Թիմ Հանտ

Ռիչարդ Թիմոթի Հանտ (անգլ.՝ Richard Timothy (Tim) Hunt, փետրվարի 19, 1943(1943-02-19)^[1][2][3], Նեստոն, Չեստեր և Արևմտյան Չեշիր, Չեշիր, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), բրիտանացի կենսաքիմիկոս, 2001 թվականի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր բժշկության և ֆիզիոլոգիայի բնագավառում, որին արժանացել է ցիկլինով և ցիկլին-կախվածության կինեզի միջոցով կորիզավոր բջջի կենսական ցիկլի կարգավորման բացահայտման համար։

Թիմ Հանտ
Ծնվել է	փետրվարի 19, 1943(1943-02-19)[1][2][3] (81 տարեկան) Նեստոն, Չեստեր և Արևմտյան Չեշիր, Չեշիր, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Քաղաքացիություն	Միացյալ Թագավորություն
Մասնագիտություն	կենսաքիմիկոս և քիմիկոս
Հաստատություն(ներ)	Cancer Research UK?[4]
Գործունեության ոլորտ	Կենսաքիմիա
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Մոլեկուլային կենսաբանության եվրոպական կազմակերպություն, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Եվրոպական ակադեմիա[5]
Ալմա մատեր	Քլեր քոլեջ, Դրագոն սքուլ և Մագգալեն քոլեջի դպրոց
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն[6][7]
Գիտական ղեկավար	Աշեր Կորներ
Եղել է գիտական ղեկավար	Hugh Reginald Brentnall Pelham? և Jonathon Noe Joseph Pines?
Պարգևներ	[8][9] Թագավորական մեդալ Սըր Հանս Քրեբսի մեդալ Քրունի լեկցիա Բժշկական գիտությունների ակադեմիայի անդամ և Կեյոյի համալսարանի պատվավոր դոկտոր
Ամուսին(ներ)	Մերի Քոլինս
Հայր	Ռիչարդ Ուիլյամ Հանթ
Մայր	Կատարինա Եվա Ռոուլանդ[10]
Tim Hunt Վիքիպահեստում

1991 թվականին դարձել է Լոնդոնի թագավորական ընկերություն անդամ, իսկ 1999 թվականին՝ ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի օտարերկրյա անդամ։

Սեքսիստական սկանդալ

2015 թվականի հունիսի 9-ին Թիմ Հանտը ելույթ է ունեցել Հարավային Կորեայի մայրաքաղաք Սեուլում կայացած գիտական լրագրության գիտաժողովի պաշտոնական ընթրիքի ժամանակ։ Իր ողջույնի խոսքում, ինչպես հայտնի է դարձել^[11], նա ասել է.

Տարօրինակ է, որ այնպիսի շովինիստական հրեշի, ինչպիսին ես եմ, խնդրել են ելույթ ունենալ կին գիտնականների առջև։ Ես ունեմ երեք խնդիր լաբորատորիայի աղջիկների հետ՝ դու սիրահարվում ես նրանց, նրանք սիրահարվում են քեզ, և երբ նրանց քննադատում ես, նրանք լաց են լինում։ Հավանաբար անհրաժե՞շտ է առանձին լաբորատորիաներ ստեղծել տղաների և աղջիկների համար։

Իսկ հիմա՝ լուրջ։ Ես հիացած եմ Կորեայի տնտեսական զարգացմամբ։ Եվ կին գիտնականները անվիճելիորեն դրանում մեծ դեր են խաղացել։ Գիտությանը անհրաժեշտ են կանայք, և դուք պետք է զբաղվեք գիտությամբ՝ չնայած բոլոր խոչընդոտներին, չնայած ինձ նման հրեշների գոյությանը։

Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)  

It’s strange that such a chauvinist monster like me has been asked to speak to women scientists. Let me tell you about my trouble with girls. Three things happen when they are in the lab: you fall in love with them, they fall in love with you, and when you criticise them they cry. Perhaps we should make separate labs for boys and girls?
Now seriously, I’m impressed by the economic development of Korea. And women scientists played, without doubt an important role in it. Science needs women and you should do science despite all the obstacles, and despite monsters like me.

