 Римдин герб.
Рим (итал. Roma) — Италиядин кьилин шегьер, Рим провинциядин ва Лацио областьдин административ юкь. Тибр вацӀал чка кьунва.
Дуьньядин виридалай цӀуру шегьеррикай сад, Рум империядин дегь кьилин шегьер. Гьеле дегь чӀавара (ч. э. III виш йис) Римдиз «Гьамишан» (лат. Roma Aeterna) тӀвар эцигнай. И тӀвар кьунвайбурун садлагьайди римжув зари Альбий Тибулл (ч.э. I виш йис) тир, вичин кьведлагьай элегияда.
ГьакӀни Римдиз «ирид кӀунтӀал алай шегьер» лугьузвай. Виликан инсанар Палатин кӀунтӀал яшамиш жез ацукьнай, гуьгъуьнлай мукьув галай Капитолий ва Квиринал кӀунтӀарал ацукьнай. Са кьадар геж амай кьуд кӀунтӀални (Целий, Авентин, Эсквилин ва Виминал) инсанар уьмуьр гьалзавай чкаяр арадал атанвай.
(ва масабурни…)
 ХъирицӀ хуьруьн акунар
КъирицӀ чӀал (КърыцӀаь мез) — къирицӀ халкьдин хайи чӀал. Нах-дагъустандин чӀаларин хзандин лезги чӀаларин группадин кьибле патан лезги чӀаларик акатзава. Анжах хзандин къене рахазвай чӀал хьиз Азербайжандин Къуба, Исмаиллы ва Хъачмаз районрин са шумуд хуьрера гегьенш я. И чӀалал рахазвайбурун кьадар, чара-чара малуматрив кьурвал 5-8 агъзур кас я.
КъирицӀ чӀалаз виридалайни мукьва — ергуьж, гьапут, жекни элик чӀалар я. Лингвистикадин алимри и кьуд чӀал къирицӀ чӀалан нугъатар тирди лугьузва. Амма им гьакъикъатдив кьазвай кар туш. И чӀаларин векилри сада-сад са жизви кьванни гъавурда акьазвайтӀани ибур дегь алпандин кьилдин мукьва чӀалар я. Дуьньядин терг жезвай чӀаларин сиягьдик ква.
(ва масабурни…)
 Словакиядин шегьерар
Словакиядин шегьерар — официал шегьеррин (словак. mesto) статус гвай Словакиядин яшамишдай чкаяр. Словакия Республикадин Конституциядин 70-лагьай макъалади, къанунралди къайдада гьатдай тегьерда, жемятриз шегьеррин статус гунугин мумкинвал кӀвачихъ гилигзава.
(ва масабурни…)
|
|
|
ТӀалабун: Квез лезги чӀал хъсандаказ чидачтӀа, макъалаяр кхьиз эгечӀмир. И википедияда авай гъалатӀар жезмай кьван, лезги чӀалан грамматикани лексика кардик кутуна дуьзар хъувун тавакъу ийизва.
Дидедиз хьана
- 1 январь (1921) — Байрам Байрамов, Советрин Союздин Кьегьал, Ватандин чӀехи дяведа иштиракнавай кас.
- 4 январь (1643) — Исаак Ньютон, дуьньядин алимрикай физикадин рекьяй виридалайни тӀвар-ван алайбурукай сад я.
- 8 январь (1935) — Элвис Пресли, америкадин зурба манидар ва актёр.
- 25 январь (1928) — Эдуард Шеварднадзе, гуржийринни советрин политикадинни гьукуматдин крархъан, Гуржистандин президент (1995—2003) я.
- 25 январь (1942) — Эйсебио, зурба португалиядин футболист я.
- 27 январь (1756) — Вольфганг Амадеус Моцарт, австриядин композитор.
- 29 январь (1860) — Антон Чехов, урус кхьираг, прозаик ва драматург.
(мадни...)
Кьена
- 2 январь (1972) — Магьмуд Абилов, советринни лезги миллетдин векил тир генерал-майор (1945).
- 5 январь (2014) — Эйсебио, зурба португалиядин футболист я.
- 8 январь (1642) — Галилео Галилей, италиядин зурба физик, механик, астроном, философни математик я.
- 8 январь (1324) — Марко Поло, италиядин савдагарни сиягьатдар, вичин «Дуьньядин пара жуьрейрин ктаб» кхьейи.
- 12 январь (1976) — Агата Кристи, инглисрин зари я.
- 17 январь (1944) — Эсед Салигьов, Советрин ГалкӀдин кьегьал я.
- 20 январь (1983) — Гарринча, зурба Бразилиядин футболист, 1958, 1962-й йисарин дуьньядин чемпион.
- 21 январь (1924) — Владимир Ленин, Урусатдинни Советрин политикни революционер, Советрин гьукуматдин бине эцигайди.
- 23 январь (1989) — Салвадор Дали, испаниядин чӀугвар.
- 24 январь (1965) — Винстон Черчилль, ЧӀехибританиядин политик.
- 28 январь (1725) — I-й Пётр, Урусатдин садлагьай император.
- 30 январь (1948) — Магьатма Ганди, Индиядин политикни философ.
(мадни...)
|
|
