Proscriptiones (43 a.C.n.)

Proscriptiones civium Romanorum anno 43 a.C.n. iussu C. Caesaris Octaviani, M. Antonii et M. Aemilii Lepidi triumvirorum factae sunt. Cum primum enim Bononiae ineunte mense novembri vel exeunte mense octobri coierunt atque societatem coniunxerunt tres duces inimicos necare constituerunt, ita ut saepe (non enim eosdem amicos eosdemque inimicos habebant) necem inimicorum cum proditione amicorum inter sese permutarent^[1]. Statim atque Romam venerunt, neglecto trium nundinarum spatio, legem Pediam pertulerunt quae amnestiam a senatu post caedem Gai Caesaris decretam abrogabat. Tum demum interfectores Caesaris homicidii apud iudices accusare licebat atque statim proscriptiones coeperunt.

Effigies Marci Antoni et Caesaris Octaviani in aureo nummo cum titulo: IIIVIR RPC, id est triumvir reipublicae constituendae. 41 a.C.n.

Effigies Aemili Lepidi et Caesaris Octaviani in denario anno 42 a.C.n. percusso cum titulo III.VIR.R.P.C.

Qui e tabulis proscriptionum depuncti sint

• Lucius Aemilius Lepidus Paullus; ab interfectoribus effugere permissus
• Lucius Fidustius^[2]
• Hosidius Geta; a filio absconditus^[3]
• Lucius Iulius Caesar; apud sororem Iuliam refugus
• Quintus Lucretius^[4]
• Minucius hoc anno praetor; necatus^[5]
• Lucius Plautius Plancus^[6]
• Lucius Quinctius; trans mare effugiens sibi mortem intulit^[7]
• Salvius hoc anno tribunus plebis; necatus dum cenat^[8]
• Publicius Silicius Corona senator^[9]
• Gaius Toranius^[10]
• Marcus Tullius Cicero; die 7 Decembris 43 ab Herennio centurione et Popillio tribuno militum necatus
• Marcus Tullius Cicero, filius huius; ex Italia iussu patris missus
• Quintus Tullius Cicero; necatus, a filio frustra absconditus
• Quintus Tullius Cicero, filius huius; necatus
• Gaius Turranius; necatus^[11]
• Marcus Valerius Messalla Corvinus; proscriptio annullata^[12]
• Lucius Villius Annalis; necatus, a filio delatus
• Titus Vinius; a muliere absconditus^[13]

Fontes

• Appianus, Bella Civilia 4.5-51
• Dio Cassius, Historia Romana 47.3-15
• Plutarchus, Cicero 46-49 et Antonius 20-21.
• Velleius Paterculus, Historiae 2.67

Notae

1. Cassius Dio XLVII,5.
2. Plinius, Naturalis historia 7.134; "Philuscius" apud Dionem, Historia Romana 47.11
3. Appianus, Bella Civilia 4.41; Dio Cassius, Historia Romana 47.10; Gulielmus Smith (1844–1849). Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology [📖]. Londinii: Taylor & Walton vol. 2 p. 529
4. Dio Cassius, Historia Romana 54.10.2
5. Appianus, Bella Civilia 4.17
6. Dio Cassius, Historia Romana 54.2.1
7. Appianus, Bella Civilia 4.12, 4.27
8. Appianus, Bella Civilia 4.17, cf. 3.50-53
9. "Silicius Coronas", Dio Cassius, Historia Romana 46.49.5; "Publius Silicius", Plutarchus, "Vita Bruti" 27; "Icilius", Appianus, Bella Civilia 4.27
10. Appianus, Bella Civilia 4.12, cf. Suetonius, "Divus Augustus"
11. Appianus, Bella Civilia 4.18
12. Appianus, Bella Civilia 4.38; Dio Cassius, Historia Romana 47.11
13. Dio Cassius, Historia Romana 47.7.4

Bibliographia

• Hermann Bengtson, Zu den Proskriptionen der Triumvirn. Monaci: Verlag der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, 1972, ISBN 3-7696-1445-3 (Sitzungsberichte der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, Philosophisch-Historische Klasse, 1972, 3).
• Jochen Bleicken, Zwischen Republik und Prinzipat. Zum Charakter des Zweiten Triumvirats. Gottingae: Vandenhoeck & Ruprecht, 1990, ISBN 3-525-82471-8 (Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Philologisch-Historische Klasse, 3a ser., 185).
• François Hinard, Les proscriptions de la Rome républicaine. Romae: École française de Rome, 1985, ISBN 2-7283-0094-1 (Collection de l'École française de Rome, 83) Textus interretialis

Nexus interni

• Proscriptio
• De germanis, non de Gallis duo triumphant consules

Bellum Civile Romanum 44-30 a.C.n.

	Cleopatra VII
Proscriptiones 43  · Proelium iuxta Philippos commissum 42  · Pax Brundisina 40  · Pax Misenensis 39  · Pax Tarentina 37  · Proelium Actiacum 31

Bella civilia Romana

	Gaius Iulius Caesar
Catilinae coniuratio • Bellum Civile (49-45 a.C.n.) • Bellum Civile (44-30 a.C.n.)