик од смрт)[66] | ||
Приведени | најмалку 4.900 со 81 лица во притвор (за време на протестите во паркот Гези)[67][68][69][70][71][72] | ||
Задржани | најмалку 134 (за време на протестите во паркот Гези)[70][71][72] |
Заседавањето на паркот Таксим Гези било обновено откако полицијата се повлекла од плоштадот Таксим на 1 јуни и самиот парк се претворил во протестен камп, со илјадници демонстранти во шатори, организирање медицински центар, дистрибуција на храна и свои медиуми. Откако кампот во паркот Гези бил расчистен од полицијата по немирите на 15 јуни, демонстрантите започнале да се состануваат во други паркови низ цела Турција и организирале јавни форуми за да разговараат за начините како ќе продолжат протестите во следниот период.[75][76] Турскиот премиер Реџеп Таип Ердоган ги опишал демонстрантите како „неколку разбојници“ на 2 јуни. Полицијата ги потиснала протестите со солзавец и водени топови. Покрај 11-те смртни случаи и над 8.000 повреди, биле извршени над 3.000 апсења. Бруталноста на полицијата и целокупното отсуство на владин дијалог со демонстрантите била критикувана од некои странски влади и меѓународни организации.[1][77]
Опсегот на демонстранти бил опишан како широк, опфаќајќи и поединци од десно и од лево крило. Нивните поплаки се движеле од првичните локални проблеми со животната средина, до прашања како што се авторитаризмот на Реџеп Таип Ердоган,[78][79][80] ограничувања на алкохолот,[81] неодамнешен спор за бакнување во јавноста, и војната во Сирија. Демонстрантите се нарекувале себеси çapulcu, повторно присвојувајќи ја навредата на Ердоган за себе (и го измислиле дериватот „чапулџи“, со оглед на значењето на „борба за вашите права“). Многу корисници на Твитер исто така го смениле името на своите домашни сметки и наместо тоа користеле чапулџи во знак на поддршка. Според различни аналитичари, протестите биле најпредизвикувачките настани за десетгодишниот мандат на Ердоган и најзначајното вознемирување во целата земја со децении.[82][83]