Remove ads
A lipofuscina é o nome que reciben certos gránulos celulares dun pigmento de cor amarela-castaña finamente granular, que están compostos de residuos principalmente de contido lipídico resultantes da dixestión lisosómica. Considérase que é un dos pigmentos que se orixinan coa idade, que se encontra no fígado, riles, músculo cardíaco, retina, glándulas adrenais, neuronas, e células ganglionares. Coa idade orixina manchas na pel chamadas lentigo solar ou senil[1] Acumúlase arredor do núcleo das células, e é un tipo de lipocromo. Presenta fluorescencia en bandas próximas aos 400 nm.[2][3]
Remove ads
A lipofuscina considérase que é principalmente o produto da oxidación/polimerización de ácidos graxos insaturados e proteínas[4], e pode ser sintomática de danos na membrana, ou danos nas mitocondrias ou nos lisosomas. Ademais do seu grande contido lipídico, a lipofuscina contén tamén azucres, e metais, como aluminio, ferro, cobre cinc e mercurio.[5]
A acumulación de materiais de tipo lipofuscina pode ser o resultado dun desequilibrio entre os seus mecanismos de formación e eliminación: Esta acumulación poode ser inducida en ratas administrando un inhibidor da protease, como a leupeptina; despois dun período de tres meses, os niveis de materiais similares á lipofuscina volven ao normal, o que indica que actuou un mecanismo de eliminación significativo.[6] Porén, este resultado é controvertido, xa que é cuestionable que o material inducido pola leupeptina sexa verdadeira lipofuscina.[7][8] Hai probas de que a "verdadeira lipofuscina" non é degradable in vitro;[9][10][11] e non está claro se estes resultados se producen tamén in vivo en longos períodos de tempo.
Remove ads
Aínda que a lipofuscina se acumula de forma natural coa idade, pode interferir co proceso autofáxico, e favorecer a acumulación de compoñentes celulares degradados, sensibilizar aos lisosomas e células á oxidación, e interferir coa actividade fagocítica das células do epitelio pigmentado da retina, polo que pode influír en diversas doenzas.[4]
A acumulación de lipofuscina é un importante factor de risco implicado na dexeneración macular da retina,[12] e na enfermidade de Stargardt, unha forma xuvenil herdada de dexeneración macular.
A acumulación anormal de lipofuscina está asociada cun grupo de doenzas neurodexenerativas chamadas lipofuscinoses, por exemplo, a lipofuscinose ceroide neuronal, tamén chamada enfermidade de Batten entre outros nomes.
A acumulación patolóxica de lipofuscina está implicada na enfermidade de Alzheimer, enfermidade de Parkinson, esclerose lateral amiotrófica, certas enfermidades lisosómicas, acromegalia, atrofia por denervación, miopatía lipidica, enfermidade pulmonar obstrutiva crónica,[13] e miopatía centronuclear. A acumulación de lipofuscina no colon é a causa da condición chamada melanose do colon.
Remove ads
A restrición de calorías,[5] a vitamina E,[5] e o incremento do glutatión parecen reducir ou deter a produción de lipofuscina.
A droga nootrópica piracetam reduce significativamente a acumulación de lipofuscina no tecido cerebral das ratas.[14]
Outros posibles tratamentos:
- Centrofenoxina[15]
- Acetil-L-carnitina [16]
- Ginkgo biloba [17]
- DMAE
A dexeneración macular húmida pode ser tratada usando fototermólise selectiva[18], na cal un pulso láser non enfocado quenta predominantemente e elimina as células ricas en pigmento (é dicir, en lipofuscina), deixando intactas as células sas, que se multiplican e enchen os ocos. A técnica tamén se usa no tratamento da pel para eliminar tatuaxes, lentigo solar (manchas na pel), e en xeral para facer que a pel pareza máis nova. Esta capacidade de actuar selectivamente contra a lipofuscina abriu novas oportunidades de investigación no eido da medicina antienvellecemento.
Recentemente descubriuse un novo fármaco que pode eliminar a lipofuscina nas células epiteliais pigmentadas da retina.[19] Isto é unha nova terapia que se pode aplicar para o tratamento da dexeneración macular relacionada coa idade seca e a enfermidade de Stargardt, para as cales actualmente non hai tratamento específico. O fármaco ten a designación de medicamento orfo para o tratamento da enfermidade de Stargardt na Axencia Europea de Medicinas.
Remove ads
A cuantificación da lipofuscina utilízase para a determinación da idade en varios crustáceos como os lumbrigantes e as lagostas.[20][21] Nestes animais, carentes de otólitos, non se pode determinar a idade do mesmo modo que o utilizado cos peixes óseos, nos cales o animal incrementa o número de capas nos seus otolitos, que se poden contar. Varios estudos indican que a cantidade de lipofuscina dos pedúnculos oculares destes crustáceos pode servir para coñecer a súa idade. Este método aínda non foi aplicado amplamente nas pesquerías principalmente debido a diferenzas nas curvas de acumulación de lipofuscina entre os animais salvaxes e os de acuario.
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads