ჯანიქის ბეილიქი (თურქ. Canik beylikleri) — მცირე თურქმანული სამთავროების საერთო სახელი, რომელიც XIV და XVI საუკუნეებში ჩრდილოეთ ანატოლიაში მდებარეობდა. სახელწოდება უნდა მომდინარეობდეს ქართული სატომო სახელი — „ჭანი-დან“.[1]
| ჯანიქი Canik beylikleri ბეილიქი | ||||
| ||||
|---|---|---|---|---|
 ჯანიკის ბეილიქი. (რუკაზე ასახულია როგორც Canik) | ||||
| ენა | თურქული | |||
| რელიგია | სუნიტური ისლამი | |||
.svg){kind=small}
ისტორია
1243 წელს ქოსე-დაღის ბრძოლაში დამარცხებულმა რუმის სასულთნომ ზავი ითხოვა და შედეგად მონღოლთა იმპერიის მოხარკედ იქცა. მონღოლთა იმპერიის დაშლის შემდგომ რეგიონში ახალი ძალა ილხანთა საყაენო ჩამოყალიბდა. ილხანიდებმა მალევე მოიპოვეს ჰეგემონია ანატოლიაში. სელჩუკი სულთნები ილხანიდთა მარიონეტებად იქცნენ, ხოლო მათი სარდლები ილხანიდებს დაემორჩინენ, რომლებმაც თანდათან ანატოლიის სხვადასხვა მხარეში ნახევრად დამოუკიდებელი სამთავროები (ბეილიქები) ჩამოაყალიბეს. იქიდან გამომდინარე, რომ მცირე აზიის შავი ზღვის სანაპიროს ცენტრალურ მხარეში დომინანტური ძალა ვერ ჩამოყალიბდა, აქ ათეულობით მცირე ბეილიქი აღმოცენდა, რომელიც ერთი დინასტიის წარმომადგენლების მიერ იმართებოდა და ერეტნას ნომინალურ ვასალებს წარმოადგენდნენ. ამ ბეილიქთა ისტორია გაუთავებელი ბრძოლებითა და მღელვარებით არის მოცული. თანამედროვე ისტორიკოსები მათ ერთობლივობას პირობითად ჯანიქის სახელით აღნიშნავენ.
ბეილიქები
ბეილიქთა სია, რომელთაც ჯანიქის სახელით მოიხსენიებენ:[2]
მართველთა სია
ზოგიერთი დინასტიის წარმომადგენლები:[3]
კუთლუშაჰი
- ჰაჯი კუთლუ შაჰ ბეი (1340-1361)
- ჰაჯი შედგელდი ბეი (1361-1381)
- ფაჰრუდინ აჰმედ ბეი (1381-1393)
ტეჯედინოღულარი
- ტეჯედინ დოღან შაჰ (1308-1346)
- ტეჯედინ ბეი (1346-1387)
- მაჰმუდ ჩელები (1387-1423)
- ჰუსემუდინ ჰასან ბეი (1423-1425)
ჰაჯიემიროღულარი
- ჰაჯი ბაირამ ბეი (1313-1331)
- ჰაჯი ემირ ბეი (1331-1361)
- სულეიმან ბეი (1386-1392)
სქოლიო
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
