ჯეფრი რაში

ჯეფრი როი რაში (ინგლ. Geoffrey Roy Rush; 6 ივლისი, 1951, ტუვუმბა) — ავსტრალიელი მსახიობი. მიღებული აქვს ოსკარის (1997),^[2] ოქროს გლობუსის (1997, 2005), პრაიმტაიმის ემის (2005), BAFTA-ს (1997, 1999, 2011), ტონის (2009)^[3] და კინომსახიობთა გილდიის (1997, 1999, 2005, 2011) ჯილდოები. 2012 წელს დასახელდა „წლის ავსტრალიელად“.^[4][5][6] ჯეფრი რაში პირველი მსახიობია, რომელმაც ერთ როლში მიიღო ოსკარი, BAFTA, Critics' Choice Movie Award, ოქროს გლობუსი და კინომსახიობთა გილდიის ჯილდო.

ჯეფრი რაში
ჯეფრი რაში 2017 წელს ბერლინის საერთაშორისო კინოფესტივალზე
მშობლიური სახელი	Geoffrey Rush
დაბადების სახელი	ჯეფრი როი რაში
დაბადების თარიღი	6 ივლისი, 1951 (1951-07-06) (73 წლის) ტუვუმბა, კუინზლენდი, ავსტრალია
რეზიდენცია	კამბერუელი, ვიქტორია, ავსტრალია[1]
სხვა სახელები	ჯეფ რაში
მოქალაქეობა	ავსტრალია
ალმა-მატერი	კუინზლენდის უნივერსიტეტი
საქმიანობა	მსახიობი
აქტიური	1971-დღემდე
მეუღლე(ები)	ჯეინ მენელაუსი (იქ. 1988)
ჯილდოები

დაიბადა ტუვუმბაში, კუინზლენდში როი რაშისა და მერლ ბიშოფის ოჯახში.^[7][8] მას შემდეგ რაც მათი მშობლები განქორწინდნენ, დედამ იგი საცხოვრებლად ბრიზბენში წაიყვანა.^[9] კუინზლენდის უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ 1970 წელს,^[10] რაშმა მუშაობა დაიწყო კუინზლენდის თეატრალურ კომპანიაში.

1975 წელს გადავიდა პარიზში, სადაც ეუფლებოდა სამსახიობო ოსტატობას. ავსტრალიაში დაბრუნებისთანავე განაგრძო თეატრალური კარიერა 1977 წელს.^[7] მონაწილეობა მიიღო სხვადასხვა სპექტაკლებში, მათ შორის შექსპირის პიესებში.

რაშის დებიუტი კინოში შედგა 1981 წლის ფილმში „ჰუდვინკი“ (ინგლ. Hoodwink). საყოველთაო აღიარება მოპოვა დევიდ ჰელფგოტის როლის შესრულებით ფილმში „ბრწყინვალება“ (1996), რისთვისაც გადაეცა რამდენიმე ჯილდო, მათ შორის ოსკარი.

მისი სხვა ცნობილი ფილმებია: „შეყვარებული შექსპირი“ (1998), „ელისაბედი“ (1998), „საბრალონი“ (1998), „მარკიზ დე სადის კალამი“, (2000), „ფრიდა“ (2002), „პიტერ სელერსისი ცხოვრება და სიკვდილი“ (2004), „მეფის სიტყვა“ (2010), „საუკეთესო შეთავაზება“ (2013), „კარიბის ზღვის მეკობრეების“ ფილმების სერია და სხვა.

