موراویای بزرگ
From Wikipedia, the free encyclopedia
موراویای بزرگ (لاتین: regnum Marahensium, (به یونانی: Μεγάλη Μοραβία)، چکی: Velká Morava, اسلواکی: Veľká Morava, لهستانی: Wielka Morawia) نخستین دولت بزرگ عمدتاً اسلاو بود که در اروپای مرکزی شکل گرفت.[1] قلمرو اصلی حوالی رودخانه موراوا بود که نام این حکومت از آن گرفته شدهاست.
موراویا | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۸۳۳ میلادی–حدود ۹۰۶/۹۰۷ میلادی | |||||||||||||||||||||||||
موراویای بزرگ طی حکومت سواتوپلوک یکم (سدهٔ نهم میلادی) | |||||||||||||||||||||||||
پایتخت | ولیگراد | ||||||||||||||||||||||||
زبان(های) رایج | زبانهای اسلاوی | ||||||||||||||||||||||||
دین(ها) |
| ||||||||||||||||||||||||
حکومت | شاهزادهنشین | ||||||||||||||||||||||||
ولادیکا (شاه، حاکم) | |||||||||||||||||||||||||
• حدود ۸۲۰/۸۳۰ میلادی | مویمیر یکم | ||||||||||||||||||||||||
• ۸۴۶ میلادی | روستیسلاو | ||||||||||||||||||||||||
• ۸۷۰ میلادی | سواتوپلوک یکم | ||||||||||||||||||||||||
• ۸۹۴ میلادی | مویمیر دوم | ||||||||||||||||||||||||
تاریخ | |||||||||||||||||||||||||
• بنیانگذاری | ۸۳۳ میلادی | ||||||||||||||||||||||||
• سقوط | حدود ۹۰۶/۹۰۷ میلادی | ||||||||||||||||||||||||
|
حدود و موقعیت موراویای بزرگ مورد بحث است.[2] برخی نظریهها مرکز آن را در جنوب رود دانوب (صربستان کنونی) یا در دشتهای مجارستان در نظر گرفتهاند.[3] همچنین تاریخ دقیق تأسیس دولت موراویا مشخص نیست، ولی احتمالاً در دههٔ ۸۳۰ میلادی به دست شاهزاده مویمیر یکم، که نخستین حاکم شناخته شدهٔ موراویایی بود، انجام شدهاست. مویمیر و جانشینش روستیسلاو که از ۸۴۶ تا ۸۷۰ میلادی حکومت کرد، ابتدا در قیمومیت حاکمان کارولنژی بودند؛ ولی نبرد آنها برای استقلال، مجموعهای از درگیریها با فرانک خاوری را از دههٔ ۸۴۰ میلادی، پدیدآورد.
موراویا در دوران روستیسلاو توسعهٔ فرهنگی قابل توجهی را با ورود مبلغان مسیحی در سال ۸۶۳ میلادی تجربه کرد. روستیسلاو از امپراتور بیزانس درخواست کرد معلمی را برای آموزش ادبیات و ایجاد الفبایی برای موراویای بزرگ بفرستد. برادران کنستانتین و متودیوس الفبای گلاگولیتی را ابداع کردند. الفبای گلاگولیتی توسط کنستانتین (سیریل مقدس) اختراع شده بود و زبانی که برای ترجمه متون مقدس به کار میبرد بر پایهٔ گویش اسلاوی بومی او و برادرش در سالونیک بود. این زبان که زبان اسلاوی کلیسایی باستان نامیده شد، نیای مستقیم زبانهای بلغاری و اسلاوی مقدونی بود.
شاه سواتوپلوک یکم دستیاران سیریل و متودیوس را از موراویای بزرگ اخراج کرد. آنان به بلغارستان مهاجرت کردند و مأموریت سیریل و متودیوس را ادامه دادند و جانشینی برای گلاگولیتی ایجاد کردند که الفبای سیریلیک خوانده شد. الفبای سیریلیک و ترجمههای متون مقدس در سایر کشورهای اسلاو بهویژه در بالکان و روس کیف منتشر شد و مسیر تازهای را در توسعهٔ فرهنگی آنها رسم کرد.
موراویا در دوران سواتوپلوک یکم (از ۸۷۰ تا ۸۹۴ میلادی) به بیشترین حد قلمرو خود رسید. مرزهای حکومت او به درستی مشخص نیست، ولی او علاوه بر موراویا بر نواحی مجاور همانند بوهم، بیشتر اسلواکی و بخشهایی از لهستان، مجارستان، اسلوونی و اوکراین سلطه داشت.
تجزیهطلبی و درگیریهای داخلی پس از مرگ سواتوپلوک، باعث اضمحلال موراویا گردید. تاریخ دقیق سقوط این حکومت مشخص نیست اما مارک بلوخ در کتاب جامعه فئودالی معتقد است نهایتاً تهاجم مجارها در سال ۹۰۶ میلادی، حاکمیت موراریا را برای همیشه از میان برد.[4]