Қатысушы талқылауы:Zarinabatyr
From Wikipedia, the free encyclopedia
-- Аrysтanbek (талқылауы) 13:00, 2021 ж. қаңтардың 26 (+06)Жауап беру[жауап беру]
Эдит Диркси Коуэн
(?_?)
![]() Сәлем Zarinabatyr, Уикипедияға қош келдіңіз!
← Көп тілді Уикипедия біз бірге жазатын және бірге дамытатын ашық энциклопедия. Уикипедия 2001 жылы ашылған, ал қазақ тіліндегі бөлімі 2002 жылы іске қосылды. Қазақша Уикипедияда барлығы 236 067 мақала бар.
Егер Уикипедия мақалаларынан қателер кездестірсеңіз бізге хабарлаңыз:
![]() Егер бұл беттерді қарасаңыз бастағанда жақсы болады: Ереже беттері Анықтама және нұсқау беттері
Жеке бетіңізге юзербокстарды қолдана отырып өзіңіз туралы таныстыру жазыңыз және талқылау бетіңіз арқылы басқа қатысушылармен байланыс жасай аласыз және хабарламалар жібере аласыз. Мақалаларға қолтаңба қойылмайды, егер Уикипедия форумдарында немесе талқылау беттерінде талқылауға қатысқыңыз келсе қолтаңба қойыңыз. ![]() Басқа қатысушыларға хабарлама жібергенде/жауап бергенде келесі нұсқауларға еріңіз:
Егер анықтама көмек керек болса, көмек көрсетуге даяр қатысушылар мен администраторлардан сұраңыз немесе өзіңіздің талқылау бетіңізге Нұсқаулық бойынша қатысушы жеке бетіңізді бастаңыз:
![]() Уикипедияның кез келген бетінің оң жағында іздеу жолағы бар. Сол арқылы мақала атын енгізіп іздеу дегенді басыңыз. Мүмкін әліпби бойынша тізім беті арқылы іздегеніңізді оңай табарсыз. Сіздің іздеген бетіңізге ұқсас тақырыптар табылып қалуы мүмкін. Егер табылмаса сіздің жазған мәтініңіз қызыл сілтеме болып көрсетіледі де сол сілтеме арқылы жаңа бет бастай аласыз. Бұрыннан бар мақалаларды басқа атаумен қайта бастамаңыз. Бірден мақала бастамас бұрын Уикипедияда бұрыннан бар мақалаларды өңдеп тәжірибе жинаңыз. Бірақ бірінші мақалаңызды бастағанда нұсқаулық бойынша бастағаныңыз жөн. Әйтпеген жағдайда жою саясатына сәйкес мақалаңызды Администраторлар жойып жіберуі мүмкін. Бұрыннан мақала жазуда тәжірибеңіз болмаса өзіңіздің жеке зертханаңызда сынап көріңіз. Нұсқаулық бойынша алғашқы мақалаңызды бастаңыз: Мақала бастау Видеосабақтар:
Hello and welcome to the Kazakh Wikipedia! We appreciate your contributions. If your Kazakh skills are not good enough, that’s no problem. We have an embassy where you can inquire for further information in your native language. We hope you enjoy your time here!
|
--Zarinabatyr (талқылауы) 14:15, 2021 ж. қаңтардың 28 (+06)Жауап беру[жауап беру]
-
Коуэнның жас кезі, 1876 ж.
-
Коуэн той көйлегіндеКоуэн той көйлегінде
-
Коуэн 1921 ж.
