نیتریک اکسید
نوعی ترکیب شیمیایی / From Wikipedia, the free encyclopedia
مونوکسید نیتروژن، نیترو اکسید ، نیتریک اکسید (به انگلیسی: Nitric oxide) یک ترکیب شیمیایی با شناسه پابکم ۱۴۵۰۶۸ است. شکل ظاهری این ترکیب، گاز بیرنگ است. این ترکیب با فرمول شیمیایی NO یک رادیکال آزاد است و یک مادهٔ حدواسط مهم در صنایع شیمیایی به حساب میآید. نیتریک اکسید یک محصول جانبی است که در اثر سوختن مواد در هوا تشکیل میشود. مانند آنچه در موتور خودرو و نیروگاههای سوختهای فسیلی تولید میشود. علاوه بر اینها، این ماده به صورت طبیعی در اثر تخلیهٔ الکتریکی آذرخشها در طوفانهای تندری تولید میشود.
در پستانداران همچون انسان، NO یک مولکول مهم در پیام رسانی سلولی است که در بسیاری از فرایندهای فیزیولوژیک و پاتولوژیک دخالت دارد. این ترکیب دارای خاصیت اتساع عروق بوده و دارای نیمهعمر کوتاهی در خون در حد چند ثانیه است.
سطوح اندک تولید نیتریک اکسید در محافظت از ارگانهایی مانند کبد از آسیب ایسکمیک مهم است.
نیتریک اکسید | |||
---|---|---|---|
| |||
Nitric oxide | |||
Oxidonitrogen(•)[1] (additive) | |||
دیگر نامها Nitrogen monoxide | |||
شناساگرها | |||
شماره ثبت سیایاس | ۱۰۱۰۲-۴۳-۹ Y | ||
پابکم | ۱۴۵۰۶۸ | ||
کماسپایدر | ۱۲۷۹۸۳ Y | ||
UNII | 31C4KY9ESH Y | ||
شمارهٔ ئیسی | 233-271-0 | ||
شمارهٔ یواِن | 1660 | ||
دراگبانک | DB00435 | ||
KEGG | D00074 Y | ||
ChEBI | CHEBI:16480 Y | ||
ChEMBL | CHEMBL۱۲۰۰۶۸۹ N | ||
شمارهٔ آرتیئیسیاس | QX0525000 | ||
کد اِیتیسی | R07AX01 | ||
مرجع جیملین |
451 | ||
3DMet | B00122 | ||
جیمول-تصاویر سه بعدی | Image 1 | ||
| |||
| |||
خصوصیات | |||
فرمول مولکولی | N۱O۱ | ||
جرم مولی | ۳۰٫۰۱ g mol−1 | ||
شکل ظاهری | Colourless gas | ||
چگالی | 1.3402 g dm-3 | ||
دمای ذوب | −۱۶۴ درجه سلسیوس (−۲۶۳ درجه فارنهایت؛ ۱۰۹ کلوین) | ||
دمای جوش | −۱۵۲ درجه سلسیوس (−۲۴۲ درجه فارنهایت؛ ۱۲۱ کلوین) | ||
انحلالپذیری در آب | 74 cm3 dm-3 | ||
ضریب شکست (nD) | 1.0002697 | ||
ساختار | |||
شکل مولکولی | linear (point group C∞v) | ||
ترموشیمی | |||
آنتروپی مولار استاندارد S |
210.76 J K-1 mol-1 | ||
آنتالپی استاندارد تشکیل ΔfH |
90.29 kJ mol-1 | ||
داروشناسی | |||
فراهمی زیستی | good | ||
Routes of administration |
دم (تنفس) | ||
دگرگشت | via pulmonary capillary bed | ||
Elimination half-life |
2–6 seconds | ||
خطرات | |||
MSDS | External MSDS | ||
طبقهبندی ئییو | O T | ||
کدهای ایمنی | R۸, R۲۳, R۳۴, R44 | ||
شمارههای نگهداری | S۱, S۱۷, S۲۳, S36/37/39, S45 | ||
لوزی آتش | |||
ترکیبات مرتبط | |||
مرتبط با نیتروژن اکسید | دینیتروژن پنتاکسید دینیتروژن تترااکسید دینیتروژن تریاکسید نیتروژن دیاکسید دی نیتروژن مونوکسید | ||
به استثنای جایی که اشاره شدهاست در غیر این صورت، دادهها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شدهاند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa) | |||
N (بررسی) (چیست: Y/N؟) | |||
Infobox references | |||
|