Նոր մզկիթ (Ստամբուլ)
մզկիթ From Wikipedia, the free encyclopedia
Նոր մզկիթ (Ենի Ջամի, թուրքերեն՝ Yeni Cami), հայտնի է նաև որպես Վալիդե Սուլթանի մզկիթ (թուրքերեն՝ Valide Sultan Camii) կամ Վալիդե Սուլթանի նոր մզկիթ (թուրքերեն՝ Yeni Valide Sultan Camii՝ պաշտոնական անվանումը[2]), Ստամբուլ ամենամեծ մզկիթներից մեկը։ Գտնվում է քաղաքի պատմական հատվածում՝ Էմինյոնյու թաղամասում՝ Գալաթայի կամրջի մոտ։
| Նոր մզկիթ թուրքերեն՝ Yeni Cami թուրքերեն՝ Valide Sultan Camii | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | մզկիթ և տեսարժան վայր |
| Երկիր |  Թուրքիա[1] |
| Վարչատարածք | Էմինյոնյու[1] |
| Մասն է | Ստամբուլի պատմական շրջաններ |
| Հիմնվել է | 1597 |
| Կառուցման սկիզբ | 1597 |
| Կառուցման ավարտ | 1665 |
| Կարգավիճակ | գործող մզկիթ |
| Պատվիրող | Թուրհան Խադիջա Սուլթան և Սաֆիե Սուլթան |
| Ճարտարապետություն | |
| Ճարտարապետ | Դավութ Աղա |
| Ոճ | օսմանյան դասական ոճ |
| Գմբեթ | 66 |
| Արտաքին գմբեթի բարձրություն | 36 մետր |
| Արտաքին գմբեթի տրամագիծ | 17,5 մետր |
| Մինարեթներ | 2 |
| Շինանյութ | մարմար, գրանիտ |
 | |
 | |
Մզկիթի կառուցումը սկսվել է 1597 թվականին Մուրադ III սուլթանի կնոջ Սաֆիե սուլթանի հրամանով։ Ճարտարապետ ընտրվել է Միմար Սինանի աշակերտ Դավութ աղան։ Երբ երկու տարի անց Դավութ աղան մահացավ, նրան փոխարինեց Դալգիչ Ահմեդ աղան։ Կառուցումը տևել է կես դարից ավելի և ավարտվել է միայն Թուրհան սուլթանի օրոք։
Էմինյոնյու թաղամասը եղել է Ստամբուլի առևտրական կենտրոնը, որտեղ հիմնականում ապրել են հրեաներ։ Այս թաղամասի ընտրությունը մեծ մզկիթ կառուցելու համար հասկանալի էր.սուլթանուհին ցանկանում էր մեծացնել իսլամի ազդեցությունը քաղաքի ոչ մուսուլման բնակչության շրջանակներում։ Մեհմեդ III-ի մահից հետո 1603 թվականին Սաֆիեն ուղարկվել է Հին պալատ։ Մզկիթի կառուցումը դադարեցվեցմ քանի որ նոր սուլթան Ահմեդ I-ը հետաքրքրված չէր նախագծով։ Ժամանակի ընթացքում, կառույցը վերածվեց ավերակի։ 1660 թվականին հրապարակը, որտեղ գտնվել է կիսակառույց մզկիթը, տուժեց հրդեհից։ Հրդեհը գրավեց վալիդե Թուրհան սուլթանի ուշադրությունը և նրա հրամանով մզկիթը կառուցվեց։ Կառուցումը ավարտվել է 1665 թվականին։
Արտաքին տեսք
Մզկիթը ունի 66 գմբեթ, որոնք դասավորված են բրգաձև։ Մզկիթը ունի երկու մինարեթներ, որոնցից յուրաքանչյուրը ունի երեք շերեֆե (պատշգամբ)։ Գլխավոր գմբեթը ունի 36 մետր բարձրություն և եզերվում է չորս ենթագմբեթներով։ Մզկիթի տանիքին առկա են տարբեր տրամագծերի գմբեթներ։ Այս ոճը կիրառվել են նաև Միմար Սինանը Շեհզադե մզկիթում և Սեդեվքարա Մեհմեդ Աղան՝ Կապույտ մզկիթում։
Ներքին տեսք
Մզկիթի ներսը լավ լուսավորված է, իսկ հատակը ծածկված է գորգերով։
Լուսամուտները նկարազարդված են ծաղկանկարներով։ Բոլոր լուսամուտներին կախված են հայաթներ և սուրահներ Ղուրանից։ Մզկիթը ունի հինգ դարպասներ, որոնցից մեկով կարելի է մտնել մզկիթի առաջնային բակ։
Նոր մզկիթը Ոսկեղջյուրից
Գլխավոր մուտքը
Մզկիթը գիշերը
Ներքին բակ
Գմբեթները
Գլխավոր գմբեթը
Ներքին տեսք
Մինբար
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
