სიმფსონები

„სიმფსონები“ (ინგლ. „The Simpsons“) — ამერიკული ანიმაციური სიტკომი, შექმნილი მეტ გრენინგის მიერ Fox Broadcasting Company-სთვის.^[2][3][4] იგი არის მუშათა კლასის ცხოვრების სატირული გადმოცემა. მთავარი პერსონაჟები არიან სიმფსონების ოჯახის წევრები – ჰომერი, მარჯი, შვილები ბარტი, ლიზა და მეგი. მოვლენები ვითარდება სპრინგფილდის გამოგონილ ქალაქში. სერიალში უხვად არის ამერიკული კულტურის, საზოგადოების, ტელევიზიის და ადამიანების ყოფის პაროდირება.

სიმფსონები
სიმფსონები
ჟანრი	ანიმაციური სიტკომი, სიტკომი
ავტორი	მეტ გრენინგი
გახმოვანება	დენ კასტელანეტა ჯული კევნერი ნენსი კარტრაიტი იერდლი სმითი ჰენკ აზარია ჰარი შირერი (სრული სია)
თემის კომპოზიტორი	დენი ელფმანი
მთავარი თემა	„The Simpsons Theme“
კომპოზიტორ(ებ)ი	რიჩარდ გიბსი (1989–90) ართურ ბ. რუბინშტაინი (1990) რეი კოლკორდი (1990: Dead Putting Society) ალფ კლოზენი (1990–2017) Bleeding Fingers Music (2017–დღემდე)
ქვეყანა	აშშ
ენა	ინგლისური
სეზონი	36
ეპიზოდი	782 (ეპიზოდების სია)
წარმოება
აღმასრულებელი პროდიუსერ(ებ)ი	სია ჯეიმზ ლ. ბრუკსი მეტ გრენინგი (ორივე, სრული სერიალი) ელ ჯინი (1992–93, 1995–98; 1999–დღემდე) ჯონ ფრინკი (2009–დღემდე) მეტ სელმანი (2005–დღემდე) სემ საიმონი (1989–93) მაიკ რაისი (1992-93) ჯოშ ვაინსტინი (1995–97) ბილ ოკლი (1995–97) მაიკ სკალი (1997–2001) დევიდ მირკინი (1993–95) ჯორჯ მაიერი (1999–2001) ტიმ ლონგი (2005– 08) იენ მაქსტონ-გრემი (2005–2012)
ხანგრძლივობა	21–24 წთ.
კომპანია	Gracie Films (1989–დღემდე) 20th Television(სეზონები 1-32) 20th Television Animation (33-ე სეზონიდან)
დისტრიბუტორი	20th Television (1989–2020) Disney–ABC Domestic Television (2020–present)[1]
ორიგინალური არხი	Fox Disney+ (2024-დან, შერჩეული ეპიზოდები)
ჩვენების ფორმატი	480i/576i (4:3) SDTV (1989–2009) 720p (16:9 HDTV) (2009–დღემდე)
აუდიო ფორმატი	სტერეო (1989–1991) Dolby Surround 2.0 (1991–2009) 5.1 (2009–დღემდე)
ეთერში	17 დეკემბერი, 1989 (1989-12-17) — დღემდე
ქრონოლოგია
წინა	სიმფსონების მოკლემეტრაჟიანი ფილმები ტრეისი ულმანის შოუდან
დაკავშირებული შოუები	ფუტურამა
რესურსები ინტერნეტში
საიტი

გრენინგმა ოჯახის თავგადასავლები ჩაიფიქრა იმ დროს, როდესაც ჯეიმზ ლ. ბრუკსთან ერთად ქმნიდა მათ შესახებ ანიმაციურ მოკლემეტრაჟიან ნაწყვეტებს. ეს ოჯახი თავდაპირველად იყო მეტად უცნაური, ხოლო წევრები ატარებდნენ მისი საკუთარი ოჯახის წევრთა სახელებს (საკუთარი სახელი „ბარტით“ ჩაანაცვლა). მოკლემეტრაჟიანი ეპიზოდები თავდაპირველად, 1987 წლის 19 აპრილიდან, გადიოდა „ტრეისი ულმანის შოუში“. სამი სეზონის შემდეგ შემუშავდა ნახევარსაათიანი, პრაიმტაიმისთვის განკუთვნილი კონცეფცია. 1989–90 წლების Fox-ის სეზონში „სიმფსონებმა“ დიდი წარმატება მოიპოვეს.