Այդ կատակը ընդունվել է որպես «սեքսիստական» ներկա կին լրագրողներից մեկի կողմից, և համատեքստից դուրս հանված արտահայտությունները հրապարակվել են նրա Թվիթերում^[12], ինչի հետևանքով հետագայում քննադատության ալիք է բարձրացել Հանտի դեմ։ Դրա պատճառով գիտնականը ստիպված է եղել հրաժարական տալ պատվավոր պրոֆեսորի պաշտոնից, ինչի մասին հաղորդվել է Լոնդոնի համալսարանական քոլեջի կայքում^[13]։ Հետագայում մի շարք գիտնականներ և լրագրողներ կասկածի տակ են առել ինչպես տեղի ունեցածի վերաբերյալ հասարակության կտրուկ վերաբերմունքի արդարացիությունը, այնպես էլ Հանտի խոսքերի կոռեկտությունը^[14]։

Հասարակական գործունեությունը

2016 թվականին ստորագրել է Գրինփիսին, Միավորված ազգերի կազմակերպությանը և ամբողջ աշխարհի ղեկավարություններին ուղղված կոչը՝ դադարացնելու պայքարը Գենետիկորեն մոդիֆիկացված օրգանիզմների դեմ^[15][16][17]։

Անձնական կյանքը

Թիմ Հանտն ամուսնացել է Մերի Քոլինզի հետ, որը նույնպես սովորել է Քեմբրիջի համալսարանում։ Նրանք ունեն երկու դուստր^[18]։

Մատենագիտություն

Ընտրյալ հրապարակումներ

• Mochida, Satoru; Maslen, Sarah L; Skehel, Mark; Hunt, Tim (2010). «Greatwall phosphorylates an inhibitor of protein phosphatase 2Α that is essential for mitosis». Science. 330 (6011): 1670–1673. Bibcode:2010Sci...330.1670M. doi:10.1126/science.1195689. PMID 21164013.
• Mochida, Satoru; Hunt, Tim (2007). «Calcineurin is required to release Xenopus egg extracts from meiotic M phase». Nature. 449 (7160): 336–340. Bibcode:2007Natur.449..336M. doi:10.1038/nature06121. PMID 17882219.
• Rouse, John; Cohen, Philip; Trigon, Sylviane; Morange, Michel; Alonso-Llamazares, Ana; Zamanillo, Daniel; Hunt, Tim; Nebreda, Angel R. (1994). «A novel kinase cascade triggered by stress and heat shock that stimulates MAPKAP kinase-2 and phosphorylation of the small heat shock proteins». Cell. 78 (6): 1027–1037. doi:10.1016/0092-8674(94)90277-1. ISSN 0092-8674. PMID 7923353.
• Evans, Tom; Rosenthal, Eric T.; Youngblom, Jim; Distel, Dan; Hunt, Tim (1983). «Cyclin: A protein specified by maternal mRNA in sea urchin eggs that is destroyed at each cleavage division». Cell. 33 (2): 389–396. doi:10.1016/0092-8674(83)90420-8. ISSN 0092-8674. PMID 6134587.
• Farrell, Paul J.; Balkow, Ken; Hunt, Tim; Jackson, Richard J.; Trachsel, Hans (1977). «Phosphorylation of initiation factor eIF-2 and the control of reticulocyte protein synthesis». Cell. 11 (1): 187–200. doi:10.1016/0092-8674(77)90330-0. ISSN 0092-8674. PMID 559547.
• Poon, R. Y.; Yamashita, K.; Adamczewski, J. P.; Hunt, T.; Shuttleworth, J. (1993). «The cdc2-related protein p40MO15 is the catalytic subunit of a protein kinase that can activate p33cdk2 and p34cdc2». EMBO Journal. 12 (8): 3123–3132. doi:10.1002/j.1460-2075.1993.tb05981.x. PMC 413578. PMID 8393783.
• Nebreda, A.R.; Hunt, T. (1993). «The c-mos proto-oncogene protein kinase turns on and maintains the activity of MAP kinase, but not MPF, in cell-free extracts of Xenopus oocytes and eggs». EMBO J. 12 (5): 1979–1986. doi:10.1002/j.1460-2075.1993.tb05847.x. PMC 413419. PMID 8387916.
• Craig, D.; Howell, M.T.; Gibbs, C.L.; Hunt, T.; Jackson, R.J. (1992). «Plasmid cDNA-directed protein synthesis in a couple eukaryotic in vitro transcription-translation system». Nucleic Acids Res. 20 (19): 4987–4995. doi:10.1093/nar/20.19.4987. PMC 334274. PMID 1383935.
• Standart, N.; Dale, M.; Stewart, E.; Hunt, T. (1990). «Maternal mRNA from clam oocytes can be specifically unmasked in vitro by antisense RNA complementary to the 3' untranslated region». Genes Dev. 4 (12a): 2157–2168. doi:10.1101/gad.4.12a.2157. PMID 2148535.
• Gautier, J.; Minshull, J.; Lohka, M.; Glotzer, M.; Hunt, T.; Maller, J.L. (1990). «Cyclin is a component of MPF from Xenopus». Cell. 60 (3): 487–494. doi:10.1016/0092-8674(90)90599-a. PMID 1967981.
• Standart, N.; Minshull, J.; Pines, J.; Hunt, T. (1987). «Cyclin synthesis, modification and destruction during meiotic maturation of the starfish oocyte». Dev. Biol. 124 (1): 248–258. doi:10.1016/0012-1606(87)90476-3. PMID 15669148.
• Minshull, J.; Hunt, T. (1986). «The use of single-stranded DNA and RNase H to promote quantitative 'hybrid arrest of translation' of mRNA/DNA hybrids in reticulocyte lysate cell-free translations». Nucleic Acids Res. 14 (16): 6433–6451. doi:10.1093/nar/14.16.6433. PMC 311656. PMID 3018671.
• Hunt, T.; Herbert, P.; Campbell, E.A.; Delidakis, C.; Jackson, R.J. (1983). «The use of affinity chromatography on 2'-5'ADP- Sepharose reveals a requirement for NADPH, thioredoxin and thioredoxin reductase for the maintenance of high protein synthesis activity in rabbit reticulocyte lysates». Eur. J. Biochem. 131 (2): 303–311. doi:10.1111/j.1432-1033.1983.tb07263.x. PMID 6299735.
• Rosenthal, E.T.; Hunt, T.; Ruderman, J.V. (1980). «Selective translation of mRNA controls the pattern of protein synthesis during early development of the surf clam, Spisula solidissima». Cell. 20 (2): 487–494. doi:10.1016/0092-8674(80)90635-2. PMID 7190072.
• Hunter, A.R.; Hunt, T.; Knowland, J.S.; Zimmern, D. (1976). «Messenger RNA for the coat protein of tobacco mosaic virus». Nature. 260 (5554): 759–764. Bibcode:1976Natur.260..759H. doi:10.1038/260759a0. PMID 1264250.
• Darnbrough, C.H.; Legon, S.; Hunt, T.; Jackson, R.J. (1973). «Initiation of protein synthesis: evidence for messenger RNA- independent binding of methionyl transfer RNA to the 40S ribosomal subunit». J. Mol. Biol. 76 (3): 379–403. doi:10.1016/0022-2836(73)90511-1. PMID 4732074.
• Kosower, N.S.; Vanderhoff, G.A.; Benerofe, B.; Hunt, T.; Kosower, E.M. (1971). «Inhibition of protein synthesis by glutathione disulfide in the presence of glutathione». Biochem. Biophys. Res. Commun. 45 (3): 816–821. doi:10.1016/0006-291x(71)90490-6. PMID 5128185.
• Ehrenfeld, E.; Hunt, T. (1971). «Double-stranded poliovirus RNA inhibits initiation of protein synthesis by reticulocyte lysates». Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 68 (5): 1075–1078. Bibcode:1971PNAS...68.1075E. doi:10.1073/pnas.68.5.1075. PMC 389116. PMID 4325000.
• Hunt, T.; Hunter, A.R.; Munro, A.J. (1968). «Control of haemoglobin synthesis: distribution of ribosomes on the messenger RNA for a and b chains». J. Mol. Biol. 36: 31–45. doi:10.1016/0022-2836(68)90217-9. PMID 5760537.
• Murray, Andrew; Hunt, Tim (1993). The Cell Cycle: An Introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0195095296.
• Wilson, John; Hunt, Tim (2014). Molecular Biology of the Cell: The Problems Book (6th ed.). Taylor & Francis Ltd. ISBN 978-0815344537.

