Белоруска култура
From Wikipedia, the free encyclopedia
Културата на Белорусија — производ на милениумски развој на земјата која била под влијание на голем број различни фактори. Тие фактори ги вклучуваат физичка средина, етнографското потекло на Белорусите (спојување на словенските новодојденци со балтичките домородци); паганството на раните доселеници и нивните домаќини; Источното православно христијанство како врска со византиските литературни и културни традиции; недостаток на природни граници во земјата; протокот на реките и кон Црното и кон Балтичкото Море; и разновидноста на религиите во регионот (католицизам, православие, јудаизам и ислам).[1][2]
Раното влијание на Западот врз белоруската култура се одвивало преку применувањето на Магдебуршкото право, кое претставува повелби со кои се давало општинска самоуправа и тие повелби се засновале на законите на германските градови. Овие повелби биле доделени во 14 век и 15 век од големите војводи и кралеви на голем број градови, вклучувајќи ги Брест, Гродно, Слуцк и Минск. Традицијата на самоуправување не само што ги олеснило контактите со Западна Европа, туку и ја негувало самодовербата, претприемништвото и чувството за граѓанска одговорност.[1]
Во 1517-1919 година, Франциск Скарина (околу 1490-1552) ја превел Библијата на народен јазик (стар белоруски). Под комунистичкиот режим, работата на Скарина била многу потценета, но во независна Белорусија тој станал инспирација за новонастанатата национална свест, исто толку за неговото застапување на белорускиот јазик, како и за неговите хуманистички идеи.[1]
Од 14 до 17 век, кога идеите на хуманизмот, ренесансата и реформацијата биле живи во Западна Европа, овие идеи биле воведени и во Белорусија поради трговските односи со западните земји и поради запишувањето на синовите на благородниците во западните универзитети. Реформацијата и контрареформацијата, исто така, придонеле многу за подемот на полемичките списи, како и за ширењето на печатниците и училиштата.[1]
Во текот на 17 и 18 век, кога Полска и Русија вршиле длабоки политички и културни упади во Белорусија со асимилирање на благородништвото во нивните соодветни култури, владетелите успеале да ја поврзат „белоруската“ култура првенствено со селските начини, фолклорот, етничкото облекување и етничката обичаи, со преклопување на христијанството. Ова претставувало појдовната точка за некои национални активисти кои се обидиле да постигнат државност за својата нација кон крајот на 19 и почетокот на 20 век.[1]
Развојот на белоруската литература, ширејќи ја идејата за националност за Белорусите, била олицетворение на литературните дела на Јанка Купала (1882–1942) и Јакуб Колас (1882–1956). Делата на овие поети, заедно со неколку други извонредни писатели, станале класици на современата белоруска литература со тоа што нашироко пишувале на рурални теми (селото било местото каде писателите го слушале белорускиот јазик) и со модернизирање на белорускиот литературен јазик, кој малку се користел од 16 век. Авторите на пост-независноста во 1990-тите продолжиле нашироко да ги користат руралните теми.[1]
За разлика од фокусот на литературата на руралниот живот, другите полиња на културата - сликарството, скулптурата, музиката, филмот и театарот - се фокусирани на урбаната реалност, универзалните грижи и универзалните вредности.[1]