Cosmic Vision, tamén coñecido como Cosmic Vision 2015-2025, é un programa de misións científicas a longo prazo da Axencia Espacial Europea (ESA) que se desenvolve entre os anos 2015 e 2025, e é o sucesor do programa científico a longo prazo Horizon 2000.[1]
O concepto do programa foi proposto en 2004 e definido nun grupo de traballo posterior celebrado en París, para establecer máis a fondo os obxectivos nos campos da astronomía e astrofísica, da exploración do sistema solar e da física fundamental.
Nos primeiros meses de 2006 formulouse un plan decenal que debía responder a catro preguntas clave:
Cales son as leis físicas fundamentais do Universo?
Como se orixinou o universo e de que está feito?
En marzo de 2007 abriuse formalmente un concurso no que se produciron 19 propostas de misións de astrofísica, 12 de física fundamental e 19 propostas de misións para coñecer o sistema solar.
En marzo de 2012 a ESA anunciou que comezara a traballar nunha serie de misións científicas de clase pequena. A primeira misión seleccionada do tipo "S-Class" tería un financiamento de 50 millóns de euros e sería lanzada en 2017.[2]
Clase pequena (S)
As misións de clase pequena ou S (Small class, S-class) non custarán á ESA máis de 50 millóns de euros. En marzo de 2012 propúxose unha primeira convocatoria de propostas de misións.[3] Recibíronse preto de 70 propostas.[4] En outubro de 2012, seleccionouse a primeira misión de clase S:
S1, CHEOPS(CHacterising ExOPlanets Satellite), unha misión para buscar exoplanetas mediante fotometría; foi lanzado o 18 de decembro de 2019.[5]
S2, SMILE(Solar wind Magnetosphere Ionosphere Link Explorer), unha misión conxunta entre a ESA e a Academia Chinesa de Ciencias para estudar a interacción entre a magnetosfera terrestre e o vento solar. Seleccionado o 4 de xuño de 2015 entre 13 presentacións en competencia, o seu lanzamento está previsto para 2023.[6]
Clase media (M)
Os proxectos de clase media (Medium class, M-class) son substancialmente de tipo autónomo (independentes e non requiren apoio suplementario) cun financiamento duns 500 millóns de euros. As dúas primeiras misións de clase M, M1 e M2, foron seleccionadas en outubro de 2011:[7]
M1, Solar Orbiter; unha misión dirixida a observacións próximas do Sol cuxo lanzamento se levou a cabo, tras algúns aprazamentos, en febreiro de 2020.[8]
M3, PLATO(PLAnetary Transits and Oscillations of stars); unha misión para buscar exoplanetas e medir oscilacións estelares. Seleccionado o 19 de febreiro de 2014, o lanzamento está previsto para 2026.[10] Outras buscas competidoras relacionadas co lanzamento previsto son as misións EChO, LOFT, MarcoPolo-R e STE-QUEST.[11]
M4, ARIEL (Atmospheric Remote-Sensing Infrared Exoplanet Large-survey) para observar exoplanetas próximos e determinar a súa composición química e condicións físicas. ARIEL foi seleccionada o 20 de marzo de 2018 como a cuarta misión de clase M e o lanzamento está previsto para 2028.[12]
En abril de 2016 anunciouse unha enquisa para unha proposta de misión M5. O lanzamento está previsto indicativamente para 2032, con posible avance baseado na reducida complexidade.[13][14]
M5, a quinta misión de clase media será seleccionada para 2021 entre os dous proxectos resultantes dunha selección de 25 propostas:[15]
THESEUS(Transient High Energy Sky and Early Universe Surveyor), estudo das altas enerxías transitorias do universo primitivo. Espérase que THESEUS faga un censo completo dos estalidos de raios gamma dos primeiros mil millóns de anos do universo, axudando a deitar luz sobre o ciclo de vida das primeiras estrelas. Tamén permitiría realizar observacións de seguimento das ondas gravitacionais localizando e identificando a radiación procedente de fontes identificadas por outros detectores.
EnVision un orbitador que debería estudar o planeta Venus determinando a súa natureza e o estado actual da actividade xeolóxica e a súa relación coa atmosfera, para coñecer mellor as distintas vías evolutivas que tiveron Venus e a Terra. Outra misión M a Venus, a VEP, non foi escollida finalmente para a súa realización na quenda de selección de 2007 por motivos programáticos; porén, a misión mudou para a European Venus Explorer e foi sinalada como punto de referencia útil para futuras misións.[16]
Clase grande (L)
Orixinalmente estaba previsto que os proxectos L-class (Large Class) se levasen a cabo en colaboración con outros socios cun compromiso de gasto para ESA que non superase os 900 millóns de euros. Porén, en 2011, tras os recortes no orzamento financeiro dos Estados Unidos, as posibilidades de participación da axencia NASA reducíronse co aprazamento de programas e a redución das colaboracións internacionais.[17]
Seleccionáronse tres misións de clase L:
L1, JUICE (JUpiter ICy moon Explorer), unha misión exploratoria para o sistema xupiteriano (explotando os recursos e tecnoloxías prodigados na cancelada misión Laplace) con lanzamento programado para 2022.[18]
L2, ATHENA (Advanced Telescope for High Energy Astrophysics), un observatorio espacial de raios X cuxo lanzamento está previsto para 2031.[19]
L3, LISA (Laser Interferometer Space Antenna), unha misión espacial deseñada para detectar e medir con precisión as ondas gravitacionais a frecuencias inferiores ás dos detectores terrestres (VIRGO, LIGO).[20] O lanzamento está previsto para 2034.
Clase rápida (F)
O 16 de maio de 2018, con motivo do Comité do Programa Científico (Science Programme Committee, SPC) da ESA, engadiuse unha nova clase de misións: a chamada Fast Class (rápida). Esta clase presenta misións sinxelas para ocasións especiais, que se lanzarán xunto cunha misión de clase M:
F1, Comet Interceptor, unha misión seleccionada o 19 de xuño de 2019, que estudará un cometa procedente da Nube de Oort, evitando así que sufrise alteracións en repetidas aproximacións ao Sol. O lanzamento debería realizarse en 2028 xunto coa misión ARIEL.[21]
En ocasións, a ESA contribúe a misións conxuntas dirixidas por outras axencias espaciais. Estas misións inclúen:[22]
IRIS (Interface Region Imaging Spectrograph) – observatorio espacial espectrográfico, da axencia NASA, lanzado en 2013;
MICROSCOPE (Micro-Satellite à traînée Compensée pour l'Observation du Principe d'Equivalence) – microsatélite para o estudo do principio de equivalencia, da axencia espacial francesa CNES, entre 2016 e 2018;
XRISM – Telescopio espacial de raios X, da axencia espacial xaponesa JAXA, cuxo lanzamento está previsto para 2022;
ExoMars - Sondas de exploración de Marte en colaboración coa axencia espacial rusa Roscosmos, un orbitador estivo operativo desde 2017, un rover estaba previsto para 2022;
Einstein Probe: unha misión espacial dedicada á astrofísica de alta enerxía, da academia científica chinesa CAS, cuxo lanzamento estaba previsto para 2022;
MMX: unha misión para o regreso á Terra de mostras de rocha marciana, da axencia espacial xaponesa JAXA, cuxo lanzamento está previsto para 2024;