ბელოსტოკი (პოლ. Białystok, ბელარ. Беласток, ლიეტ. Balstogė) — უდიდესი ქალაქი ჩრდილო-აღმოსავლეთ პოლონეთში და მეორე ქალაქი მოსახლეობის სიმჭიდროვით მთელ ქვეყანაში, საშუალო სიმჭიდროვე კმ²-ზე შეადგენს 2882,9 ადამიანს. ეს ადგილი მდებარეობს პოლონეთ-ბელარუსისა და პოლონეთ-ლიეტუვის სახელმწიფო საზღვრის საიხლოვეს და შედის პოდლასის სავოევოდოს შემადგენლობაში. 2009 წლის ივნისში ჩატარებული აღწერის შედეგად აქ ცხოვრობდა 294 399 ადამიანი.[1] 1921 წლიდან 1998 წლამდე, ეს ქალაქი შედიოდა ბელოსტოკის სავოევოდოს შემადგენლობაში, 1999 წლიდან კი შევიდა პოდლასის შემადგენლობაში.
.jpg)
.svg)
ქალაქში მიედინება მდინარე ბიალა, აქ კლიმატი კონტინენტურია. იანვრის საშუალო ტემპერატურა შეადგენს -5 °C, ხოლო საშუალო წლიური ტემპერატურა შეადგენს 7 °C. ქალაქი ბელოსტოკი იყოფა 28 ადმინისტრაციულ ერთეულდა.
ისტორია
ეს ადგილი პირველად იხსენიება 1437 წლიდან. ამ პერიოდში განსაკუთრებით ძლიერია ლიტვის დიდი სამთავრო, სწორედ მის შემადგენლობაში შედიოდა ეს ტერიტორიაც. ამ პერიოდში, აქ აიგო პირველი ხიდი და ეკლესია. უკვე იწყება ამ ტერიტორიაზე მოსახლეობის დასახლებაც და უკვე 1692 წლიდან ეს ადგილი ქალაქად იხსენიება.
1795 წლიდან ბელოსტოკი მოექცა რუსეთის იმპერიის შემადგენლობაში. ქალაქში საკმაოდ ბევრი ებრაელი ცხოვრობდა, 1897 წელს ჩატარებული რუსული აღწრის შედეგად, ბელოსტოკში ცხოვრობდა 66 000 ადამიანი, აქედან 41 900 ებრაელი[2] (მთელი მოსახლეობის 63 %).
პირველი მსოფლიო ომის დაწყებიდან რამდენიმე თვის შემდეგ, ბელოსტოკზე განხორციელდა დაბომბვები. 1915 წლის 31 აგვისტოს გერმანელმა სარდლებმა აიღეს ეს ქალაქი. ომში გერმანიის დამარცხების შემდეგ, ქალაქი სხვა ტერიტორიებთა ერთად შევიდა ბელორუსიის სახალხო რესპუბლის შემადგენლობაში. 1919 წლის 19 თებერვალს უკვე ეს ტერიტორია უბრუნდება პოლონეთს. 1920 წელს დაწყებული პოლონეთ-საბჭოთა კავშირის ომის დროს, ამ ქალაქზე განხორციელდა დაბომბვები, საბჭოელების მიერ. ომში პოლონეთის გამარჯვებით ეს ქალაქი კვლავ პოლონეთს დარჩა.
1939 წელს დაწყებული მეორე მსოფლიო ომის დროს აღმოსავლეთი პოლონეთი, მოლოტოვ-რიბენტროპის პაქტის საფუძველზე ოკუპირებული იქნა საბჭოთა კავშირის მიერ. ბელოსტოკი სხვა პოლონურ ქალქებთან ერთან სსრკ-ს შემადგენლობაში მოექცა. 1941 წლის 27 ივნისს გერმანიამ დაიპყრო აღმოსავლეთი პოლონეთი, ქალაქ ბელოსტოკის უკვე გერმანელები სამხედროები აკონტროლებდნენ, აქ მცხოვრები 56 000 ებრაელი უმძიმეს მდგომარეობაში აღმოჩნდა. 1944 წელს ეს ტერიტორია საბჭოთა არმიის მეშვეობით გათავისუფლებული იქნა გერმანელებისაგან.
დაძმობილებული ქალაქები
|
გალერეა
ქალაქ ბელოსტოკში მრავალი ისტორიული შენობა და მუზუმი მდებარეობს. აქ კულტურის განვითარება ჯერ კიდევ პოლონეთ-ლიტვის სახელმწიფოს დროიდან იწყება. აქ არის მრავალი ბაღი და ეკლესია-მონასტერი.
ბრინიცკის სასახლე, აიგო 1726 წელს
როკოკო, ჰერკულესის ქანდაკება, 1758
ქალაქის ცენტრი, ეს შენობა აიგო 1745-1761 წლებში
სხვა არქიტექურული ძეგლები
საკათედრო ტაძარი, აიგო XVII საუკუნეში
ტაძარი
ტაძარი
სახლი, აიგო 1880 წელს
ბელოსტოკის რკინიგზის სადგური
წმინდა ნიკოლოზის მართლმადიდებლური ტაძარი, აიგო 1843-1846 წლებში
მართლმადიდებლური ტაძარი
რესურსები ინტერნეტში
- ბელოსტოკის ისტორია
- We Remember Jewish Bialystok!
- Giga-Catholic
- დაარქივებული 2010-04-02 საიტზე Wayback Machine.
- Catholic Encyclopaedia- Vilna
- VisitBiałystok.com
- Archdiocesan website (პოლონური)
- Bialystok's official website (ინგლისური)(პოლონური)
- Historic images of Bialystok
- Polish Skyscrapers - Bialystok
- Podlasie & Białystok Transport
- Official Site Białystok City Transport
- Google Transit in Białystok
- Transit Trip Planner in Bialystok using Google Transit algorithm დაარქივებული 2009-07-19 საიტზე Wayback Machine. (ინგლისური)
- Jewish Heritage Trail in Bialystok
სქოლიო
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
