ფილიპინების დაცული ტერიტორიების სია

ფილიპინების დაცული ტერიტორიების სიას გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დეპარტამენტის ბიომრავალფეროვნების მართვის ბიურო მართავს, 1992 წელს მიღებული ეროვნული გაერთიანებული დაცული ტერიტორიების სისტემის (NIPAS) აქტის თანახმად. 2013 წლის მონაცემებით, ფილიპინების ტერიტორიაზე 240 დაცული ტერიტორიაა, რომელთა საერთო ფართობი 54 500 კმ²-ს შეადგენს, რაც ფილიპინების საერთო ფართობის 14.2%-ია.^[1][2]

კლასიფიკაცია

ფილიპინების დაცული ტერიტორიების 40 700 კმ² ფართობი სახმელეთო ტერიტორიას, ხოლო 13 800 კმ² ფართობი საზღვაო ტერიტორიას უკავია.^[1]დაცული ტერიტორიები 1992 წელს მიღებული ეროვნული გაერთიანებული დაცული ტერიტორიების სისტემის აქტის მე-4 სექციის მიხედვით იმართება.

ეროვნული პარკები

ბუნების პარკები

  მსოფლიო მემკვიდრეობა

სახელი	ფოტო	მდებარეობა	ფართობი	შეიქმნა
აპოს რიფი		დასავლეთი მინდორო	15,792 ჰა	1996
ბალინსასაიაოს ტყუპი ტბების ბუნების პარკი		აღმოსავლეთი ნეგროსი	8,016.05 ჰა	2000
ბიკოლის ბუნების პარკი		ჩრდილოეთი კამარინესი-სამხრეთი კამარინესი	5,201 ჰა	2000
ბონგსანგლაის ბუნების პარკი		მასბატე	244.72 ჰა	2000
ვულკან ბულუსანის ბუნების პარკი		სორსოგონი	3,672 ჰა	2000
კალბარიო-პატაპატის ბუნების პარკი		ჩრდილოეთი ილოკოსი	3,800 ჰა	2007
დანაოს ტბა		ლეიტე	2,193 ჰა	1998
ვულკან მაჰაგნაოს ბუნების პარკი		ლეიტე	635 ჰა	1998
ვულკან მაიონის ბუნების პარკი		ალბაი	5,775.70 ჰა	2000
აპოს მთა		სამხრეთი დავაო-კოტაბატო	54,974.87ჰა	1936
ბალატუკანის მთა		აღმოსავლეთი მისამისი	8,423 ჰა	2007
გიტინგ-გიტინგის მთა		რომბლონი	15,265.48 ჰა	1996
ინაიავანის მთათა სისტემის ბუნების პარკი		ჩრდილოეთი ლანაო	3,632.74 ჰა	2007
ისაროგის მთა		სამხრეთი კამარინესი	10,112.35 ჰა	2002
კალატუნგანის მთათა სისტემა		ბუკიდნონი	21,247.73 ჰა	2000
ვულკანი კანლაონი		დასავლეთი ნეგროსი-აღმოსავლეთი ნეგროსი	24,388 ჰა	1997
კიტანგლადის მთათა სისტემა		ბუკიდნონი	31,235.19 ჰა	1996
მალინდანგის მთა		დასავლეთი მისამისი	34,694 ჰა	2002
ჩრდილოეთი ნეგროსის ბუნების პარკი		დასავლეთი ნეგროსი	80,454.50 ჰა	2002
ჩრდილოეთი სიერა მადრეს ბუნების პარკი		ისაბელა (პროვინცია)	359,486 ჰა	1997
ჩრდილო-დასავლეთი წმინდა ნახევარკუნძული		აკლანი-ანტიკე	12,009.29 ჰა	2002
პასონანკას ბუნების პარკი		სამხრეთი ზამბოანგა	12,107 ჰა	1999
სამარი (კუნძული)		აღმოსავლეთი ვისაი	333,300 ჰა	2003
სიბალომის ბუნების პარკი		ანტიკე	5,511.47 ჰა	2000
ტუბატაჰას რიფი		პალავანი (პროვინცია)	97,030 ჰა	2010

