Hermeneotika

Ny hermeneotika dia ny rijan-kevitra (na teôria) sy fomba fiasa momba ny fanaovana hevi-teny, indrindra fa ny fanaovana heviteny amin' ny lahatsoratry ny Baiboly sy amin' ny literatioram-pahendrena ary amin' ny lahatsoratra filôzôfika. Ny hermeneotika dia mihoatra noho ny fitsipika mifehy ny fanaovana heviteny na fomba ampiasaina rehefa tsy mahomby ny fahatakarana eo no ho eo ka ahitana ny fahaiza-manao momba ny fahazoan-kevitra sy momba ny fifandraisana. Nampiharina amin' ny fiolonana, indrindra amin' ny fianarana lalàna sy tantara ary teôlôjia ny hermeneotika. Tamin' ny voalohany, ny hermeneotika dia nampiharina tamin' ny fanaovana fivoasana ny Soratra Masina, avy eo nitarina tamin' ny fanontaniana momba ny fanaovana fivoasana ankapobeny.

Avy amin' ny teny grika hoe ἑρμηνευτική τέχνη / hermeneutikè teknê "fahaizana momba ny vaofy"; tamin'ny voalohay ny hoe hermeneuein dia midika hoe "miteny" na "mamoaka hevitra".

Tany am-piandohana dia nisy karazany roa samy hafa ny hermeneotika, dia: ny lôjika manam-pototra aristôtelisiana (nanomboka tamin' ny Peri hermeneia nosoratan' i Aristôty) andaniny, ny fivosana lahatsoratra ara-pivavahana (ny ôrfisma sy ny hermeneotikan' ny Baiboly, ohatra), ary ny hermetisma ankilany.

Mizara zana-taranja maro ny hermeneotika môderna:

• ny hermeneotikan' ny haisoratra (fivoasana ny lahatsoratra sy pôezia);
• ny hermeneotikan' ny lalàna (fivoasana ny loharanon' ny lalàna);
• ny hermeneotika teôlôjika (fivoasana ny soratra masina), anisan' izany ny hermeneotikan' ny Baiboly;
• ny hermeneotika antrôpôlôjika (fivoasana momba ny kolontsaina heverina ho toy ny lahatsoratra);
• ny hermeneotikan' ny tantara (fivoasana ny fijoroana vavolombelona sy ny lahateny momba ny tantara) ary
• ny hermeneotika filôzôfika (fanadihadiana ny fototra iorenan' ny fanaovana fivoasana amin' ny ankapobeny, sy fivoasana atao amin' ny lahatsoratra filôzôfika).