Тексерушілерге нұсқаулықты оқу үшін оң жақтағы көрсет дегенді басыңыз. |
---|
Мақала тексерушілерге: мақаланы тексерілді деп белгілеу үшін бұл үлгіні алып тастаңыз. Мақаланы тіркелгеніне 6 ай болған, 500 өңдеме жасаған барлық қатысушылар және осы екі шарттың біреуін болсада қанағаттандыратын қатысушылар тексерілді деп белгілей алады. 2015 жылдың шілдесінен бергі тексерілмеген мақалалар мына санатта тізімделеді: Санат:Уикипедия:Тексерілмеген мақалалар. Осы айдағы тексерілмеген мақалалар санатын бастау. Осы айдағы тексерілді деп белгіленген мақалалар: https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Арнайы:Жуықтағы_өзгерістер&tagfilter=Тексерілді+деп+белгіледі Бұл бетті 2021-01-28, 14:15 кезінде (3 жыл бұрын) Zarinabatyr (журналы | үлесі) соңғы рет өңдеді.
|
Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін. (қаңтар 2021) |
Эдит Диркси Коуэн (2 тамыз, 1861 - 9 маусым, 1932) - әйелдер мен балалардың құқықтары мен әл-ауқатын жақтайтын австралиялық әлеуметтік реформатор. Ол парламент мүшесі болған алғашқы аустралиялық әйел ретінде танымал. Коуэн 1995 жылдан бастап аустралиялық 50 долларлық купюраның артында бейнеленген.
Коуэн Батыс Аустралияның Геральдтон маңындағы Гленгарри станциясында дүниеге келген. Ол колонияның алғашқы екі қоныстанушысы Томас Браун мен Джон Виттенумның немересі болды. Коуэннің анасы жеті жасында қайтыс болды, содан кейін оны Перттегі интернатқа жіберді. 15 жасында оның әкесі Кеннет Браун өгей шешесін өлтіргені үшін өлім жазасына кесіліп, оны жетім етті. Кейіннен ол әжесімен бірге Батыс Аустралияның Гилфорд қаласында 18 жасында үйленгенге дейін тұрды. Үйленгеннен кейін олардың бес баласы болады және олар уақыттарын Батыс Перт пен Коттслоу үйлері арасында өткізді.
1894 жылы Коуэн Аустралиядағы алғашқы әйелдер әлеуметтік клубы Карракатта клубының негізін қалаушылардың бірі болды. Ол 1899 жылы Батыс Аустралия әйелдеріне дауыс беру құқығын берген әйелдер сайлау қозғалысындағы көрнекті тұлға болды. Коуэн сонымен қатар қоғамдық білім мен балалардың құқықтарын қорғаушы болды (әсіресе жалғызбасты аналардан туылғандар). Ол жергілікті білім беру кеңесінде жұмыс істеген алғашқы әйелдердің бірі болды және 1906 жылы Балаларды қорғау қоғамын құруға көмектесті, оны қолдау келесі жылы балалар сотының құрылуына әкелді. Коуэн 1909 жылы әйелдер гильдиясының негізін қалаушылардың бірі болды және 1911 жылы Ұлттық Әйелдер Кеңесінің мемлекеттік бөлімін құруға көмектесті.
Коуэн Король Эдуардтың әйелдерге арналған мемориалдық ауруханасын құрудағы басты тұлға болды және 1916 жылы ашылған кезде оның консультативтік кеңесінің мүшесі болды. 1915 жылы ол балалар сотының судьясы болды[1][2], ал 1920 жылы Бейбітшілік судьясы болды. 1921 жылы Коуэн Батыс Австралияның заң шығарушы жиналысына ұлтшыл партияның мүшесі ретінде сайланды, Аустралияның алғашқы әйел Парламент мүшесі болды. Ол бір мерзімде жеңіліске ұшырады, бірақ өзінің қызметінде жоғары беделге ие болды және өзінің жеке мүшесінің бірнеше заң жобаларының өтуін қамтамасыз ете алды.
Жастық шағы
Коуэн 1861 жылы 2 тамызда Гленгарриде, Батыс Аустралияның Джералдтон маңындағы қой өсіру станциясында дүниеге келді. Ол Кеннет Браунның екінші баласы, мал өсіруші және Йорктың алғашқы қоныстанушыларының ұлы Томас пен Элиза Браун және оның бірінші әйелі Мэри Элиза Диркси Уиттенум, отарлық капеллан Дж. Эдиттің анасы 1868 жылы жеті жасында босану кезінде қайтыс болды. Ол болашақ күйеуінің қарындасы Мисс Коуэн басқарған Перт интернатында оқыды. 1876 жылы әкесіне қатысты ауыр сот процесі болған. Ол екінші әйелін заттарды жинап жатқанда атып өлтірді. Коуэн әйелдердің қадір-қасиеті мен жауапкершілігін арттыратын және аналар мен балаларға дұрыс күтім жасайтын әлеуметтік реформаларды ұстанатын жалғыз адам болды.
