ხელოვნების მიმდინარეობა — ტენდენცია, ან ხელოვნების სტილი კონკრეტული საერთო ფილოსოფიით ან მიზნით, რომელსაც მიჰყვებოდა ხელოვანების ჯგუფი გარკვეულ დროის პერიოდში (როგორც წესი რამდენიმე თვის, წლის ან ათეული წლის განმავლობაში) ან, მინიმუმ, მიმდინარეობის უმაღლესი საფეხური გრძელდება რამდენიმე წლის განმავლობაში. ხელოვნების მიმდინარეობები განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი იყო თანამედროვე ხელოვნებაში, როდესაც ყოველი მომდევნო მიმდინარეობა ახალ ავანგარდად იყო მიჩნეული.
მოდერნიზმთან დაკავშირებული თეორიებისა და პოსტმოდერნიზმის კონცეფციის მიხედვით, ხელოვნების მიმდინარეობები, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია თანამედროვე ხელოვნების შესაბამისი პერიოდისთვის.[1] მიჩნეულია, რომ დროის პერიოდი სახელად „თანამედროვე ხელოვნება“ დაახლოებით XX საუკუნის შუა წლებში შეიცვალა და მის შემდეგ შექმნილ ხელოვნებას ეწოდება თანამედროვე ხელოვნების ნიმუში. პოსტმოდერნიზმი ვეიზუალურ ხელოვნებაში იწყება, გვიანი მოდერნიზმის პარალელურად ფუნქციონირებს[2] და ეხება შემდეგ პერიოდს, რომელსაც თანამედროვე ხელოვნებას უწოდებენ.[3] პოსტმოდერნული პერიოდში დაიწყო დროს გვიანი მოდერნიზმის პერიოდში (რომელიც მოდერნიზმის გაგრძელებაა). ზოგიერთი თეორეტიკოსის თანახმად პოსტმოდერნიზმი დასრულდა XXI საუკუნეში.[4][5] პერიოდში შესაბამისი „თანამედროვე ხელოვნების“ დროს თითოეული მიმდინარეობა ხშირად ახალ ავანტგარდად განიხილებოდა.
ასევე „თანამედროვე ხელოვნების“ პერიოდში თითოეული მოძრაობა ჩანდა, როგორც გარკვეულწილად გრანდიოზული გააზრება იმისა, რაც მასზე ადრე მოდიოდა ვიზუალურ ხელოვნებასთან დაკავშირებით. საზოგადოდ, ხშირი იყო, რომ ვიზუალურ სტილს დაეკავშირებინა ნამუშევარი და მხატვრები, რომლებიც მიმდინარეობაში შედიოდნენ. მიმდინარეობის სიტყვიერი გამოხატვა და ახსნა თვითონ მხატვრებისგანაა მოსული, ზოგჯერ ხელოვნების მანიფესტის სახით,[6][7] ზოგჯერ ხელოვნების კრიტიკოსებსა და სხვებისგან, ვისაც შეუძლია ახსნან თავიანთი გაგება და მნიშვნელობა ახალი ხელოვნების მიმართ.
ვიზუალურ ხელოვნებაში ბევრი მხატვარი, თეორეტიკოსი, ხელოვნების კრიტიკოსი, კოლექციონერი, ხელოვნების დილერი და სხვა ვინც ყურადღებიანია მოდერნიზმისა და თანამედროვე ხელოვნების უწყვეტი გაგრძელების მიმართ, იზიარებს და გამოჩენიდანვე მიესალმება ახალ ხელოვნების ფილოსოფიებს.[8][9] პოსტმოდერნისტი თეორეტიკოსები მიიჩნევენ, რომ ხელოვნების მიმდინარეობების იდეა აღარაა ისეთივე მოქმედი, ან აღარაა ისეთივე შესამჩნევი, როგორიც ხელოვნების მიმდინარეობების ცნება პოსტმოდერნული ეპოქის დროს იყო.[10][11] თუმცა, არსობობენ თეორიტიკოსები, რომლებიც ეჭვობენ იმაზე, თუ რეალურად არსებობდა თუ არა ასეთი ეპოქა; თუ იყო მხოლოდ გამავალი ახირებულობა.[12]
ტერმინი ეხება ტენდენციებს ვიზუალურ ხელოვნებაში, იდეებს და არქიტექტურასა და ზოგჯერ ლიტერატურაში. მუსიკაში უფრო ხშირია მიმდინარეობის მაგივრად ჟანრებსა და სტილზე საუბარი. გავრცელებული საუბარი ჟანრისა და სტილის ნაცვლად. ასევე იხილეთ კულტურული მიმდინარეობა, ტერმინი უფრო ვრცელი მნიშვნელობისა და მასზე ნიუანსებისთვის.
