پرچم ایران
پرچم ملّی کشور ایران / From Wikipedia, the free encyclopedia
پرچم ایران پرچمی سهرنگ است که سه نوار هماندازهٔ افقی سبز و سفید و سرخ دارد. نشان جمهوری اسلامی ایران به رنگ سرخ در میانهٔ نوار سفید قرار دارد؛ همچنین ۲۲ «الله اکبر» به رنگ سفید و به نشانهٔ پیروزی انقلاب در روز ۲۲ بهمن در حاشیهٔ پایین رنگ سبز و حاشیهٔ بالای رنگ سرخ جای گرفتهاند. نشان جمهوری اسلامی بیانگر واژهٔ «الله» و شعار اسلامی «لا اله الا الله» است.
کاربرد | پرچم زمینی و دریایی ملی |
---|---|
تناسب | ۴:۷ |
طرح | پرچم سهرنگ با نماد ملی شیر و خورشید از دورهٔ ناصرالدینشاه بهعنوان یکی از پرچمهای ایران به کار میرفته است. بر پایهٔ متمم قانون اساسی مشروطه، کاربرد این سه رنگ به همراه نشان شیر و خورشید قانونی شد. پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، علامت مخصوص جمهوری اسلامی ایران جایگزین شیر و خورشید شد و ۲۲ «الله اکبر» در لبهٔ رنگهای سبز و سرخ پرچم جای گرفت. |
درفش شاهان ایران در دورههای گوناگون دستخوش تغییرهای بسیاری گشته است. درفش هخامنشیان، درفش شهباز نام داشته است که شهبازی با بالهای گشوده و قرص خورشیدی پشت سر آن بوده است. به باور برخی کسان، در زمان اشکانیان پرچمی با نماد خورشید بهکار میرفته است؛ ولی برخی دیرینگی درفش کاویانی را به روزگار اشکانی میرسانند. همچنین، درفش کاویانی در عهد ساسانیان نیز بوده است. این درفش چهارگوش بوده و بر روی پایهای حمل میشده است.
در سدههای آغازین پس از اسلام، رنگ سیاه رنگ خلیفههای عباسی و پیروان و طرفداران آنها بوده و رنگهای سبز و سفید نیز رنگهای مورد علاقه در پرچمهای مخالفان عباسی، مانند علویان، فاطمیان مصر و شورشیان ایرانی بودهاند. از حدود سدهٔ نهم هجری (پانزدهم میلادی)، شیر و خورشید نشان محبوبی در پرچمهای ایران بوده است. این نشان در دورههای مختلف و نزد سلسلههای شاهیِ مختلف به صورتهای متفاوتی تعبیر شده است. نخست تنها نمادی اختربینانه بود، ولی بعدها تعبیرهایی ملی و اسلامی-شیعی بدان داده شدند. در آغاز دورهٔ قاجار، شمشیری به دست شیر داده شد و استفادهٔ حکومتی از پرچمی با این نشان تا انقلاب ۱۳۵۷ ادامه یافت. با توجه به حذف شیر و خورشید از پرچم سهرنگ ایران در پی انقلاب اسلامی، کهنترین عنصر پرچم کنونی ایران سه رنگ سبز و سفید و سرخ است که پیشینهٔ بهکارگیری آنها به دورهٔ ناصرالدینشاه قاجار بازمیگردد.
ویژگیهای کلی پرچم رسمی ایران در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمدهاند و ویژگیهای جزئی آن از سوی سازمان ملی استاندارد ایران تعیین میگردند. همچنین، بخشنامههای حکومتی شیوهٔ احترام به پرچم را معین میسازند.