germ
From Wiktionary, the free dictionary
Bilêvkirin
Rengdêr
germ
- ne sar, ne tezî,
xwedî tîn, tesîra agirî yan jî ya rojê - gur, geş, xurt:
- ji dil, cidî, dostane:
- silavên germ, spasiyeke germ, bixêrhatineke germ
Ji wêjeya klasîk
- Her dema xutbe dihate
Germ dibûn zikr û civate
Keşf dibûn jê mucizate — (Feqiyê Teyran, )
Bi alfabeyên din
- kurdî-erebî: گهرم
- kurdî-krîlî: гәрм
Herwiha
- gerim
- garm
- garmik
Nêzîk
Têkilî
Qafiye
Binêre herwiha
Jê
Etîmolojî
Hevreha soranî گهرم (germ), hewramî/zazakî germ, belûçî/farisî گرم (germ), peştûyî ګرم (gerëm), avestayî 𐬔𐬀𐬭𐬆𐬨𐬀 (garəma, /gerime/)... sanskrîtî घर्म (gharma) (gharmá), hindî घर्म (gharma), ûrdûyî گھرم (gharm, gherm)... ermenî ջերմ (ǰerm) (ǰerm)... almanî/holendî/îngilîzî warm, danmarkî/norwecî/swêdî varm... latînî formus (germ)... yûnaniya kevn θερμός (thermós) (thermós)... rusî горе́ть (gorétʹ) (gorétʹ: sotin, şewitîn, hilbûn) û греть (gretʹ: germ kirin)... hemû ji proto-hindûewropî *gʷʰer- (germ).
Peyva yûnanî θερμός (thermós) hem wek termos û hem jî wek pêşgira termo- ketiye gelek zimanan û kurdî jî.
Heman rehê proto-hindûewropî herwiha serekaniya peyva latînî fornus / furnus e ku wek firin ketiye kurdî jî.
- Çavkanî:
- Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.
- Horn, Paul. (1893): Grundriss der neupersischen Etymologie [Bingehê etîmolojiya farisî] (bi almanî). Strassburg
- Rix, Helmut, edîtor (2001): Lexikon der indogermanischen Verben, çapa duyem, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag. ISBN 3895002194
- The Tower of Babel - An Etymological Database Project [Birca Babilê - Projeyeke Danegeha Etîmolojî] (bi îngilîzî û rusî): http://starling.rinet.ru/
- Tsabolov, R. L., Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî ["Цаболов, Р. Л.: Эмцмолоƨцческцц̆ словарь курδскоƨо языка"], Moskova, 2001-2010
- Watkins, Calvert, The American Heritage Dictionary of Indo-European Roots [arşîv], Houghton Mifflin Co., 2007, çapa 2em
Bi zaravayên din
Werger
hinekî germ, bi awayekî xweş germ
- Albanî: i ngrohtë → sq
- Almanî: warm → de
- Aromanî: caldu
- Asamî: গৰম (gorom)
- Avarî: хинаб (χinab)
- Azerî: ilıq → az
- Başkîrî: йылы (yïlï)
- Belarusî: цёплы → be (cjóply)
- Bengalî: গরম → bn (gôrôm)
- Bretonî: tomm → br
- Bulgarî: то́пъл (tópǎl)
- Burmayî: ပူ → my (pu), နွေး → my (nwe:)
- Buryatî: дулаан (dulaan)
- Cingphoyî: lum
- Çeçenî: мела (mela)
- Çekî: teplý → cs
- Çînî:
- Çuvaşî: ӑшӑ (ăšă)
- Danmarkî: varm → da, lun
- Endonezyayî: hangat → id, panas → id
- Erebî: دَافِئ (dāfiʾ), دَفِيء (dafīʾ)
