Բաուսկա

Բաուսկա (ռուս.՝ Бауск, գերմ.՝ Marienland), քաղաք Լատվիայում, վարչական կենտրոնը Բաուսկայի եզրին։ 2016 թվականի տվյալներով բնակվում է 9348 մարդ։ Տարածքի մակերեսը կազմում է 6.1 կմ²։ Գտնվում է Ռիգայից 66 կմ հեռավորության վրա, Մուսա և Մեմելե գետերի միախառնման վայրում, ձևավորելով Լիվերպուլը։ Մոտակա երթուղային կայարանը գտնվում է 26 կմ հեռավորության վրա գտնվող Իեցավա քաղաքում։ Քաղաքը պատմության մեջ հայտնի է Լիվոնսկյան պատերազմով (1558-1583 թթ.), Երեսնամյա պատերազմով (1618-1648 թթ.), Հյուսիսային պատերազմով (1700—1721 թթ.), 1711 թվականին ժանտախտ հիվանդությունով և 1812 թվականին Նապոլեոնի արշավանքով։

Քաղաք
Բաուսկա
լատիշ․՝ Bauska ռուս.՝ Бауск
Դրոշ Զինանշան
Երկիր	Լատվիա
Համայնք	Բաուսկայի շրջան
Հիմնադրված է	1443 թ.
Առաջին հիշատակում	1558
Տվյալ կարգավիճակում	1609 թվականից
Մակերես	10,36 կմ², 9,93 կմ²
Բնակչություն	9348[1] մարդ (2016)
Խտություն	1582.9 մարդ/կմ²
Հեռախոսային կոդ	+371
Փոստային դասիչ	LV-3901[2]
Կոդ ATVK	0400201[3]
Պաշտոնական կայք	bauska.lv
Բաուսկա (Լատվիա)
Բաուսկա Վիքիպահեստում

Բաուսկաի ամրոց

Բաուսկաի ավտոկայան

Բաուսկաի մոտքի նշան

Պատմություն

Բաուսկան հիմնադրվել է 1443 թվականին Տեվտենսկի ասպետների կողմից, սակայն քաղաքի կարգավիճակ է ստացել 1511 թվականին։ Լրիվ իրավունքները ստացել է 1609 թվականին։ Բաուսկաի ամրոցը հիմնադրվել է 1456 թվականին։ 1625 թվականին ամրոցն առաջին անգամ վերցրել են շվեդները, իսկ 1705 թվականին ռուսները` Հյուսիսային պատերազմի ժամանակ։ 1705 թվականին ամրոցի ամրապնդումը ավերվել է և այդ ժամանակից ի վեր այն դարձել է անմարդաբնակ։ Սակայն վերջին տարիներին այն վերականգնվել է։ 1885 թվականին Բաուսկայում եղել է 6532 բնակիչ։ Այդ ժամանակ քաղաքում էր գտնվում ուղղափառ մատուռը, լյութերական եկեղեցին և երկու սինագոգները։ Նաև կար 1 կաշվե, 1 քարտաշային և 2 գինու գործարան։ Ամենամյա տոնավաճառը իրականացվել է հոկտեմբերի 12-ից մինչև 17-ը։

Տնտեսություն, արդյունաբերություն

Տեքստիլ գործարանի և պահածոների մասնաճյուղերն են`

• 2 գարեջրի գործարան
• «Բաուսկաս ալուս»^[4]
• «Լոդինա ալուս»^[5]

Տեսարժան վայրեր

• Բաուսկաի ամրոց XV—XVI-րդ դարեր
• Ռունդալսկիի պալատ։ Կառուցվել է 1736-1740 թվականներին իտալացի ճարտարապետ Բարտոլոմեո Ֆրանչեսկո Ռաստրելլի նախագծով։
• Բաուսկաիի արվեստի թանգարան
• Բանաստեղծ Վիլիսա Պլուդոնսա Լեյնիեկի տուն-թանգարանը և Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիրը
• Մեքենայական թանգարանի ցուցահանդես
• Գյուղատնտեսական մեքենաների թանգարան
• Ժողովրդական թանգարան
• Ռուսական ուղղափառ եկեղեցի հրապարակի կենտրոնում։

Քույր քաղաքներ

• Կոլոմոնա, Ռուսաստան
• Ռիպին, Լեհաստան
• Խեդեմուրա, Շվեդիա

Ծանոթագրություններ

1. «Արխիվացված պատճենը» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ հոկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 19-ին.
2. http://www.pasts.lv/lv/uzzinas/Indeksu_gramata/novadi/Novadi_aprilis_2011.xls
3. Классификатор административных территорий и территориальных единиц Латвии Արխիվացված 2010-11-15 Wayback Machine - 16 февраля 2011(լատիշերեն)
4. Баускас алус
5. «Лодиня алус». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 22-ին.

Արտաքին հղումներ

• Уртанс А. Бауска в конце XIX — начале XX в.
• О. Е. Schmidt, «Schlosse Bausk und Mesotten», Митава, 1890.
• Карта Бауски Արխիվացված 2009-03-13 Wayback Machine
• Официальный сайт Бауского края Արխիվացված 2019-05-11 Wayback Machine (լատիշերեն)(անգլ.)
• Туристический информационный центр Бауского района (լատիշերեն)(ռուս.)(անգլ.)(գերմ.)
• «Менгден, графский и баронский род». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
• Информация о Бауске в топонимической базе данных (լատիշերեն)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բաուսկա» հոդվածին։