2014 წელს, ხელოვნებაში შეტანილი წვლილისთვის ავსტრალიის მთავრობამ ჯეფრი რაშს ავსტრალიის ორდენის კომპანიონის წოდება მიანიჭა.^[11]

ფილმოგრაფია

წელი		ქართულად	მშობლიური სახელწოდება	როლი
1981	ფ	ჰუდვინკი	Hoodwink	დეტექტივი 1
1981	ს	მენოტი	Menotti	პიტერ ფულერი
1982	ფ	ვარსკვლავური დიდების სინდრომი	Starstruck	—
1987	ფ	მეთორმეტე დღე	Twelfth Night	სერ ენდრიუ ეიგუჩიკი
1995	ფ	როგორ გავხდეთ აბორგენი?	Dad and Dave: On Our Selection	დეივ რადი
1996	ფ	ბრწყინვალება	Shine	დევიდ ჰელფგოტი
1996	ს	მერკური	Mercury	ბილ უაიტი
1996	ფ	რევოლუციის ბავშვები	Children of the Revolution	ზაქარი უელში
1997	ს	—	Frontier	დევიდ კოლინზი
1997	ფ	ოსკარი და ლუსინდა	Oscar and Lucinda	მთხრობელი
1998	ფ	—	A Little Bit of Soul	გოდფრი აშერი
1998	ფ	ელისაბედი	Elizabeth	ფრენსის უოლსინგემი
1998	ფ	საბრალონი	Les Misérables	ინსექტორი ჟავეტი
1998	ფ	შეყვარებული შექსპირი	Shakespeare in Love	ფილიპ ჰენსლოვი
1999	ფ	იდუმალი ადამიანები	Mystery Men	კაზანოვა ფრანკენშტეინი
1999	ფ	ღამის მოჩვენებების სახლი	House on Haunted Hill	სტივენ პრაისი
2000	ფ	ჯადოსნური პუდინგი	The Magic Pudding	ბუნიპ ბლუგამი
2000	ფ	მარკიზ დე სადის კალამი	Quills	მარკიზ დე სადი
2001	ფ	მკერავი პანამიდან	The Tailor of Panama	ჰაროლდ „ჰარი“ პენდელი
2001	ფ	ლანტანა	Lantana	ჯონ ნოქსი
2002	ფ	ფრიდა	Frida	ლევ ტროცკი
2002	ფ	ბანგერის დები	The Banger Sisters	ჰარი პლამერი
2003	ფ	კარიბის ზღვის მეკობრეები: შავი მარგალიტის წყევლა	Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearl	ჰექტორ ბარბოსა
2003	ფ	ცურვა დინების საწინააღმდეგოდ	Swimming Upstream	ჰაროლდ ფინგლეტონი
2003	ფ	ნედ კელი	Ned Kelly	ფრენსის ჰეირი
2003	ფ	შეუწყნარებელი სისასტიკე	Intolerable Cruelty	დონოვან დონელი
2003	ფ	ნემოს ძიებაში	Finding Nemo	ნაიჯელი
2003	ფ	ჰარვი კრამპეტი	Harvie Krumpet	მთხრობელი
2004	ფ	პიტერ სელერსისი ცხოვრება და სიკვდილი	The Life and Death of Peter Sellers	პიტერ სელერსი
2004	ს	კეტი და კიმი	Kath & Kim	ჯეფი
2005	ფ	მიუნხენი	Munich	ეფრაიმი
2006	ფ	კენდი	Candy	კასპერი
2006	ფ	კარიბის ზღვის მეკობრეები: მკვდრის სკივრი	Pirates of the Caribbean: Dead Man's Chest	ჰექტორ ბარბოსა
2007	ფ	კარიბის ზღვის მეკობრეები: მსოფლიოს დასასრული	Pirates of the Caribbean: At World's End	ჰექტორ ბარბოსა
2007	ფ	ელისაბედი: ოქროს ხანა	Elizabeth: The Golden Age	ფრენსის უოლსინგემი
2008	ფ	9.99 დოლარი	$9.99	ანგელოზი
2009	ფ	მშვენიერი ახალი დღე	Bran Nue Dae	ბენედიქტის მამა
2009	ფ	ღამის გუშაგთა ლეგენდები	Legend of the Guardians: The Owls of Ga'Hoole	—
2010	ფ	მეფის სიტყვა	The King's Speech	ლიონელ ლოგი
2010	ფ	—	Lowdown	მთხრობელი
2010	ფ	მეომრის გზა	The Warrior's Way	რონი
2011	ფ	კარიბის ზღვის მეკობრეები: უცნაურ ნაპირებზე	Pirates of the Caribbean: On Stranger Tides	ჰექტორ ბარბოსა
2011	ფ	მწვანე ლამპარი	Green Lantern	ტომარ-რე
2011	ფ	შტორმის თვალი	The Eye of the Storm	ბეზილ ჰანტერი
2013	ფ	საუკეთესო შეთავაზება	The Best Offer	ვირჯილ ოლდმენი
2013	ფ	წიგნის ქურდი	The Book Thief	ჰანს ჰუბერმანი
2014	დფ	ერთობა	Unity	მთხრობელი
2015	ფ	ქალიშვილი	The Daughter	ჰენრი
2015	ფ	მინიონები	Minions	მთხრობელი
2015	ფ	არ გაუშვა	Holding the Man	ბერი
2016	ფ	ეგვიპტეს ღმერთები	Gods of Egypt	რა
2017	ფ	უკანასკნელი პორტრეტი	Final Portrait	ალბერტო ჯაკომეტი
2017	ს	გენიოსი	Genius	ალბერტ აინშტაინი
2017	ფ	კარიბის ზღვის მეკობრეები: მკვდრები ზღაპრებს არ ჰყვებიან	Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales	ბარბოსა
2019	ფ	ბიჭი-გრიგალი	Storm Boy	მაიკ კინგსლი

