lëtzebuergeschen Industriellen From Wikipedia, the free encyclopedia
Den André Duchscher[1], gebuer de 15. Oktober 1840 zu Esch-Sauer, a gestuerwen de 17. Januar 1911 zu Wecker, war en Auteur vu Kaméidistécker an Iechternacher Mondaart an e sozialdenkenden Industriellen.
| André Duchscher | |
|---|---|
 | |
| Gebuer |
15. Oktober 1840 Esch-Sauer |
| Gestuerwen |
17. Januar 1911 Wecker |
| Nationalitéit | Lëtzebuerg |
| Aktivitéit | Schrëftsteller, Industriellen |
| Famill | |
| Bestuet mat | Angèle Huguet, Catherine Hosp |
| Kanner | Maurice Duchscher, Max Duchscher |
 | |
No der Primärschoul an déi den André Duchscher zu Iechternach gaangen ass, ass hie vun 1852 bis 1854 och do an d'École moyenne et industrielle gaange wou hie besonnesch am franséischen an däitschen op sech opmierksam gemaach huet. Mat e bësse méi wéi véierzéng Joer huet hien als Léierbouf am Atelier vu sengem Papp ugefaangen an huet doniewent an Owescoursen zeechne geléiert.
Mat zwanzeg Joer ass hien op Paräis gaangen an duerch seng zolitt Kenntnisser als Schlässer-Mécanicien hat hien och keng Problemer fir do eng Aarbecht ze fannen. Hien huet do noeneen a fënnef verschiddenen Ateliere geschafft an huet sech professionell weider gebilt doduerch datt hien a Konferenzen an Owescourse gaangen ass. Duerch d'Visite vun Theatervirstellunge konnt hie sech kulturell weiderbilden a seng sproochlech Fäegkeete weider entwéckelen. Hien huet do och d'Léift zur Schauspillkonscht entdeckt. Am November 1862 huet et hien nees zeréck op Iechternach gezunn.
Duerno koumen eraus:
Den André Duchscher war vun 1895 u Member vun der Section Historique vum Institut Grand-Ducal a vun 1903 un och vun der Commission du Dictionnaire luxembourgeois.
Seng Frëndschaft mam Nicolas Steffen (alias N. S. Pierret) huet dem Duchscher a senger berufflecher Karriär weider gehollef. Duerch de Steffen, dee bei der Compagnie des chemins de fer de l'Est geschafft huet, krut den Duchscher do am Abrëll 1866 eng Plaz als Schlässer. Duerch seng gutt Ausbildung ass hie séier weider komm a gouf am November 1868 Surveillant vun de Telegrafeleitungen zu Lëtzebuerg a Spa. Dräi Joer méi spéit, am Dezember 1871 ass hien zum Contrôleur des Télégraphes avancéiert. Et gouf awer e Sträit tëschent dem Duchscher an der Kaiserliche Betriebsinspektionen deen dozou gefouert huet, datt den Duchscher am Abrëll 1873 gekënnegt huet.
Den Duchscher huet scho méi laang dru geschafft fir sech selbstänneg ze maachen an hien huet 1873, zesumme mam C. M. Spoo, zu Wecker eng Fabrick fir landwirtschaftlech Maschinne gegrënnt, déi spéider Usines de Wecker. Mam Duchscher sengem Brudder Pierre hunn déi zwéin de 4. Januar 1874 d'Firma Duchscher frères et Spoo gegrënnt. Vun deem Datum un huet d'Firma och dem Pierre Duchscher säin Atelier zu Metz iwwerholl, dee spezialiséiert war op Schlässerei an elektreschen Apparaten. Vun Ufank un huet d'Eisegéisserei vu Wecker zur vollster Zeffridenheet fonctionéiert. D'Filiale vu Metz konnt awer nëmmen iwwerliewen duerch d'finanziell Hëllef vu Wecker. Si gouf dunn awer 1882 liquidéiert.
Ënner der Opsiicht vum Spoo gouf de Pierre Duchscher du Gérant vun enger neier Firma zu Esch-Uelzecht. Véier Joer méi spéit (1886) gouf déi Escher Filiale dunn awer och liquidéiert. Den André Duchscher an den C. M. Spoo hu sech 1888 getrennt: den Duchscher gouf eenzege Proprietär vun der Fabrick zu Wecker an de Spoo huet d'Ateliere vun Esch iwwerholl.
