Manifestis Probatum

A Manifestis probatum é unha bula emitida polo Papa Alexandre III o 23 de maio de 1179^[1], polo que declara o Condado de Portugal independente do Reino de Galiza e a Afonso Henriques, o seu rei. Esta bula recoñece así a validez do Tratado de Zamora, asinado a 5 de outubro de 1143 en Zamora, polo rei galego Afonso VII e o portugués Afonso Henriques.

A bula papal Manifestis Probatum .

Afonso Henriques, primeiro rei de Portugal.

O Reino de Portugal na Península Ibérica (1210).

Historia

O Condado Portucalense era un pequeno territorio do Reino de León, que o rei deste cedera, xuntamente coa man da súa filla Tareixa de León, a Henrique de Borgoña, un cabaleiro francés que axudou ao monarca na loita contra os musulmáns. Tareixa e Henrique tiveron un fillo, Afonso Henriques, e trala morte de Henrique, Tareixa herdou o Condado.

Afonso Henriques defendía que o Condado Portucalense debía ser independente, en contra da opinión da súa nai, aconsellada pola nobreza galega e polo seu amante, tamén galego. Animado pola nobreza e o clero do seu condado, Afonso Henriques venceu a súa nai en 1128 na batalla de San Mamede, converténdose en Conde e establecendo dúas prioridades:

1. Facer independente o condado;
2. Conquistar territorio aos musulmáns, que ocupaban aínda boa parte da Península Ibérica.

O 5 de outubro de 1143 foi asinado o Tratado de Zamora polo propio Afonso Henriques e polo seu curmán, o rei de León. Nel establecíase a independencia do Condado Portucalense, que pasou a denominarse Portugal.

Texto

O texto, redactado orixinalmente en latín, di así:

"Alexandre, Bispo, Servo dos Servos de Deus, ao Carísimo fillo en Cristo, Afonso, Ilustre Rei dos Portugueses, e aos seus herdeiros, 'in perpetuum'. Está claramente demostrado que, como bo fillo e príncipe católico, prestaches inumerables servizos á túa nai, a Santa Igrexa, exterminando intrepidamente en porfiados traballos e proezas militares os inimigos do nome cristán e propagando dilixentemente a fé cristiá, así deixaches aos vindeiros nome digno de memoria e exemplo merecedor de imitación. Debe a Sé Apostólica amar con sinceiro afecto e procurar atender eficazmente, nas súas xustas súplicas, os que a Providencia divina escolleu para goberno e salvación do pobo. Por iso, Nós, atendemos as cualidades de prudencia, xustiza e idoneidade de goberno que ilustran a túa persoa, tomámola baixo a proteción de San Pedro e nosa, e concedemos e confirmamos por autoridade apostólica ao teu excelso dominio o reino de Portugal con enteiras honras de reino e a dignidade que aos reis pertence, así como todos os lugares que co auxilio da graza celeste conquistaches das mans dos sarracenos e nos cales non poden reivindicar dereitos os veciños príncipes cristiáns. E para que máis te fervores en devoción e servizo ao príncipe dos apóstolos S. Pedro e á Santa Igrexa de Roma, decidimos facer a mesma concesión aos teus herdeiros e, coa axuda de Deus, prometemos defenderlla, canto caiba no noso apóstolico maxisterio."

Notas

1. Philipp Jaffé (1851): Regesta pontificum Romanorum ab condita Ecclesia ad annum post Christum natum MCXCVIII, Berlín. Páx. 786

Véxase tamén

Bibliografía

• SOARES, Luís Ribeiro (1979): "A Bula 'Manifestis Probatum' e a Legitimidade Portuguesa", Lisboa: Academia Portuguesa da História, 8º Centenário do Reconhecimento de Portugal pela Santa Sé (Bula ‘Manifestis Probatum’, 23 de maio de 1179), Comemoração Académica, 143-191.

Ligazóns externas

• Bula Manifestis Probatum, de 23 de Maio de 1179, Portal da História, Manuel Amaral 2000-2010 Arquivado 03 de xullo de 2014 en Wayback Machine.