- Ermenî: ջերմ → hy (ǰerm), տաք → hy (takʿ)
- Esperantoyî: varma → eo
- Estonî: soe → et
- Evenî: ням (ņam)
- Evenkî: няма (ņama)
- Farisî: گرم → fa (garm)
- Fînî: lämmin → fi, lämpöinen → fi
- Fransî: chaud → fr n, chaude → fr m
- Friyolî: cjalt, čhald
- Frîsiya bakur: wārem
- Frîsî: waarm → fy
- Gaelîka skotî: blàth
- Galîsî: quente → gl n, morno → gl
- Gurcî: თბილი → ka (tbili)
- Guwaranî: aku
- Haîtî: cho
- Higaononî: madagadang
- Hindî: गरम → hi (garam), गर्म → hi (garma)
- Hmongî: kub, sov
- Holendî: warm → nl
- Îbranî: חמים → he n (khamím), חמימה m (khamimá)
- Îngilîziya kevn: wearm
- Îngilîzî: warm → en
- Îngriyî: lämmää, sooja
- Îngûşî: мела (mela)
- Înterlîngua: calide, calorose
- Îrlendî: te
- Îtalî: caldo → it
- Îu mienî: siouv
- Îzlendî: hlýr → is
- Japonî: 暖かい → ja (あたたかい, atatakai), 温かい → ja (あたたかい, atatakai), ホカホカ (Hokahoka)
- Javayiya kevn: hangĕt, panas
- Javayî: anget → jv
- Kalmîkî: дулан (dulan)
- Kaşûbî: cepły
- Katalanî: calent → ca, càlid → ca
- Keçwayî: q’uñi → qu
- Kirgizî: жылуу → ky (cıluu)
- Komî-permyakî: шоныд (šonyd)
- Koreyî: 따뜻하다 → ko (ttatteuthada)
- Kottî: fal, phal
- Kreyoliya morîtanî: so
- Latgalî: sylts
- Latînî: calidus → la, caleō, formus
- Latviyayî: silts → lv
- Lawsî: ອຸ່ນ (ʼun), ອົບອຸ່ນ (ʼop ʼun)
- Lîtwanî: šiltas n, šilta m
- Lombardî: cald
- Luksembûrgî: waarm → lb, wuarm
- Mòçenoyî: bòrm
- Makedonî: топол (topol)
- Malayalamî: ഊഷ്മള → ml (ūṣmaḷa)
- Malezî: hangat, suam, panas → ms
- Mançûyî: ᠪᡠᠯᡠᡴᠠᠨ (bulukan)
- Mansî: ма̄лтып (māltyp), лоньсиӈ (lonʹsiň)
- Maorî: mahana → mi, pūmahana, pūwerawera, pūwera, pūāhuru, āhuru
- Mecarî: meleg → hu
- Mizoyî: lum
- Mongolî: дулаан → mn (dulaan), дулаахан (dulaahan)
- Nanayî: няма
- Normandî: caûd
- Norwecî: varm → no
- Oriyayî: ଗରମ (gôrômô)
- Osetî: хъарм (qarm)
- Oygurî: ئىلمان (ilman), ئىسسىق (issiq)
- Ozbekî: iliq → uz, issiq → uz
- Papyamentoyî: kayente
- Polonî: ciepły → pl
- Portugalî: morno → pt, quente → pt
- Qazaxî: жылы (jyly)
- Rapanuyî: hana
- Rawangî: lø̀m
- Romancî: chaud
- Romanî: tato
- Romanyayî: cald → ro n, caldă → ro m
- Rusî: тёплый → ru (tjóplyj)
- Samiya bakurî: liekkas
- Samoayî: mafanafana
- Sanskrîtî: उष्ण → sa (uṣṇa)
- Sardînî:
- Sassarîsî: caldu
- Sebwanoyî: alimuot, igang
- Sicîlî: càudu → scn
- Sirboxirwatî:
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: топлъ (toplŭ)
- Slovakî: teplý
- Slovenî: topel → sl
- Sorbî:
- Spanî: caliente → es, cálido → es, caluroso → es
- Sundanî: warm
- Swêdî: varm → sv
- Tacikî: гарм → tg (garm)