ბუნების ძეგლები

სახელი	ფოტო	მდებარეობა	ფართობი	შეიქმნა
ბესანგის უღელტეხილის ბუნების ძეგლი		სამხრეთი ილოკოსი	693.32 ჰა	2000
შოკოლადის ბორცვები		ბოჰოლი	14,145 ჰა	1997
სალინის ბუნების ძეგლი		ნუევა ვისკაია	6,675.56 ჰა	2000
ტიმპუნგის და ჰიბოკ-ჰიბოკის ბუნების ძეგლი		კამიგინი	2,227.62 ჰა	2004

დაცული ლანდშაფტები

სახელი	ფოტო	მდებარეობა	ფართობი	შეიქმნა
ალივაგვაგის დაცული ლანდშაფტი		აღმოსავლეთი დავაო-კომპოსტელას ველი	10,491.33 ჰა	2011
მდინარე ამროს დაცული ლანდშაფტიზზ		აურორა (პროვინცია)	6,471.08 ჰა	2000
ბაგანგას დაცული ლანდშაფტი		აღმოსავლეთი დავაო	114.88 ჰა	2000
ბიგბიგას დაცული ლანდშაფტი		სამხრეთი ილოკოსი	135.71 ჰა	2000
ბენავისტას დაცული ლანდშაფტი		კესონი	284.27 ჰა	2000
კალბაიოგ პან-ას-ჰაიბანის დაცული ლანდშაფტი		სამარი (კუნძული)	7,832 ჰა	1998
კასეკნანის დაცული ტერიტორია		კაგაიანის ხეობა-აურორა (პროვინცია)	88,846.80 ჰა	2000
ცენტრალური სებუს დაცული ლანდშაფტი		სებუ	29,062 ჰა	2003
მდინარე დინადიავანი		აურორა (პროვინცია)	3,371.33 ჰა	2000
ჰინულუგანგ ტაკტაკი		რისალი	3.20 ჰა	2000
ხოსე რისალის მემორიალის დაცული ლანდშაფტი		ჩრდილოეთი ზამბოანგა	439 ჰა	2000
ლიბუნაოს დაცული ლანდშაფტი		სამხრეთი ილოკოსი	46.70 ჰა	2000
ლიდლიდას დაცული ლანდშაფტი		სამხრეთი ილოკოსი	1,157.44 ჰა	2000
მაგაპიტის დაცული ლანდშაფტი		კაგაიანი	3,403.62 ჰა	2000
მაინიტის ცხელი წყაროების დაცული ლანდშაფტი		კომპოსტელას ველი	1,374 ჰა	2000
მანლელუაგის წყაროს დაცული ლანდშაფტი		პანგასინანი	1,935.17 ჰა	2004
მატის დაცული ლანდშაფტი		აღმოსავლეთი დავაო	914.26 ჰა	2005
მაულავინის წყაროს დაცული ლანდშაფტი		კესონი	149.01 ჰა	2000
მიმბილისანის დაცული ლანდშაფტი		აღმოსავლეთი მისამისი	66 ჰა	1999
ბანაჰაუ-სან კრისტობალის მთები		კესონი-ლაგუნა (პროვინცია)	10,900.59 ჰა	2009
მთა მანტალინგახანი		პალავანი (პროვინცია)	120,457 ჰა	2009
მთა მატუტუმი		სამხრეთი კოტაბატო	15,600 ჰა	1995
პალაი-პალაი-მატას-ნა-გულოდის დაცული ლანდშაფტი		კავიტე-ბატანგასი	3,973.13 ჰა	2007
მთა ტიმოლანი		სამხრეთი ზამბოანგა	1,994.80 ჰა	2000
პამიტიანის გამოქვაბული		რისალი	600 ჰა	1996
კესონის დაცული ლანდშაფტი		კესონი	938 ჰა	2003
კირინოს დაცული ლანდშაფტი		კირინო	164,364.46 ჰა	2005
რაჯა სიკატუნას დაცული ლანდშაფტი		ბოჰოლი	10,452.60 ჰა	2000
რუზველტის დაცული ლანდშაფტი		ბატაანი	786.04 ჰა	2000
სანტა ლუსიას დაცული ლანდშაფტი		სამხრეთი ილოკოსი	174.16 ჰა	2000
სიმბაან-ტალაგასის დაცული ლანდშაფტი		აურორა (პროვინცია)	2,266.49 ჰა	2000
ვულკანი ტაალი		ბატანგასი	62,292.14 ჰა	1996
ტალაიტაის დაცული ლანდშაფტი		აურორა (პროვინცია)	3,526.29 ჰა	2000
ზემო მარიკინას მდინარეთა აუზის დაცული ლანდშაფტი		რისალი	26,125.64 ჰა	2011

