شهنامه چنگیزی
From Wikipedia, the free encyclopedia
شَهْنامه چنگیزی یا تاریخ منظوم مغول، یک مثنوی به زبان فارسی است که به پیشینه قوم مغول و خاندان چنگیز خان تا آغاز پادشاهی اولجایتو میپردازد. شمسالدین کاشانی از شعرای اواخر سده هفتم و اوایل سده هشتم ه.ق، این اثر را بهسفارش غازان خان در ۹۷۳۶ بیت در وزن بحر متقارب بهتقلید از شاهنامه فردوسی سرود.[1][2][3]
نویسنده(ها) | شمسالدین کاشانی |
---|---|
کشور | ایران |
زبان | فارسی |
موضوع(ها) | تاریخ مغول از دوره اسطورهای تا آغاز پادشاهی اولجایتو |
گونه(های) ادبی | شعر حماسی در قالب مثنوی سبک عراقی |
تاریخ نشر | ۷۰۴ ه.ق |
کاشانی برای سرودن این اثر کتاب جامعالتواریخ را منبع اصلی خود قرار داد و در کنار آن از اطلاعات تاریخ جهانگشای جوینی و روایات شفاهی نیز در بعضی قسمتها بهره برد.[3] سفارش این کتاب بخشی از کوششهای تبلیغی ایلخانان برای ایجاد مشروعیت بین ایرانیان از طریق تمسک به شاهنامه و جهانبینی ایرانی بود.[1][4] شاعر در این اثر مجموعاً ۸۲ بار به نامهای «ایران» و «ایرانزمین» اشاره کرده و بر ایرانیبودن پادشاهان ایلخانی و نقششان در پاسداری از مرزهای ایرانزمین تأکید داشتهاست.[1] بااینحال شهنامه چنگیزی نتوانست از شهرت و مقبولیت ویژهای میان مردم بهرمند شود و درمجموع در گمنامی باقی ماند. سایر منظومههای تاریخی نیز که در دوره مغول بهتقلید از شاهنامه سروده شدند، سرنوشت مشابهی پیدا کردند.[4]