რესურსები ინტერნეტში

• შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „ჯეფრი რაში“ ვიკისაწყობში.
• ჯეფრი რაში კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზაში
• ჯეფრი რაში — ბროდვეის ინტერნეტ მონაცემთა ბაზაში (IBDb) (ინგლისური)
• ჯეფრი რაში — TV Guide
• ჯეფრი რაში — The Guardian
• ჯეფრი რაში — თეატრალური როლები

სქოლიო

1. Spencer, Adam; Champness, Lawrence. The King's Speech: From Geoffrey Rush's letterbox to the big screen. Australian Broadcasting Corporation (21 იანვარი, 2011). ციტირების თარიღი: 7 სექტემბერი, 2012.
2. „The 69th Academy Awards (1997) Nominees and Winners“. Academy of Motion Picture Arts and Sciences. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 9 ნოემბერი, 2014. ციტირების თარიღი: 23 ოქტომბერი, 2011. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |accessdate= და |archivedate=-ში (დახმარება)
3. Tony Awards – Search Past Tony Award Winners and Nominations. Tony Award Productions 2000. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2018-07-31. ციტირების თარიღი: 11 დეკემბერი, 2013.
4. Geoffrey Rush. Encyclopædia Britannica. ციტირების თარიღი: 5 ივლისი, 2016.
5. Australian of the Year Awards 2012 Recipients. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 27 თებერვალი, 2012.
6. Singer, Jill (24 მარტი, 2008). „Rush to flat earth“. Herald Sun. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
7. Geoffrey Rush Biography. Tiscali.film & tv. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 30 ოქტომბერი, 2007.
8. Stated on Who Do You Think You Are?, 4 აგვისტო, 2015
9. Geoffrey Rush biography დაარქივებული 2012-01-17 საიტზე Wayback Machine. . Yahoo! Movies. წაკითხვის თარიღი 16 ივლისი, 2019
10. Geoffrey Rush, 1997 Academy award winner. Alumni at University of Queensland.
11. Companion (AC) in the general division of the Order of Australia at the 2014 Australia Day honours (pdf). Official Secretary to the Governor-General of Australia (26 იანვარი, 2014). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-04-02. ციტირების თარიღი: 27 იანვარი, 2014.