Cerefolio

O cerefolio^[1] ou cerefollo (Anthriscus cerefolium) é unha especie do xénero Anthriscus emparentada co pirixel. É nativa do Cáucaso, pero foi diseminada por toda Europa polos romanos, onde se naturalizou.^[2]

Ilustración

Cerefolio
Clasificación científica
Reino: Plantae División: Magnoliophyta Clase: Magnoliopsida Orde: Apiales Familia: Apiaceae Subfamilia: Apioideae Tribo: Scandiceae Subtribo: Scandicinae Xénero: Anthriscus Pers. Especie: A. cerefolium
Nome binomial
'Anthriscus cerefolium' (L.) Hoffm.

Características

Planta herbácea cultivada, de carácter anual, crece entre 40–70 cm de altura. Os talos son de 30 a 40 cm de alto, finos, ramosos, ocos e estriados. As follas son tripinnadas, recortadas en lóbulos lanceolados, e poden ser rizadas. As diminutas flores brancas forman pequenas umbelas de 2,5 a 5 cm de diámetro. O froito, de arredor de 1 cm de longo, é oblongo, cunha delgada crista en forma de pico,^[2] estriado, e cando madura adquire unha cor negra.

A planta despide un aroma agradable.

Historia

Xa era coñecida por Plinio o Vello como cerefolium. O nome pode provir do grego anthos (flor) e rischos (sebe) polo lugar onde habita, ou ben de antherix (cana) pola forma do seu pistilo.^[3]

Emprego

É unha planta que se emprega máis para uso culinario que medicinal. É diurética, aperitiva, tónica e estimulante. Pódese utilizar como substituto do pirixel.^[3]

Indicacións: é carminativo, expectorante, diurético, aperitivo, tónico, estimulante, estomacal, antiescrofular. Afrodisíaco. Algúns autores sospeitan que pode producir dermatite de contacto e reaccións alérxicas como a febre dos feos. Ao recoller as follas tenras debe terse tino de non confundilas coas de Aethusa cynapium nin coas de Oenanthe crocata, de moi alta toxicidade.^[3]

Outros usos: as follas secas úsanse como especias, e o seu sabor recorda unha mestura de anís e carvea, ou de anís e perexil. As sementes úsanse no norte de África como especia nos mesmos pratos que o coriandro. Tamén é usado como colorante amarelo.^[3]

Cerefolio preparado nunha ensalada

Taxonomía

Anthriscus cerefolium foi descrita por (Carl von Linné) Hoffm. e publicado en Genera Plantarum Umbelliferarum 41–42. 1814.^[4]

Etimoloxía

cerefolium: epíteto latino que significa "follas de cera".^[5]

Sinonimia

• Anthriscus cerefolium var. longirostris (Bertol.) Cannon
• Anthriscus cerefolium subsp. trichosperma Nyman
• Anthriscus chaerophyllus St.-Lag.
• Anthriscus longirostris Bertol.
• Anthriscus sativa Besser
• Anthriscus trachysperma Rchb. ex Nyman
• Anthriscus trichosperma (Lam.) Spreng.
• Cerefolium cerefolium (L.) Britton
• Cerefolium sativum Besser
• Cerefolium sylvestre Besser
• Cerefolium trichospermum Besser
• Chaerefolium cerefolium (L.) Schinz
• Chaerefolium trichospermum (Schinz & Thell.) Stankov
• Chaerophyllum cerefolium (L.) Crantz
• Chaerophyllum nemorosum Lag. ex DC.
• Chaerophyllum sativum Lam.
• Scandix cerefolium L. basónimo
• Scandix tenuifolia Salisb.^[6]

Nome común

• Galego: cerefolio, cerefollo, pirifol^[7]