XIX საუკუნე
- აკადემიური, ახ.წ. XVI საუკუნე – XX საუკუნე
- ესთეთიკური მიმდინარეობა
- ამერიკული ბარბიზონის სკოლა
- ამერიკული იმპრესიონიზმი
- ამსტერდამული იმპრესიონიზმი
- არტ-ნუვო, 1890 – 1910
- ხელოვნებისა და კრაფტის მიმდინარეობა, დაფუძნდა 1860-იანებში
- ბარბიზონის სკოლა, 1830-იანები – 1870-იანები
- ბიდერმაიერი, 1815 – 1848
- კლუაზონიზმი, 1888 – 1900-იანები
- დანიური ოქროს ხანა 1800-იანები - 1850-იანები
- დეკადენტიზმი
- დივიზიონიზმი, 1880-იანები – 1910-იანები
- დუსელდორფის სკოლა
- გრავირების აღორძინება
- ექსპრესიონიზმი, 1890-იანები – 1930-იანები
- გერმანული რომანტიზმი, 1790-იანები – 1850-იანები
- Gründerzeit
- გუსტავიური სტილი, 1730 - 1810
- ჰააგის სკოლა, 1860-იანები – 1890-იანები
- ჰეიდელბერგის სკოლა, 1880-იანები – 1900-იანები
- Hoosier Group
- ჰიუდსონის სკოლა, 1820-იანები – 1900-იანები
- ჰურუფია მე-20 საუკუნის შუა წლები ჩრდილოეთ აფრიკასა და ახლო აღმოსავლეთში
- იმპრესიონიზმი, 1860-იანები – 1920-იანები
- ინკოჰერენტები, 1882 - 1890-იანები
- ჯუგენდსტილი
- ნაბი, 1890-იანები – 1900-იანები
|
|
- Les Vingt
- ლუმინიზმი
- ლიონის სკოლა
- მაჩიაოლი 1850-იანები – 1900-იანები
- მირ ისკუსტვა, დაფუძნებულია 1898 წელს
- მოდერნიზმი, 1860-იანები - დღემდე
- ნატურალიზმი
- ნაზარე, 1810-იანები – 1830
- ნეოკლასიციზმი, 1780-იანები – 1900-იანები
- ნეოიმპრესიონიზმი, 1880-იანები – 1910-იანები
- ნორვეგიული რომანტიკული ნაციონალზხმი, 1840 – 1867
- ნორვიჩის სკოლა, დაფუძნებულა 1803 წელს
- ორიენტალიზმი
- პერედვიჟნიკი
- ფოინტილიზმი, 1880-იანები – 1910-იანები
- პონტავენის სკოლა, 1850-იანები – 1890-იანები
- პოსტიმპრესიონიზმი, 1880-იანები – 1900-იანები
- პრერაფაელიტები
- რეალიზმი, 1850-იანები – 1900-იანები
- რომანტიზმი, 1750-იანები – 1890-იანები
- გამოყოფის ჯგუფები, 1890-იანები – 1910-იანები
- ამერიკელ ხელოვანთა საზოგადოება, 1877 – 1906
- ესპანური ელექტრიციზმი, 1845 - 1890-იანები
- სიმბოლიზმი
- სინტეთიზმი, 1877 – 1900-იანები
- ტონალიზმი, 1880 – 1915
- ვენური გამოყოფა, დაფუძნებულია 1897 წელს
- თეთრი მთების ხელოვნება, 1820-იანები – 1870-იანები
|
XX საუკუნე
1900–1921
- აკადემიური, 1900-იანები - დღემდე
- ამერიკული რეალიზმი, 1890-იანები – 1920-იანები
- ანალიტიკური კუბიზმი, 1909–1912
- არტ დეკო, 1920-იანები – 1940-იანები
- აშქანის სკოლა, 1890-იანები – 1920-იანები
- Berliner Sezession, დაფუძნებულია 1898 წელს
- ბლუმსვურის ჯგუფი, 1900-იანები – 1960-იანები
- კამდენის ქალაქის ჯგუფი, 1911–1913
- კონსტრუქტივიზმი, 1920–1922
- კუბიზმი, 1906–1919
- კუბოფუტურიზმი, 1912–1918
- ჩეხური კუბიზმი, 1910–1914
- დადა, 1916–1922