- Talysh:
- Talişî: گرم (garm)
- Tagalogî: mainit
- Tayî: อุ่น → th (ùn)
- Telûgûyî: వెచ్చని → te (veccani)
- Ternateyî: sahu
- Teterî: җылы (cılı)
- Tetûmî: manas
- Tidoreyî: sahu
- Tirkî: ılık → tr
- Tirkmenî: ýyly
- Tongî: māfana
- Toxarî B: tāpce, emalle
- Tupînambayî: akub
- Udmurtî: шуныт (šunyt)
- Urdûyî: گرم (garam, garm)
- Ûkraynî: те́плий (téplyj)
- Venîsî: calt
- Viyetnamî: ấm → vi
- Voroyî: lämmi
- Weylsî: cynnes → cy
- Ximêrî: ក្ដៅ → km (kdaw)
- Yidîşî: וואַרעם (varem)
- Yûnanî: ζεστός → el (zestós)
- Kevn: θερμός (thermós)
- Zêlandî: waerm
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
kel, zêde germ
- Ahomî: 𑜍𑜨𑜃𑜫 (ron)
- Albanî: nxehtë → sq
- Almaniya Pennsylvania: heess
- Almanî: heiß → de
- Asamî: গৰম (gorom), তপত (topot), চেঙা (seṅa)
- Astûrî: caliente → ast
- Aynuyî: セセㇰ (sesek), セイセㇰ (seysek)
- Azerî: isti → az, qaynar → az, qızğın → az
- Bahnarî: tŏ
- Baskî: bero
- Başkîrî: эҫе (eθe)
- Belarusî: гара́чы (haráčy)
- Bengalî: গরম → bn (gôrôm)
- Bîkoliya naverast: mainit
- Bulgarî: горе́щ (goréšt)
- Burmayî: ပူ → my (pu)
- Çamicuroyî: chpelo
- Çeçenî: довха (dowχa)
- Çekî: horký → cs n
- Çerokî: ᎤᏗᎴᎩ (udilegi)
- Çînî:
- Kantonî: 熱 (jit6)
- Dunganî: жә (řə)
- Mandarînî: 熱 → zh (rè)
- Minnanî: 熱 → zh-min-nan (joa̍h, loa̍h), 燒 → zh-min-nan (sio)
- Wuyî: 熱
- Çukçî: нытгылӄин (nytgylqin)
- Danmarkî: varm → da
- Divehî: ހޫނު (hūnu)
- Endonezyayî: panas → id
- Erebî: حَارّ → ar n (ḥārr), سَاخِن → ar (sāḵin)
- Ermenî: տաք → hy (takʿ)
- Esperantoyî: varmega
- Estonî: kuum → et
- Evenkî: хэку (həku)
- Farisî: داغ → fa (dâğ)
- Ferî: heitur
- Fînî: kuuma → fi
- Frankoprovansî: chôd
- Fransî: chaud → fr
- Friyolî: cjalt, čhald
- Gaelîka skotî: teth
- Galîsî: quente → gl
- Gurcî: ცხელი → ka (cxeli)
- Guwaranî: aku
- Haîtî: cho
- Hindî: गरम → hi (garam), गर्म → hi (garma), उष्ण → hi (uṣṇ), तपित → hi (tapit)
- Hungarian: (excessively, unpleasantly) forró → hu, (pleasantly, moderately) meleg → hu
- Hîlîgaynonî: mainit
- Hmongî: kub
- Holendî: heet → nl, warm → nl
- Isanî: ฮ้อน
- Îbranî: חַם (kham)
- Îdoyî: varmega → io
- Îlokanoyî: napudot
- Îngilîziya kevn: hāt, wearm
- Îngilîzî: hot → en
- Îngriyî: kuuma, vari
- Îngûşî: дӏайха (dʿajχa)
- Înterlîngua: calide
- Îrlendî: te
- Îrlendiya kevn: té
- Îtalî: caldo → it, bollente → it
- Îu mienî: jorm
- Îzlendî: heitur → is
- Japonî: 熱い → ja (あつい, atsui)
- Javayî: panas → jv
- Kapampanganî: mapali
- Katalanî: calent → ca
- Kayingangî: rỹ
- Keçwayî: rupha
- Keşmîrî: وُشُن (vuśun), گَرٕم (garụm), تۆت (tot)