დაცული ლანდშაფტები და აკვატორიები

სახელი	ფოტო	მდებარეობა	ფართობი	შეიქმნა
აგო-დამორტისი		ლა-უნიონი	10,513.30 ჰა	2000
ალბურქიურქ--ლოაი-ლობოსი		ბოჰოლი	1,164.16 ჰა	1999
კუნძული ალიგუაი		ჩრდილოეთი ზამბოანგა	1,164.16 ჰა	1999
კუნძული აპო		აღმოსავლეთი ნეგროსი	1,191.89 ჰა	1994
ბალიანგაო		დასავლეთი მისამისი	295 ჰა	2000
ბატანესი		ბატანესი	213,578 ჰა	1994
ბირი ლაროსა		ჩრდილოეთი სამარი	33,492 ჰა	2000
კვატრო ისლასი		ლეიტე	12,500 ჰა	2000
დუმანკილასის ხეობა		სამხრეთი ზამბოანგა	25,948 ჰა	1999
დიდი და მცირე სანტა კრუსის კუნძულები		სამხრეთი ზამბოანგა	1,877 ჰა	2000
გეიუვანი		აღმოსავლეთი სამარი	60,448 ჰა	1994
ინიტაო-ლიბერტადი		აღმოსავლეთი მისამისი	800.45 ჰა	2002
მაბინი		კომპოსტელას ველი	6,106 ჰა	2000
მალაბუნგოტი		სამხრეთი კამარინესი	120.62 ჰა	2000
მალამპაია		პალავანი	200,115 ჰა	2000
კუნძული მურსიელაგოსი		ჩრდილოეთი ზამბოანგა	151 ჰა	2000
კალაოს გამოქვაბული		კაგაიანი	118,781.58 ჰა	2003
პუხადას ხეობა		აღმოსავლეთი დავაო	21,200 ჰა	1994
კუნძული სელინოგი		ჩრდილოეთი ზამბოანგა	1,294.35 ჰა	2000
კუნძული სიარგაო		სამხრეთი სურიგაო	278,914.13 ჰა	1996
ტალიბონის კუნძულები		ბოჰოლი	6,456.87 ჰა	1999

დაცული აკვატორიები

სახელი	ფოტო	მდებარეობა	ფართობი	შეიქმნა
კუნძული პანგლაო		ბოჰოლი	385.67 ჰა	2003
სარანგანის ხეობა		სარანგანი	215,950 ჰა	1996
ტანიონის სრუტე		სებუ-აღმოსავლეთი ნეგროსი	450 ჰა	1998

ნაკრძალები და ცხოველთა ნაკრძალები

სახელი	ფოტო	მდებარეობა	ფართობი	შეიქმნა
კალაუიტი საფარის პარკი		პალავანი	3,400 ჰა	1976
კალავიტი და FB ჰარისონი		დასავლეთი მინდორო	121,983.81 ჰა	1920
ბულუანის ტბა		კოტაბატო	6,300 ჰა	2006
მალიმანგას ტბა		სამბალესი	12.35 ჰა	1980
კუნძული ოლანგო		სებუ	920 ჰა	1992
პალავანი		პალავანი	761,416 ჰა	1967

სარესურსო ნაკრძალები

სახელი	მდებარეობა	ფართობი	შეიქმნა
სიოკონი	ჩრდილოეთი ზამბოანგა	793.74 ჰა	1999
ზემო აგნოს მდინარის აუზი	კორდილერა-ნუევა-ვისკაია	77,561 ჰა	2000