- Der Blaue Reiter, 1911–1914
- De Stijl, 1917–1931
- Deutscher Werkbund, დაფუძნებულია 1907 წელს
- Die Brücke, დაფუძნებულია 1905 წელს
- ექსპრესიონიზმი 1890-იანები – 1930-იანები
- ფაუვიზმი, 1900–1910
- ფუტურიზმი, 1909–1916
- გერმანული ექსპრესიონიზმი, 1913–1930
- გოთენბურგის ქოლორისტები, 1920–1950
- ჯგუფი შიდისგან (კანადა), 1913–1930s
|
|
- ბრილიანტის ჯეკი, დაფუძნებულია 1909 წელს
- ლუმინიზმი(იმპრესიონიზმი), 1900-იანები – 1930-იანები
- მოდერნიზმი, 1860-იანები – დღემდე
- ნეოკლასიციზმი, 1900-იანები – დღემდე
- ნეოპრიმიტივიზმი, 1913 წლიდან
- Neue Künstlervereinigung München
- Novembergruppe, დაფუძნებულია 1918 წელს
- ობიექტური აბსტრაქცია, 1933–1936
- ორფიზმი, 1910–1913
- ფოტო-გამოსვლა, დაფუძნებულია 1902 წელს
- პიკასოს ლურჯი პერიოდი, 1901–1904
- პიკასოს ვარდისფერი პერიოდი, 1904–1906
- პიკასოს აფრიკული პერიოდი, 1906–1909
- Pittura Metafisica, 1911–1920
- პროტოკუბიზმი, 1906–1908
- პურიზმი (ფერწერა), 1917–1930s
- რეიონიზმი
- Section d'Or, 1912–1914
- სუპრემატიზმი, დაფუძნებულია 1915–1916 წლებში
- სინქრომიზმი, დაფუძნებულია 1912 წელს
- სინთეთიკური კუბიზმი, 1912–1919
- რვიანი, 1909–1918
- ათიანი, 1897–1920
- ვორტიციზმი, დაფუძნებულია 1914 წელს
|
1920–1945
თეო ვან დუბურგი, XX კომპოზიცია, 1920, De Stijl
ჩარლზ დემუტი, მე დავინახე ფიგურა 5 ოქროში, 1928, პრეცისიონიზმი
გრანტ ვუდი, ამერიკული გოთიკა, 1930,
სოციალური რეალიზმი
- ამერიკული სცენის მხატვრობა, 1920-იანები – 1950-იანები
- Arbeitsrat für Kunst
- არტ დეკო
- ბაუჰაუსი, 1919–1933
- კონკრეტული ხელოვნება
- Der Ring
- De Stijl, 1917–1931
- Ecole de Paris
- გეომეტრიული აბსტრაქცია
- Gruppo 7
- საერთაშორისო სტილი, 1920s–1970s
- კაპისტები, 1930-იანები
|
|
|
სიტყვის ადამიანი: პეპე კარმელი კრიკ ვარნედოეს შესახებ — Passages – კრიტიკული ესე Artforum, ნოემბერი, 2003, პეპე კარმელის მიერ
ავანგარდის ორიგინალობა და სხვა მოდერნისტული მითები Rosalind E. Krauss, Publisher: The MIT Press; Reprint edition (9 ივლისი, 1986), Part I, Modernist Myths, გვ.8–171
The Citadel of Modernism Falls to Deconstructionists, – 1992 კრიტიკული ესე, მოდერნიზმის ტრიუმფი, 2006, Hilton Kramer, გვ 218–221.
Post-Modernism: The New Classicism in Art and Architecture Charles Jencks
William R. Everdell, პირველი თანამედროვეები: XX საუკუნის აზრების საფუძვლები, University of Chicago Press, 1997, გვ 4. ISBN 0-226-22480-5 იდეები ხელოვნების შესახებ დესმონდის მიერ, კათლინ კ. , John Wiley & Sons, 2011, p.148 საერთაშორისო მოდერნიზმი: თეორია და ლიტერატურული პრაქტიკა, ბერტენს, ჰანსი. , Routledge, 1997, გვ.236