Ծանոթագրություններ

1. Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
2. Munzinger Personen (գերմ.)
3. Դավոս 2014 մասնակիցների ցանկ
4. Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
5. https://www.ae-info.org/ae/User/Hunt_Tim
6. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
7. CONOR.Sl
8. The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2001 — Nobel Foundation.
9. Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
10. Oxford Dictionary of National Biography / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.
11. Saul, Heather (2015 թ․ հունիսի 24). «Richard Dawkins demands apology from Sir Tim Hunt's critics and claims leaked transcript shows 'sexist' comments were 'light-hearted banter'». The Independent. London. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 24-ին.
12. Connie St Louis on Twitter: Nobel scientist Tim Hunt FRS @royalsociety says at Korean women lunch “I’m a chauvinist and keep ‘girls’ single lab.
13. «Sir Tim Hunt FRS and UCL». UCL. 2015 թ․ հունիսի 10.
14. «A very flawed accuser: Investigation into the academic who hounded a Nobel Prize winning scientist out of his job reveals troubling questions about her testimony». Daily Mail. 2015 թ․ հունիսի 26.
15. 107 Nobel laureates sign letter blasting Greenpeace over GMOs
16. Laureates Letter Supporting Precision Agriculture (GMOs)
17. Список нобелевских лауреатов подписавших письмо
18. "HUNT, Sir Tim". Who's Who. ukwhoswho.com. 2015 (online Oxford University Press ed.). A & C Black, an imprint of Bloomsbury Publishing plc. (subscription or UK public library membership required) (subscription required)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թիմ Հանտ» հոդվածին։