მდგრადი ბუნებრივი რესურსების დაცული ტერიტორია

სახელი	ფოტო	მდებარეობა	ფართობი	შეიქმნა
ელ ნიდოს მდგრადი ბუნებრივი რესურსების დაცული ტერიტორია		პალავანი	89,134.76 ჰა	1998

საზღვაო ნაკრძალები

სახელი	ფოტო	მდებარეობა	ფართობი	შეიქმნა
მასინლოკის და ოიონის ხეობა		სამბალესი	7,568 ჰა	1993
კუნძული პალაუი		კაგაიანი	7,415.48 ჰა	1994
საგაი		დასავლეთი ნეგროსი	32,000 ჰა	2001
კუნძული ტაკლონგი		გიმარასი	1,143.45 ჰა	1990

წყალგამყოფი ტყის ნაკრძალები

სახელი	ფოტო	მდებარეობა	ფართობი	შეიქმნა
მდინარე აკლანი		აკლანი	23,185 ჰა	1990
ალაბატი		კესონი	688 ჰა	1987
მდინარე ალიჯავან-კანსუჰაი-ანიბონგანი		ბოჰოლი	3,630 ჰა	1992
ალას ველი		სამხრეთი კოტაბატო	92,450 ჰა	1985
მდინარე ანგატი		ბულაკანი	6,600 ჰა	1968
აურორა		აურორა (პროვინცია)	430 ჰა	1936
ბავა		კაგაიანი	8,955 ჰა	1987
მდინარე ბინაანი		კესონი	465 ჰა	1991
კალაბგანი		აურორა (პროვინცია)	4,803 ჰა	1992
კალატრავა-სან ანდრეს-სან აგუსტინი		რომბლონი	2,670 ჰა	1982
კალაუაგი		კესონი	2,670 ჰა	1939
კაპალონგა		ჩრდილოეთი კამარინესი	752 ჰა	1966
კატანდუანესი		კატანდუანესი	26,010 ჰა	1987
დაიკანი		ჩრდილოეთი კამარინესი	44 ჰა	1933
მდინარე დალანასი		ანტიკე	8,558 ჰა	1990
დიბალო-პინგიტ-ზაბალი-მალაიატი		აურორა (პროვინცია)	4,528 ჰა	1992
დიპაკულაო		აურორა (პროვინცია)	1,786 ჰა	1987
დონია-რემეიდიოს-ტინიო		ბულაკანი-ნუევა ვისკაია	20,760 ჰა	1988
დუპასი		ნუევა ვისკაია	424.80 ჰა	1934
ჩრდილოეთი ილოკოსის მეტრო		ჩრდილოეთი ილოკოსი	2,815 ჰა	1934
ილოგ-ჰილაბანგანი		დასავლეთი ნეგროსი	10,211 ჰა	1990
ინფანტა		კესონი	384 ჰა	1967
მდინარე ხალაური		ილოილო	9,228 ჰა	1990
კაბანკალანი		დასავლეთი ნეგროსი	432 ჰა	1991
ლანაოს ტბა		სამხრეთი ლანაო	180,460 ჰა	1992
ლიბუნგანი		კოტაბატო	52,820 ჰა	1990
მდინარე ლობოკი		ბოჰოლი	19,410 ჰა	1953
ლოპესი		კესონი	418 ჰა	1940
ქვემო აგნო		ბენგეტი	39,304 ჰა	1983
მასინი		ილოილო	6,150 ჰა	1923
მაუგუნაო		აღმოსავლეთი მისამისი	136 ჰა	1932
მალაგოსი		სამხრეთი დავაო	235 ჰა	1933
მარკოსის გზატკეცილი		ბენგეტი	6,105 ჰა	1978
მარიველესი		ბატაანი	325 ჰა	1919
მულანაი		კესონი	26 ჰა	1938
ნაგილიანი		ლა უნიონი	90 ჰა	1936
ოლონგაპო		ზამბალესი	6,335 ჰა	1987
პალავანი		პალავანი	4,776 ჰა	1982
პალომპონი		ლეიტე	2,392 ჰა	1988
მდინარე პანაი		კაპისი	4,350 ჰა	1990
პანტაბანგან-კარანგლანი		ნუევა ესიხა	84,500 ჰა	1969
პოლილო		კესონი	130 ჰა	1966
სანტა		სამხრეთი ილოკოსი	25 ჰა	1935
სამხრეთი უპი		მაგინდანაო	1,894.20 ჰა	1987
ტალავერა		ნუევა ესიხა-ნუევა ვისკაია	37,156 ჰა	1938
ტანაპი		ჩრდილოეთი ილოკოსი	41 ჰა	1971
ტიბიანგ-დამაგანდონგი		კესონი	280 ჰა	1938
ტორიხოსი		მარინდუკე	105 ჰა	1932
ტუმაუინი		ისაბელა (პროვინცია)	17,670 ჰა	1994
ვანგაგი		კაგაიანი	6,992 ჰა	1987