Әкесі қайтыс болғаннан кейін ол интернаттан шығып, Гилфордқа әжесіне көшті. Онда ол Джон Форрест пен Септимус Бертті қоса алғанда, көптеген көрнекті адамдарға білім берген Епископ Хейл мектебінің бұрынғы директоры Канон Свитингтен оқыды. Оның өмірбаяншысының айтуынша, Свитинг жаттығуы Браунға "білім беру құндылығы мен кітаптар мен оқуға деген қызығушылық туралы өмірлік сенім қалдырды".
Қоғамдық жұмысы
Коуэн құқықтық жүйеде, әсіресе әйелдер мен балаларға қатысты әлеуметтік мәселелер мен әділетсіздіктермен айналыса бастады. 1894 жылы ол "Карракатта" клубын құруға көмектесті - әйелдер "олар өздері басқаратын өмірге дайындалды". Уақыт өте келе ол клубтың президенті, өмір бойы мүшесі және қамқоршысы болды.[3] Карракатта клубы 1899 жылы әйелдердің сайлау құқығы науқанына қатысып, әйелдердің дауыс беру құқығын сәтті жеңіп алды.
Ғасырдың басында ол әлеуметтік қамсыздандыру мәселелеріне назар аударды. Ол әсіресе әйелдердің денсаулығына және аз қамтылған балалар мен жезөкшелер сияқты аз қамтылған топтардың әл-ауқатына алаңдайды. Ол көптеген комитеттерде жұмыс істей отырып, әйелдер ұйымдары мен қайырымдылық ұйымдарында ерекше белсенді болды. Перт қаласында 1916 жылы король Эдуардтың әйелдерге арналған мемориалдық ауруханасының құрылысы оның күш-жігерінің нәтижесі болды. Ол 1909 жылы әйелдер гильдиясын құруға көмектесті және Батыс Австралия Ұлттық Әйелдер Кеңесінің негізін қалаушы болды, 1913 жылдан 1921 жылға дейін президент және қайтыс болғанға дейін вице-президент болды. Коуэн сонымен қатар 19 жыл бойы Ұлттық жиналыста Батыс Аустралияның делегаты болды.[4]
1916 жылы ол австралиялық droit humain Федерациясына қабылданған масон болды.
Ол балаларды ересектер ретінде бағаламау керек деп есептеді және сәйкесінше балаларды қорғау қоғамын құрды. Қоғам балалар соттарын одан әрі енгізуде маңызды рөл атқарды. 1915 жылы ол жаңа сот алқасына тағайындалды[5][6] және Он сегіз жыл бойы осы лауазымда болды. 1920 жылы ол әлемдегі алғашқы әйел судьялардың бірі болды. Оның үлкен немере інісі Дэвид Малкольм 1988 жылы Батыс Австралия Жоғарғы сотының бас судьясы болды.
Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде ол майдандағы сарбаздарға тамақ пен киім жинап, оралған сарбаздарға қамқорлық жасауды үйлестірді. Ол Қызыл Крест апелляциялық комитетінің төрағасы болды және 1920 жылы Британ империясының (OBE) орденінің офицері болып тағайындалған кезде марапатталды.[7]
Өмірінің соңғы жылдарында ол Америка Құрама Штаттарында өткен 1925 жылғы Халықаралық әйелдер конференциясында австралиялық делегат болды. Ол 1926 жылы Корольдік Батыс Австралия Тарихи қоғамын құруға көмектесті және 1929 жылы Батыс Австралияның жүз жылдық мерекесін жоспарлауға көмектесті. Ол әлі де әлеуметтік мәселелермен айналысса да, ауру оны кейінгі жылдары қоғамдық өмірден біршама алыстатуға мәжбүр етті.