Լաստենի

Լաստենի (լատին․՝ Alnus) կեչազգիների ընտանիքին պատկանող բույսերի ցեղ։ Հաշվում են մոտ 23 - 40 տեսակ^[1]։

Լաստենի
Դասակարգում
Ինֆրաթագավորություն	Streptophyta
Վերնաբաժին	Բարձրակարգ բույսեր (Embryophytes)
Տիպ/Բաժին	Անոթավոր բույսեր (Tracheophytes)
Ենթատիպ	Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ	Հաճարածաղկավորներ (Fagales)
Ընտանիք	Կեչազգիներ (Betulaceae)
Ենթաընտանիք	Կեչայիններ (Betuloideae)
Ցեղ	Լաստենի (Alnus) Miller, 1754

Անվան ծագում

Ռուսերեն «ольха» - լաստենի բառը ծագել է սլովեն.՝ *olьxa/elьxa-ից (այստեղից են եկել նաև ուկրաիներեն՝ вільха, բելառուս․՝ вольха, բուլղար․՝ елша́, սերբ.՝ jóвa, սլովեն.՝ jélša, չեխ․՝ оlšе, սլովակ.՝ jеlšа, սերբ.՝ wólša)^[2], նաև *ălĭsā/ĕlĭsā *h_aéliso/eh_a-^[3] (ср. գերմ.՝ Erle, անգլ.՝ alder, անգլ.՝ aller < հին անգլերեն՝ alor^[4][5])։ Հնդեվրոպական բառերում ծագում է *el-, ol- արմատնեիրց, որը կապ ունի լուսավոր բառի^[6][7] կամ կարմրաշագանակագույնի հետ^[8]։

Նկարագիր

Ծառեր և թփեր են։ Տերևակիցները վաղ թավոտ են։ Արական կատվիկները մի քանիսը միասին են, հիմնադրվում և զարգանում են աշնանից, բացվում են գարնանը։ Իգական կատվիկները մեկական են կամ ողկույզով խմբված, հիմնադրվում են աշնանից։

Տեսակներ

Տեսակներից են՝

• լաստենի սև (Alnus glutinosa)
• լաստենի գորշ (Alnus incana)

Ծանոթագրություններ

1. Банаев Е. В., Шемберг М. А., Ольха в Сибири и на Дальнем Востоке России (изменчивость, таксономия, гибридизация), Новосибирск, «СО РАН», ISBN 5-7692-0378-1։
2. Этимологический словарь славянских языков. — М.: Наука, 1979. — Т. 6. — С. 23—24.
3. J. P. Mallory, Douglas Q. Adams. Encyclopedia of Indo-European culture. — London: Fitzroy Dearborn Publishers, 1997. — ISBN 9781884964985
4. Orel V. A Handbook of Germanic Etymology. — Brill, 2003.
5. Douglas Harper. (2001-2010). «Online Etymology Dictionary» (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 13-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 9-ին.
6. Гамкрелидзе Т. В., Иванов Вяч. Вс. Индоевропейский язык и индоевропейцы: Реконструкция и историко-типологический анализ праязыка и протокультуры: В 2-х ռուսերեն գիրքх. — Тбилиси: Из-во Тбил. ун-та, 1984. — С. 635.
7. Friedrich P. Proto-Indo-European Trees. — The University of Chicago Press, 1970. — P. 70—73.
8. [ *el-] // Pokorny, Julius. Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. — Bern: Francke, 1959, 1989.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լաստենի» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լաստենի» հոդվածին։