ბუნებრივი ბიოტური ტერიტორიები

სახელი	მდებარეობა	ფართობი	შეიქმნა
აბასიგ-მატოგდონ-მანანაპი	ჩრდილოეთი კამარინესი	5,420.12 ჰა	2000
ბასილანი	ბასილანი	4,497 ჰა	2000
ბუგი	სამხრეთი ზამბოანგა	1,095 ჰა	1998
ლაგონოი	სამხრეთი კამარინესი	444.60 ჰა	2000

აღკვეთილები

  მსოფლიო მემკვიდრეობა

სახელი	ფოტო	მდებარეობა	ფართობი	შეიქმნა
აგუსან მარშის აღკვეთილი		სამხრეთი აგუსანი	14,835.99 ჰა	1996
კუნძული ჩიკო		მასბატე	7.77 ჰა	2000
მარინდუკე		მარინდუკე	8,827.96 ჰა	2004
კალავიტის მთა		დასავლეთი მინდორო	18,016.19 ჰა	2000
ჰამიგუიტანი		აღმოსავლეთი დავაო	6,834 ჰა	2004
კუნძული ნარო		მასბატე	109.98 ჰა	2000
კუნძული რასა		პალავანი	1,983 ჰა	2006
კუს კუნძულები		ტავი-ტავი	242,967 ჰა	1999

ველური ბუნების ნაკრძალები

Name	Location	Area	Established
ალიბიხაბანი	კესონი	430 ჰა	1981
ავასანის ყურის კუნძულები	ჩრდილოეთი სურიგაო		1981
ბანტაიანი	სებუ		1981
ბასოტ-კინალანგ-მალაბუნგოტის კუნძულები	სამხრეთი კამარინესი	185.38 ჰა	1981
კანიაგოს სრუტის კუნძულები	ბოჰოლი	210 ჰა	1981
სებუს სრუტის კუნძულები	ბოჰოლი	34 ჰა	1981
კუნძული დამპალიტი	მასბატე		1981
გინაუიან-ნარო-ჩიკო-პობრეს კუნძულები	მასბატე	23.25 ჰა	1981
ისაბელა	ისაბელა (პროვინცია)	1,985 ჰა	1987
მახაბა-ნაპაიუანის კუნძულები	მასბატე	18 ჰა	1981
პანაგის კუნძულები	ჩრდილოეთი სურიგაო		1981
კუნძული რასა	ჩრდილოეთი სურიგაო		1981

რესურსები ინტერნეტში

• National Integrated Protected Areas System Act of 1992 დაარქივებული 2013-05-04 საიტზე Wayback Machine.
• Protected areas (240) in the Philippines from Protected Areas and Wildlife Bureau^{[მკვდარი ბმული]}
• Mount Kalatungan Range Natural Park Official Site დაარქივებული 2014-03-18 საიტზე Wayback Machine.

სქოლიო

1. Biodiversity Management Bureau, Department of Environment and Natural Resources (2015). Guidebook to Protected Areas of the Philippines (en). Quezon City. ISBN 978-621-95038-5-3.^{[მკვდარი ბმული]}
2. Establishing and Managing Protected Areas en (11 June 2009). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 17 აპრილი 2012. ციტირების თარიღი: 27 დეკემბერი 2015.