1989 წლის 17 დეკემბერს დებიუტიდან მოყოლებული, დღემდე გამოსულია სერიალის 782 ეპიზოდი. დღეისთვის უკანასკნელი, 29-ე სეზონი, დაიწყო 2017 წლის 1 ოქტომბერს. „სიმფსონები“ ეთერში გასვლის მიხედვით არის ყველაზე ხანგრძლივი ამერიკული ანიმაციური გადაცემა. 2007 წელს გამოვიდა „სიმფსონების ფილმი“ - სრულმეტრაჟიანი ანიმაციური ნამუშევარი, რომელშიც მოთხრობილია ერთ-ერთი ამბავი ქალაქის ცხოვრებიდან. მისმა მსოფლიო შემოსავალმა 527 მილიონი აშშ დოლარი შეადგინა. 2016 წლის 4 ნოემბერს დაინიშნა სერიალის 29-ე და 30-ე სეზონების წარმოება – ყოველ მათგანში 22 ეპიზოდით^[5]. 2019 წლის 6 თებერვალს სერიალი 31-ე და 32 -ე ^[6], 2021 წლის 3 მარტს კი 33-ე და 34-ე სეზონებზე გაანხალეს^[7], ამრიგად, სერიალი 2023 წლამდე გაგრძელდება.

„სიმფსონებმა“ კრიტიკოსების მაღალი შეფასებები დაიმსახურეს პირველი ცხრა ან ათი სეზონისთვის, რომლებიც ცნობილია როგორც სერიალის „ოქროს ხანა“. Time-მა მას უწოდა XX საუკუნის საუკეთესო ტელესერიალი^[8], ხოლო ერიკ ადამსი (The A.V. Club) წერდა, რომ ეს იყო ტელევიზიის „უმაღლესი მიღწევა, განურჩევლად ფორმატისა“.^[9] 2000 წლის 14 იანვარს სიმფსონების ოჯახს ჰოლივუდის დიდების ხეივანში ვარსკვლავი გაუხსნეს. სერიალმა დღემდე მიიღო მრავალი ჯილდო – ემის 31 პრაიმტაიმ ჯილდო, ენის 30 ჯილდო და პიბოდის ჯილდო. ჰომერის წამოძახილი „D'oh!“ ინგლისური სასაუბრო ენის ნაწილად იქცა. თავად სერიალმა გავლენა იქონია მრავალ შემდგომ სიტკომზე. მიუხედავად ამისა, წლების განმავლობაში მისი ხარისხის კლებამ კრიტიკა გამოიწვია.

