From Wikipedia, the free encyclopedia
Is eagraíocht idirnáisiúnta í Comhairle na hEorpa (Béarla; Council of Europe, Fraincis: Conseil de l'Europe) a bhfuil sé mar aidhm shonraithe aici [1] cearta an duine, an daonlathas agus forlámhas an dlí [2]san Eoraip a dhearbhú. Bunaithe sa bhliain 1949, tá 47 ballstát aici, le daonra de thart ar 820 milliún, agus feidhmíonn sí le buiséad bliantúil de thart ar 500 milliún euro.[3]
Tá an eagraíocht difriúil ón (28-náisiún) Aontas Eorpach (AE), cé go measctar daoine iad uaireanta, go páirteach toisc gur ghlac an AE leis an mBratach Eorpach bunaidh a chruthaigh Comhairle na hEorpa sa bhliain 1955,[4] chomh maith le hIomann na hEorpa.[5] Níor tháinig aon tír isteach san AE riamh gan baint a bheith aici le Comhairle na hEorpa.[6] Is breathnóir oifigiúil de chuid na Náisiún Aontaithe í Comhairle na hEorpa.[7]
Murab ionann agus an AE, ní féidir le Comhairle na hEorpa dlíthe ceangailteacha a dhéanamh, ach tá sé de chumhacht aici comhaontuithe roghnaithe idirnáisiúnta arna gcur i bhfeidhm ag stáit Eorpacha maidir le topaicí éagsúla a fhorfheidhmiú. Is í an Chúirt Eorpach um Chearta an Duine an foras ab aithnidiúla de Chomhairle na hEorpa. Pléann an Chúirt le cásanna a chuirtear faoina bráid ina líomhnaíonn stáit nó daoine aonair go bhfuil sárú déanta ar na cearta atá daingnithe sa Choinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine.[8]
Is iad Coiste na nAirí, a chuimsíonn airí eachtracha gach ballstáit, agus an Tionól Parlaiminteach, comhdhéanta de chomhaltaí de pharlaimintí náisiúnta gach ballstáit, dá chomhlacht reachtúil na Chomhairle. Is institiúid neamhspleách é an Coimisinéir um Chearta an Duine laistigh de Chomhairle na hEorpa, a bhfuil sainordú aige feasacht agus meas ar chearta an duine sna ballstáit a chur chun cinn. Tá an tArd-Rúnaí i gceannas ar rúnaíocht na heagraíochta. I measc mórchomhlachtaí eile na Comhairle tá Stiúrthóireacht na hEorpa um Cháilíocht Leigheasra & Cúram Sláinte (SECL) agus Réadlann Chlosamhairc na hEorpa.
Tá ceanncheathrú Chomhairle na hEorpa i Strasbourg na Fraince. Is iad an Béarla agus an Fhraincis an dá theanga oifigiúil. Baineann Coiste na nAirí, an Tionól Parlaiminteach, agus an Chomhdháil úsáid as an nGearmáinis, an Iodáilis agus an Rúisis freisin le haghaidh cuid dá gcuid oibre.
Tá meas ar obair na Comhairle chun cuidiú le mionlaigh náisiúnta a chosaint, troid in aghaidh ciníochais agus seineafóibe, agus caimiléireacht a chomhrac.
Bunaíodh an Chomhairle tar éis an Dara Cogadh Domhanda trí Chonradh Londan. Tá sé méadaithe ón 9 stát bunaidh (le n-áirítear Éire) go 47 inniu.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.