Duerch dem Duchscher seng Genialitéit hat d'Wecker Fabrick bis 1906 schonn 28 Patenter an 24 Verbesserunge fir Patenter ugemellt. Dat Patent dat de meeschte Succès hat, war d'Erfindung vun enger Uebst- an Drauwepress mat engem Differenzial-Hiewel déi déi penibel Aarbecht fir d'Uebst ze presse revolutionéiert huet.
Kuerz nodeem d'Wecker Fabrick gegrënnt gouf huet e Statut den Aarbechter hir Rechter a Flichte gereegelt: ënner anerem gouf sech mat der Preventioun vun Accidenter beschäftegt, d'Aarbechtszäit war op 11 Stonnen den Dag festgeluecht, Iwwerstonne si bezuelt ginn an et war de Léierbouwe verbueden ze fëmmen. 1875 huet hien eng Aarbechterspuerkeess gegrënnt, 1885 eng Onfallassurance, 1892 eng Krankekeess an eng Handwierkerschoul; dës war obligatoresch fir d'Léierbouwen aus der Fabrick. Si kruten hei – ouni datt si eppes hu bezuele missen – zeechne, schreiwe, liesen a rechne bäi bruecht. 1898 gouf och nach eng Invalidekeess an d'Liewe geruff.
Do dernieft huet den Duchscher 1891 och nach eng Musek fir d'Personal aus senger Fabrick gegrënnt.
Nodeems den Duchscher scho vun 1886 un sengem Personal gratis Bauplazen ugebueden huet fir datt si sech do konnten e Wunnhaus bauen, goufe vun der Fabrick selwer vun 1890 un Aarbechterhaiser baue gelooss.
Vun deem Ament u wou den Duchscher sech zu Wecker néier gelooss hat, huet hie sech fir d'Gemengewiesen intresséiert. 1875 gouf hien dunn och scho President vun de Biwer Pompjeeën. Hie war vun 1886 u Conseiller am Gemengerot vu Biwer, vun 1888 u Schäffen a vun 1897 u Buergermeeschter.
Him war haaptsächlech dru geleeën déi eenzel Uertschaften an der Gemeng ze sanéieren an ze verschéineren, en neie Kierfecht zu Biwer an eng nei Waasserleitung ze bauen. Hien huet sech och ëm de Schoulsystem gekëmmert an eng nei Schoul op der Wecker-Gare geplangt.
Den André Duchscher huet sech och fir eng Omnibusverbindung tëschent Gréiwemaacher an Iechternach an eng Verbesserung vun den Zuchverbindungen agesat. Duerch säin Awierke gouf an der Post zu Wecker och en Telegrafeservice an e Büro vun der Spuerkeess opgemaach.
1899 huet den Duchscher fir d'Chamberwale kandidéiert, gouf awer net gewielt, deelweis well d'Kierch géint hie war, well hien eng Zäit laang Member an der Loge war.
Am Joer 1900 gouf den Duchscher Member vun der Handelskummer an huet vun do un eng wichteg Roll gespillt doduerch datt hien eng Hellewull Avise geschriwwen huet zu de verschiddenste wierschaftlechen a soziale Sujeten. Hie war och Member vun aneren ëffentlechen, berufflechen, philantropechen, kënschtlereschen a literareschen Associatiounen a gouf fir seng Verdéngschter ausgezeechent (kuckt hei drënner).
Aus sengem 1. Bestietnes mam Madeleine Adelaïde (Angèle) Huguet sinn de Maurice Bernard an d'Marie ervirgaangen. Aus sengem 2. Bestietnes mam Catherine Joséphine Hosp stamen d'Marthe, d'Claire, de Maximilien (Max) an den André.
Fir un den André Duchscher a seng Verdéngschter z'erënnere sinn eng Rei Stroossen no him benannt: zu Iechternach, Sandweiler, an der Stad, zu Uewerkuer, Waasserbëlleg a Wecker.
D'André-Duchscher-Haus zu Iechternach, an deem den André Duchscher seng Kandheet a Jugendzäit verbruecht huet, gouf Ufank 2016 ofgerappt.[5]
| Commons: André Duchscher – Biller, Videoen oder Audiodateien |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
