Catasterismo

O catasterismo é a transformación dun personaxe nunha estrela ou nunha constelación, fenómeno que se dá con certa frecuencia na mitoloxía grega. A configuración das constelacións remedando determinadas figuras, tal e coma aínda hoxe se designan, viría desta visión mitolóxica, así coma a do zodíaco.

Dáse por certa a asimilación por parte dos gregos do zodíaco mesopotámico, transmitido a través dos persas e traducido e harmonizado cos termos coñecidos da mitoloxía grega. O esforzo fundamental nesta tradución foi a aplicación da nomenclatura dos mitos gregos para designar os nomes de estrelas individuais, asterismos coma o das Pléiades e Híades, e tamén as constelacións. Na Grecia clásica, as "estrelas divinas" e os deuses que as rexían eran entidades separadas, tal como o describe Platón; pero na cultura Helenística, a asociación foise convertendo en identificación, e así, por exemplo, Apolo non foi por máis tempo o rexente do Sol, senón Helios.

Etimoloxía

A palabra é un cultismo tomado do grego καταστερισμοί ('katasterismoi'), co significado de colocado entre as estrelas. O termo procede do título dun libro de Eratóstenes de Cirene, matemático grego do s. III a. C., residente en Alexandría, no que describía algunhas destas transformacións.

A constelación da cabeleira de Berenice co seu trazado

O propio Eratóstenes tería creado o catasterismo da cabeleira de Berenice, esposa de Ptolomeo Evergetes, convertendo a súa cabeleira nunha constelación de sete estrelas.

Véxase tamén

Bibliografía

• Alberto Porlan. El ocaso del imperio egipcio en Muy Interesante nº309, febreiro de 2007. (en castelán)
• Seznec, Jean. 1981 The Survival of the Pagan Gods. (Princeton, NJ: Princeton University Press) (en inglés)
• Condos, Theony. 1997. Star Myths of the Greeks and Romans: A Sourcebook (Grand Rapids, Michigan: Phanes Press, 1997) ISBN 1-890482-92-7 (hb); ISBN 1-890482-93-5 (pb). A translation of the Catasterismi and De Astronomía attributed to Hyginus. The only available English translation, critically reviewed by Roger Ceragioli in Journal for the History of Astronomy, 30.1 (1999) pp 313–315; by John McMahon in Archaeoastronomy: The Journal of Astronomy in Culture, XVI (2001) pp 98–99 and by John T. Ramsey, as "Bryn Mawr Classical Review 98.6.28" . (en inglés)

Ligazóns externas

• Daniel Marín, "La historia de las constelaciones" (en castelán)
• Cathy Bell, Información sobre o catasterismo (en inglés)
• Sobre o Renacemento italiano e a astroloxía (en italiano)
• Bradley E. Schaefer, "The epoch of the constellations on the Farnese Atlas and their origins in Hipparchus's lost catalogue" (en inglés)
• Ian Ridpath, Star Tales – Myths, legends and history of the constellations (en inglés)