Marcus Terentius Varro

M. Terentius Varro, scriptor, vir equestris ordinis 116 a.C.n. Reate in Sabinis natus, Romae anno 27 a.C.n. mortuus, Pompeium usque ad cladem apud Pharsalum acceptam secutus est. Tam eruditus erat, ut Caesar Pompeio victo, cum eum cuperet praestantibus officiis conciliare, primae publicae bibliothecae praeficeret. Caesare invicem interfecto, triumvirum proscriptionibus superfuit, a Quinto Fufio Caleno, Marci Antonii amico familiari, servatus qui eum in quadam sua villa occultavit donec e catalogo proscriptorum eraderetur^[1]. Studuit deínde usque ad ultimum vitae diem.

Quick Facts

Close

Remove ads

Magister Terentii Varronis Lucius Aelius Stilo Praeconinus fuit. Postquam philosophiae Athenis apud Antiochum Ascalonium studuerat, adversus Sertorium in Hispania anno 76 pugnavit, et Pompeio imperatore piratas ut tribunus repressit.

Per totam vitam scripsit, et 74 opera vel 620 libros in lucem edidit, qui agriculturam, grammaticam, dialecticam, Romanas annales, chorographiam, ius civile, rhetoricam, philosophiam, geometriam, arithmeticam, musicam, astronomiam, educationem, philologiam, artem dramaticam, artem poeticam, artem oratoriam tractant. Composuit porro epistulas et saturas Menippeas.

Grammatica

Libri de grammatica quos cognovimus sunt:

De antiquitate litterarum libri duo, opus L. Accio poetae tragico dedicatum, quod antiquissimum opus a Varrone factum putatur.
De lingua Latina libri 25, opus ab anno 47 ad 45 scriptum, de quo libri V-X solum restant.
De origine linguae Latinae libri tres Pompeio dedicati.
Peri characteron graeco titulo, de verborum compositione tractans, et plus quam tribus libris componebatur.
Quaestionum Plautinarum libri quinque de raris verbis apud Plautum tractantes
De similitudine verborum libri tres, de verborum flexionibus quae extra regula valent
De utilitate sermonis similem doctrinam quam De similitudine verborum tractabat, et plus quam quatuor libris componebatur
De sermone Latino, de metrica et orthographia tractabat et plus quam quinque libris componebatur.

Alia opera

Disciplinarum libri novem liberales artes docebant.
De re rustica libri tres integri supersunt.
Saturae Menippeae fuerunt imitationes saturarum cynici Menippi Gadarei
Logistorici
Antiquitatum rerum humanarum et divinarum libri quadraginta unus fuerunt fons maximus informationis posteritati

Remove ads

Terentius Varro tam antiquitates quam annales rerum gestarum quaesivit et coluit. Priscis verbis in operis aliquando utitur et, ut ait Seneca, "duodecim tabulas" loquitur.^[2] Negotiis tamen temporis sui intererat; novissimos libros legebat et descriptiones terrarum nuper inventarum cognoscebat.

Antiquitates rerum humanarum et divinarum

[1]
Appianus BC IV,202-203. Cf François Hinard (1985), Les proscriptions de la Rome républicaine. Romae: École française de Rome. ISBN 2-7283-0094-1 (Collection de l'École française de Rome, 83) : 527 Hic legere potes
[2]
"Duodecim tabulas loquuntur": Seneca, Epistulae ad Lucilium 114.13 (sed non de Varrone scripsit)

Veteriora

Iohannes Albertus Fabricius, Bibliotheca Latina (Hamburgi: Schillerus, 1712) (Textus apud Google Books) pp. 76-88

Noviora

Arkenberg, Jerome S. 1993. Licinii Murenae, Terentii Varrones, and Varrones Murenae: I. A Prosopographical Study of Three Roman Families. Historia 42:326–351. (Vide pp. 335–336.)
Raymond Astbury, "Varro and Pompey" in Classical Quarterly vol. 17 (1967) pp. 403-407 JSTOR
Lehmann, Aude. 2002. Varron critique littéraire. Bruxellis.
Lehmann, Yves. 1997. Varron théologien et philosophe romain. Bruxellis.
Charles S. Rayment, "Varro versutus" in Classical Journal vol. 40 (1945) pp. 349-357 JSTOR
Zucchelli, B. 1980. Varro logistoricus: studio letterario e prosopografico. Parma.