![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Jupiter%2527s_swirling_colourful_clouds.jpg/640px-Jupiter%2527s_swirling_colourful_clouds.jpg&w=640&q=50)
Атмосфера на Јупитер
From Wikipedia, the free encyclopedia
Атмосферата на Јупитер е најголемата планетарна атмосфера во Сончевиот Систем. Претежно е направена од молекуларен водород и хелиум во приближно сончеви пропорции; други хемиски соединенија се присутни само во мали количини и вклучуваат метан, амонијак, сулфурводород и вода. Иако се смета дека водата се наоѓа длабоко во атмосферата, нејзината директно измерена концентрација е многу мала. Изобилството на азот, сулфур и благороден гас во атмосферата на Јупитер ги надминува сончевите вредности за фактор од околу три. [2]
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Jupiter%27s_swirling_colourful_clouds.jpg/640px-Jupiter%27s_swirling_colourful_clouds.jpg)
На атмосферата на Јупитер и недостасува јасна долна граница и постепено преминува во течната внатрешност на планетата.[3] Од најниско до највисоко, атмосферските слоеви се тропосферата, стратосферата, термосферата и егзосферата. Секој слој има карактеристични температурни градиенти.[4] Најнискиот слој, тропосферата, има комплициран систем на облаци и маглини, кој се состои од слоеви на амонијак, амониум хидросулфид и вода. [5] Горните облаци на амонјак видливи на површината на Јупитер се организирани во дузина зонални појаси паралелни со екваторот и се ограничени со моќни зонални атмосферски текови (ветрови) познати како млазови. Лентите се менуваат по боја: темните ленти се нарекуваат појаси, додека светлите се нарекуваат зони. Зоните, кои се поладни од појасите, одговараат на нагорнини, додека појасите го означуваат гасот што се спушта.[6] Се верува дека посветлата боја на зоните е резултат на мразот од амонијак. Не е познато што им дава потемни бои на појасите.[6] Потеклото на структурата не се добро разбрани, иако постојат „плиток модел“ и „длабок модел“.[7]
Јовијанската атмосфера покажува широк опсег на активни феномени, вклучувајќи нестабилност, вител (циклони и антициклони), бури и молњи.[8] Вртелите се откриваат како големи црвени, бели или кафени дамки. Најголемите две точки се Големата црвена дамка (ГЦД) [9] и Овалната БA,[10] која исто така е црвена. Овие две и повеќето други големи точки се антициклонски. Помалите антициклони имаат тенденција да бидат бели. Се смета дека витлите се релативно плитки структури со длабочини што не надминуваат неколку стотици километри. Сместен на јужната полутопка, ГЦД е најголемиот познат вител во Сончевиот Систем. Може да зафати две или три Земји и постои најмалку триста години. Овалната БА, јужно од ГЦД, е црвена дамка и една третина од големината на ГЦД која се формирала во 2000 година од спојувањето на три бели овални тела.[11]
Јупитер има моќни бури, често придружени со удари од гром. Бурите се резултат на влажна конвекција во атмосферата поврзана со испарувањето и кондензацијата на водата. Тие се места на силно нагорно движење на воздухот, што доведува до формирање на светли и густи облаци. Невремето се формира главно во појасните региони. Громовите на Јупитер се стотици пати помоќни од оние што се гледаат на Земјата и се претпоставува дека се поврзани со водените облаци.[12] Неодамнешните набљудувања на Јуно укажуваат на тоа дека молњите се случуваат над надморска височина на водни облаци (3-7 бари).[13] Раздвојувањето на полнежот помеѓу паѓачките течни капки амонијак-вода и честичките мраз-вода може да генерира молња на поголема надморска височина.[13] Исто така, забележани се и горните атмосферски молњи на 260 km над нивото од 1 бар.[14]