წარმოშობა

პერსონაჟები

გამოშვება

ჩვენება

სეზონი		ეპიზოდების რაოდენობა	პირველად ეთერში			ნახვები
			სეზონის პრემიერა	სეზონის დასრულება	დრო	ნახვები (მილიონები)	ყველაზე ხშირად ნანახი ეპიზოდი
							ნახვები (მილიონები)	ეპიზოდის სათაური
1	1989–90	13	17 დეკემბერი, 1989	13 მაისი, 1990	კვირა, 20:30	27.8	33.5[10]	„Life on the Fast Lane“
2	1990–91	22	11 ოქტომბერი, 1990	11 ივლისი, 1991	ხუთშაბათი, 20:00	24.4	33.6[11]	„Bart Gets an 'F'"
3	1991–92	24	19 სექტემბერი, 1991	27 აგვისტო, 1992		21.8	25.5[12]	„Colonel Homer“
4	1992–93	22	24 სექტემბერი, 1992	13 მაისი, 1993		22.4	28.6[13]	„Lisa's First Word“
5	1993–94	22	30 სექტემბერი, 1993	19 მაისი, 1994		18.9	24.0[14]	„Treehouse of Horror IV“
6	1994–95	25	4 სექტემბერი, 1994	21 მაისი, 1995	კვირა, 20:00	15.6	22.2[15]	„Treehouse of Horror V“
7	1995–96	25	17 სექტემბერი, 1995	19 მაისი, 1996	კვირა, 20:00 (ეპიზოდები 1–24) კვირა, 20:30 (ეპიზოდი 25)	15.1	22.6[16]	„Who Shot Mr. Burns? – Part II“
8	1996–97	25	27 ოქტომბერი, 1996	18 მაისი, 1997	კვირა, 20:30 (ეპიზოდები 1–3) კვირა, 20:00 (ეპიზოდები 4–12, 14–25) პარასკევი,20:00 (ეპიზოდი 13)[17]	14.5	20.41[18]	„The Springfield Files“
9	1997–98	25	21 სექტემბერი, 1997	17 მაისი, 1998	კვირა, 20:00	15.3	19.80[19]	„The Two Mrs. Nahasapeemapetilons“
10	1998–99	23	23 აგვისტო, 1998	16 მაისი, 1999		13.5	19.11[20]	„Sunday, Cruddy Sunday“
11	1999–2000	22	26 სექტემბერი, 1999	21 მაისი, 2000		8.8	19.16[21]	„Faith Off“
12	2000–01	21	1 ნოემბერი, 2000	20 მაისი, 2001		15.5	18.52[22]	„HOMR“
13	2001–02	22	6 ნოემბერი, 2001	22 მაისი, 2002	სამშაბათი, 20:30 (ეპიზოდი 1) კვირა, 20:00 ეპიზოდები 2–20) კვირა, 19:30 ეპიზოდი 21) ოთხშაბათი, 20:00 (ეპიზოდი 22)	12.5	14.91[23]	„The Parent Rap“
14	2002–03	22	3 ნოემბერი, 2002	18 მაისი, 2003	კვირა, 20:00 (ეპიზოდები 1–11, 13–21) კვირა, 20:30 (ეპიზოდები 12, 22)	14.4	22.04[24]	„I'm Spelling as Fast as I Can“
15	2003–04	22	2 ნოემბერი, 2003	23 მაისი, 2004	კვირა, 20:00	11.0	16.30[25]	„I, (Annoyed Grunt)-Bot“
16	2004–05	21	7 ნოემბერი, 2004	15 მაისი, 2005	კვირა,20:00 (ეპიზოდები 1–7, 9–16, 18, 20) კვირა, 22:30 (ეპიზოდი 8) კვირა, 20:30 (ეპიზოდები 17, 19, 21)	10.2	23.07[26]	„Homer and Ned's Hail Mary Pass“
17	2005–06	22	11 სექტემბერი, 2005	21 მაისი, 2006	კვირა, 20:00	9.55	11.66[27]	„Treehouse of Horror XVI“
18	2006–07	22	10 სექტემბერი, 2006	20 მაისი, 2007		9.15	11.63[28]	„The Mook, the Chef, the Wife and Her Homer“
19	2007–08	20	23 სექტემბერი, 2007	18 მაისი, 2008		8.37	11.74[29]	„Treehouse of Horror XVIII“
20	2008–09	21	28 სექტემბერი, 2008	17 მაისი, 2009	კვირა, 20:00 (ეპიზოდები 1–7, 9–21) კვირა, 20:30 (ეპიზოდი 8)	7.1	12.40[30]	„Treehouse of Horror XIX“
21	2009–10	23	27 სექტემბერი, 2009	23 მაისი, 2010	კვირა, 20:00	7.1	14.62[31]	„Once Upon a Time in Springfield“
22	2010–11	22	26 სექტემბერი, 2010	22 მაისი, 2011		7.09	12.55[32]	„Moms I'd Like to Forget“
23	2011–12	22	25 სექტემბერი, 2011	20 მაისი, 2012		6.15[33]	11.48[34]	„The D'oh-cial Network“
24	2012–13	22	30 სექტემბერი, 2012	19 მაისი, 2013	კვირა, 20:00 (ეპიზოდები 1–21) კვირა, 20:30 (ეპიზოდი 22)	5.41[35]	8.97[36]	„Homer Goes to Prep School“
25	2013–14	22	29 სექტემბერი, 2013	18 მაისი, 2014	კვირა,20:00 (ეპიზოდები 1–11, 13–22) კვირა,20:30 (ეპიზოდი 12)	5.02[37]	12.04[38]	„Steal This Episode“
26	2014–15	22	28 სექტემბერი, 2014	17 მაისი, 2015	კვირა, 20:00	5.61[39]	10.62[40]	„The Man Who Came to Be Dinner“
27	2015–16	22	27 სექტემბერი, 2015	22 მაისი, 2016		4.0[41]	8.33[42]	„Teenage Mutant Milk-Caused Hurdles“
28	2016–17	22	25 სექტემბერი, 2016	21 მაისი, 2017 (2017-05-21)		4.80[43]	8.19[44]	„Pork and Burns“
29	2017–18	21	1 ოქტომბერი, 2017	20 მაისი, 2018		4.07[45]	8.04[46]	„Frink Gets Testy“
30	2018–19	23	30 სექტემბერი, 2018	12 მაისი, 2019		3.10[47]	8.20[48]	„The Girl on the Bus“
31	2019–20	22	29 სექტემბერი, 2019	17 მაისი, 2020		2.58[49]	5.63[50]	„Go Big or Go Homer“
32	2020–21	22	27 სექტემბერი, 2020	23 მაისი, 2021	კვირა, 20:00 (ეპიზოდები 1–10, 12–22) კვირა, 21:00 (ეპიზოდი 11)	2.32[51]	4.93[52]	„Treehouse of Horror XXXI“
33	2021–22	22	26 სექტემბერი, 2021	22 მაისი, 2022		2.25[53]	3.97[54]	„Portrait of a Lackey on Fire“
34	2022–23	22	25 სექტემბერი, 2022	21 მაისი, 2023	კვირა, 20:00 (ეპიზოდები 1–8, 10–22) კვირა, 20:30 (ეპიზოდი 9)	1.83[55]	4.77[56]	„From Beer to Paternity"
35	2023–24	18	1 ოქტომბერი, 2023	19 მაისი 2024	კვირა, 20:00 (ეპიზოდები 1–5, 7, 10-18) კვირა, 20:30 (ეპიზოდები 6, 8, 9)	1.99[57]	5.41[58]	"Do the Wrong Thing"
36	2024–25	TBA	29 სექტემბერი, 2024	TBA	კვირა, 20:00	TBA	TBA	TBA

რესურსები ინტერნეტში

• შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „სიმფსონები“ ვიკისაწყობში.
• ოფიციალური საიტი
• „სიმფსონები“ — კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზა (ინგლისური)
• „სიმფსონები“ საიტზე TV.com
• სიმფსონების არქივი