- Kirgizî: ысык → ky (ısık)
- Kîngalî: රස්නෙ (rasne), උණු → si (uṇu)
- Komî-permyakî: пöсь (pösʹ)
- Koreyî: 뜨겁다 → ko (tteugeopda),
- Kottî: afam, fal, phal, paltu, palá, pfóltu
- Kreyoliya fransî ya Louisiana: sho
- Latgalî: korsts
- Latînî: calidus → la, igneus → la
- Latviyayî: karsts → lv
- Lawsî: ຮ້ອນ (hǭn)
- Lîtwanî: karštas
- Lueyî: ᦣᦸᧃᧉ (hoan2)
- Makedonî: врел (vrel), жежок (žežok), топол (topol)
- Malayalamî: ചൂട് → ml (cūṭŭ)
- Malayiya baba: pane
- Malezî: panas → ms
- Maltayî: sħun n
- Mançûyî: ᡥᠠᠯᡥᡡᠨ (halhūn)
- Maorî: mahana → mi, wera
- Maratî: गरम (garam), तप्त (tapta)
- Mongolî: халуун → mn (haluun)
- Nanayî: пеку
- Naxî: cer
- Norwecî: varm → no, het → no
- Oksîtanî: caud → oc n
- Oromoyî: ho'aa
- Osetî: тӕвд (tævd)
- Oygurî: ئىسسىق (issiq)
- Ozbekî: issiq → uz
- Pangasînanî: ampuetang
- Paraukî: hax
- Peştûyî: تود → ps n (tod), توده m (tawda), ګرم (garëm)
- Polonî: gorący → pl
- Portugalî: quente → pt
- Qazaxî: ыстық (ystyq)
- Rapanuyî: hana
- Romanyayî: cald → ro, fierbinte → ro
- Rusî: горя́чий (gorjáčij)
- S'gaw karenî: ကိၢ် (koẖ)
- Saksoniya kevn: hēt, warm
- Samoayî: vevela
- Sanskrîtî: उष्ण → sa (uṣṇa), तप्त → sa (tapta)
- Sebwanoyî: init
- Sirboxirwatî:
- Sîlhetî: ꠉꠞꠝ (goromo)
- Slovakî: horúci
- Slovenî: vroč → sl
- Somalî: kul
- Spanî: caliente → es, muy caliente
- Swêdî: het → sv, varm → sv
- Şanî: ႁွၼ်ႉ (hô̰an)
- Tacikî: доғ (doġ)
- Tagalogî: mainit, nakapapaso
- Tayiya bakurî: ᩁ᩶ᩬᩁ
- Tayî: ร้อน → th (rɔ́ɔn)
- Telûgûyî: వేడైన (vēḍaina)
- Teterî: эссе (esse)
- Tetûmî: manas
- Tirkî: sıcak → tr
- Tirkmenî: yssy
- Tîbetî: ཚ་པོ (tsha po)
- Tongî: vela
- Toxarî B: emalle
- Tupînambayî: akub
- Tuvanî: изиг (izig), хайныышкынныг (xaynıışkınnıg)
- Udî: гам (gam)
- Udmurtî: пӧсь (pösʹ)
- Urdûyî: گرم (garam)
- Ûkraynî: гаря́чий (harjáčyj)
- Viyetnamî: nóng → vi
- Volapûkî: hitik → vo
- Warayî: init, paso, tub-ok
- Weylsî: poeth → cy
- Ximêrî: ក្ដៅ → km (kdaw)
- Yidîşî: הייס (heys)
- Yorubayî: gbona
- Yûnanî: ζεστός → el n (zestós), θερμός → el (thermós)
- Zhuangî: ndat
- Zuluyî: fudumele
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Navdêr
germ mê
- germahî, germayî, germî, rewşa germ:
- Laşê gernas û mêra ji ber gulê neyara
Nemaye cî ji derdan birîn li ser birînê
Tilî nema xwe digrin li çeqmaqê tifinga
Zingirîne ser û bin ji germê, tev ji tînê. — (Seydayê Tîrêj: Birîn li ser birînê)
- Laşê gernas û mêra ji ber gulê neyara
Werger
germahî — binêre germahî
Rengdêr
germ
Rengdêr
germ (forma mê germe)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
