Provincias da Arxentina

A Arxentina está dividida en 23 provincias e unha cidade autónoma, Buenos Aires, que acolle a capital federal. Debido á súa estrutura federal, as provincias arxentinas conservan unha ampla autonomía retendo todas as competencias non delegadas á federación. Internamente subdivídense en departamentos, chamados partidos na Provincia de Buenos Aires e comunas na Cidade Autónoma de Buenos Aires. A nivel político, cada provincia conta cun sistema de goberno republicano, democrático e réxese por unha constitución de seu.

Historia

Catorce das provincias son preexistentes ao estado nación arxentino, sendo herdeiras das demarcacións coloniais. As provincias orixinais son as seguintes, indícase entre parénteses o ano de unión:

1. Provincia de Buenos Aires (1820)
2. Provincia de Catamarca (1821)
3. Provincia de Córdoba (1820)
4. Provincia de Corrientes (1814)
5. Provincia de Entre Ríos (1814)
6. Provincia de Jujuy (1836)
7. Provincia de La Rioja (1820)
8. Provincia de Mendoza (1820)
9. Provincia de Salta (1836)
10. Provincia de San Juan (1820)
11. Provincia de San Luis (1820)
12. Provincia de Santa Fe (1816)
13. Provincia de Santiago del Estero (1820)
14. Provincia de Tucumán (1825)

Con posterioridade á organización nacional da República Arxentina (1853-1860), varios territorios foron incorporados logo de campañas militares sobre os territorios indíxenas do norte (Gran Chaco) e do sur (Patagonia) do país. Estes foron organizados coa denominación de "territorio nacional" e estaban baixo a autoridade dun gobernador designado polo goberno federal.^[1] Estes territorios acabaron por ser convertidos en provincias entre mediados do século XX e 1990.^[2] As provincias que naceron de antigos territorios nacionais son os seguintes, indícase entre parénteses o ano da provincialización:

Provincias da Arxentina. Os territorios en laranxa non están baixo soberanía arxentina efectiva: ou ben forman parte do Reino Unido (Illas do Atlántico Sur) ou trátase dun reclamo en suspenso (Antártida Arxentina)

1. Provincia do Chaco (1951)
2. Provincia do Chubut (1955)
3. Provincia de Formosa (1955)
4. Provincia de Misiones (1953)
5. Provincia de Neuquén (1955)
6. Provincia da Pampa (1951)
7. Provincia de Río Negro (1955)
8. Provincia de Santa Cruz (1956)
9. Provincia de Terra de Fogo, Antártida e Illas do Atlántico Sur (1990)

A condición de Buenos Aires como capital da federación e da provincia provocou grandes tensións e problemas que condicionaron á construción do estado nacional arxentino.^[3] Finalmente, no 1880, o Presidente da Nación Arxentina, Nicolás Avellaneda, impuxo a federalización da cidade de Buenos Aires segregándoa da provincia homónima e converténdoa nun distrito federal.^[4] Dende entón, e ata 1996, a Buenos Aires funcionou como un municipio á fronte do cal estaba un intendente nomeado polo xefe do Estado da Arxentina coa aprobación do Senado federal.^[5] No 1996 mudou o sistema de goberno no marco da reforma constitucional do 1994, sendo partir dese ano a Cidade Autónoma de Buenos Aires con funcións equivalentes ás provinciais.

Listaxe de provincias

Nº1	Provincia	CPA	Pob. (2008)[6]	Sup. (km²)	Capital	Bandeira
1	Buenos Aires	B	15.052.177	307.804	La Plata
2	Córdoba	X	3.340.041	168.766	Córdoba
3	Santa Fe	S	3.242.551	133.007	Santa Fe de la Vera Cruz
4	Mendoza	M	1.729.660	150.839	Mendoza del Nuevo Valle de La Rioja
5	Tucumán	T	1.995.384	22.524	San Miguel de Tucumán
6	Entre Ríos	E	1.255.787	78.781	Paraná
7	Salta	A	1.224.022	154.775	Salta
8	Misiones	N	1.077.987	29.801	Posadas
9	Chaco	H	1.052.185	99.633	Resistencia
10	Corrientes	W	1.013.443	88.199	San Juan de Vera de las Siete Corrientes
11	Provincia de Santiago del Estero	G	865.546	135.254	Santiago del Estero del Nuevo Maestrazgo
12	Jujuy	Y	679.975	53.219	San Salvador de Velasco en el Valle de Jujuy
13	San Juan	J	695.640	89.651	San Juan de la Frontera
14	Río Negro	R	597.476	203.013	Viedma
15	Formosa	P	539.883	72.066	Formosa
16	Neuquén	Q	547.742	94.078	Neuquén
17	Chubut	U	460.684	224.686	Rawson
18	San Luis	D	437.544	76.748	San Luis
19	Catamarca	K	388.416	99.818	San Fernando del Valle de Catamarca
20	La Rioja	F	341.207	89.680	La Rioja
21	La Pampa	L	333.550	143.440	Santa Rosa
22	Santa Cruz	Z	225.920	243.943	Río Gallegos
23	Tierra del Fuego, Antártida e Islas del Atlántico Sur	V	126.212	1.002.352	Ushuaia

Cidade autónoma	CPA	Pob. (2010)	Sup. (km²)	Bandeira
Buenos Aires		2.890.151	203

Notas

1. Gallucci, Lisandro (2020-07-01). "La autonomía en dilemas. El federalismo y los Territorios Nacionales en el derecho constitucional argentino (1870-1920)". Boletín del Instituto de Historia Argentina y Americana Dr. Emilio Ravignani (en castelán) (53). ISSN 1850-2563. doi:10.34096/bol.rav.n53.8005.
2. Benedetti, Alejandro; Salizzi, Esteban (2023). "Provincia, territorio y región. Tres conceptos fundamentales en la formación político-administrativa del estado federal argentino durante los siglos XIX y XX.". Estudios Geográficos 84 (294). ISSN 0014-1496. doi:10.3989/egeogr.
3. Pigna, Felipe. "La revolución del 80 y la federalización de Buenos Aires". El Historiador (en castelán). Consultado o 2023-12-16.
4. Márquez, Armando Mario (2018-02-20). "El proceso de federalización de la Ciudad de Buenos Aires" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 16 de decembro de 2023. Consultado o 2023-12-16.
5. Karschenboim, Laura. "La cuestión capital. De la federalización a la autonomía de la ciudad de Buenos Aires" (en castelán). Consultado o 2023-12-16.
6. INDEC (ed.). "Proyecciones provinciales de población por sexo y grupos de edad 2001-2015" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 09 de novembro de 2005. Consultado o 16-X-09.