Rigoletto

Rigoletto é unha ópera en tres actos con música de Giuseppe Verdi e libreto en italiano de Francesco Maria Piave, baseado na obra teatral Le Roi s'amuse de Víctor Hugo, mais a ópera desvíase lixeiramente da obra a causa da censura, xa que o personaxe do Duque era orixinalmente o Rei, e algunha parte do texto tivo que ser trocada debido ao contido político. Foi estreada o 11 de marzo de 1851 no Gran Teatro La Fenice de Venecia. Está considerada por moitos unha das primeiras obras mestras operísticas de mediados da carreira de Verdi.

Titta Ruffo como Rigoletto.
Forma	Ópera
Actos e escenas	3 actos
Idioma orixinal do libreto	Italiano
Libretista	Francesco Maria Piave
Fontes literarias	Víctor Hugo, Le roi s'amuse (1832)
Estrea	11 de marzo de 1851
Teatro da estrea	La Fenice
Lugar da estrea	Venecia
Duración	2 horas
Música
Compositor	Giuseppe Verdi
Localización da partitura	Archivio Storico Ricordi, Milán
Personaxes
O duque de Mantua (tenor lírico) Rigoletto (barítono dramático) Gilda (soprano lírica ou lixeira) Sparafucile (baixo) Maddalena (mezzosoprano ou contralto) O conde Monterone (barítono) Nobles, cortesáns[1] Giovanna (mezzosoprano) Condesa Ceprano (mezzosoprano)[2]

Trátase dun drama de paixón, engano, amor filial e vinganza que ten como protagonista a Rigoletto, un bufón chepudo da corte do Ducado de Mantua.

Esta ópera converteuse na actualidade nun fito do repertorio operístico estándar, aparecendo no décimo posto na lista de Operabase das óperas máis interpretadas mundialmente, sendo a 6.ª en Italia e a segunda de Verdi, logo de La Traviata.

Personaxes

Personaxe	Tesitura	Intérpretes na estrea, 11 de marzo de 1851[3][4] (Director: - )
Rigoletto, o bufón do duque	barítono	Felice Varesi
Gilda, súa filla	soprano	Teresa Brambilla
Duque de Mantua	tenor	Raffaele Mirate
Sparafucile, un asasino	baixo	Paolo Damini[5]
Maddalena, súa irmá	contralto	Annetta Casaloni
Giovanna, aia de Gilda	mezzosoprano	Laura Saini
Conde Ceprano	baixo	Andrea Bellini
Condesa Ceprano, sáu dona	mezzosoprano	Luigia Morselli
Matteo Borsa, un cortesán	tenor	Angelo Zuliani
Conde Monterone	barítono	Feliciano Ponz[6]
Marullo	barítono	Francesco De Kunnerth
Un subalterno da corte	baixo	Giovanni Rizzi
Un paxe	mezzosoprano	Modes Lovati[7]
Coro: cidadáns

Orquestración

A orquestra esixe: 2 frautas (Frauta 2 dobra ao piccolo); 2 óboes (Óboe 2 dobra ao corno inglés); 2 clarinetes; 2 fagots; 4 trompas en Mib, Re, Do, Lab, Sol, e Fa; 2 trompetas en Do, Re, e Mib; 3 trombóns, cimbasso,^[8] timbais, bombo e pratos, e cordas.

Fóra de escena: Banda, bombo, 2 campás, máquina de tronos. En escena: Violíns (I e II), violas e contrabaixos.

Notas

1. José María Martín Triana: El libro de la ópera, segunda reimpresión en "El libro de bolsillo", 1992, Alianza Editorial, ISBN 84-206-0284-1.
2. Riding, Alan; Dunton-Downer, Leslie (2008). Guías visuales Espasa: Ópera (en español) (1.ª ed.). Espasa Calpe, S.A. pp. 170–171. ISBN 978-84-670-2605-4.
3. Lista de cantantes tomada de Budden, p. 476.
4. San Diego Opera Operapaedia - Rigoletto (Cast) Arquivado 24 de decembro de 2008 en Wayback Machine.
5. Operas every child should know, Dolores Bacon, Nueva York, 1911, Doubleday, Page & Company, sinala como o Sparafucile da estrea a Ponz.
6. Operas every child should know, Dolores Bacon, indica como intérprete de Monterone a Damini.
7. Operas every child should know, Dolores Bacon.
8. o cimbasso é un instrumento de metal da familia do trombón.

Véxase tamén

A Galipedia ten un portal sobre: Ópera

---

Este artigo sobre música é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

---