خیزش شعبانیه
From Wikipedia, the free encyclopedia
خیزش شعبانیه یا انتفاضه شعبانیه قیام مردم عراق علیه رژیم بعث عراق بود که سرتاسر کشور از شمال تا جنوب را دربرگرفت. این قیام در پایان جنگ خلیج فارس و قطعنامه ۶۷۰ شورای امنیت که کلیه تحرکات هوایی ارتش عراق حتی بالگردها را ممنوع کرد به وقوع پیوست و در نتیجه آن کنترل بخش اعظم کشور به دست نیروهای مردمی افتاد. طلیعه خیزشها از شهر بصره بود زمانی که پس از شکست صدام در جنگ کویت و خروج وی از آن کشور توسط ائتلاف نیروهای آمریکائی در اواخر سال ۱۹۹۰، در اول مارس ۱۹۹۱ یک تانک برگشته ارتش عراق به سوی پرتره صدام در بصره شلیک کرد و سپس همه شهر بصره به سرعت دچار خیزش و ناامنی شد و از آنجا به سایر مناطق عراق سرایت کرد. از هجده استان عراق، چهارده استان سقوط کرد و در این میان تنها استانهای شمالی و مرکزی شامل استانهای موصل، صلاح الدین، انبار و بغداد در دست رژیم بعث باقیماند. با همه اینها قیام توسط نیروی سنگین نظامی صدام حسین و وفادارانش در گارد ریاست جمهوری عراق به شدت سرکوب شد به ویژه نقاط مرکزی شهر کربلا که یکی از هستههای مقاومت مردمی بود به ویرانه تبدیل شد و حرم حسین بن علی مورد اصابت چندین گلوله تانک گارد ریاست جمهوری صدام حسین قرار گرفت. در جریان این درگیریها هزاران نفر کشته و نزدیک به دو میلیون نفر از عراق آواره شدند.
خیزش شعبانیه | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
یک تانک دولت عراق که توسط مخالفان منهدم شد. | |||||||||
| |||||||||
طرفهای درگیر | |||||||||
پیشمرگه شورشیان کرد:
شورشیان کمونیست:
| |||||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||||
صدام حسین |
سید محمدباقر حکیم | ||||||||
قوا | |||||||||
حدود ۳۰۰.۰۰۰ نفر حدود ۴.۵۰۰ نفر |
مجلس اعلای اسلامی/سپاه بدر: حدود ۴۰.۰۰۰–۵۰.۰۰۰ حزب دموکرات کردستان عراق: حدود ۱۵.۰۰۰–۴۵.۰۰۰ اتحادیه میهنی کردستان: حدود ۴.۰۰۰–۱۲.۰۰۰ | ||||||||
تلفات و خسارات | |||||||||
حدود ۵.۰۰۰ نفر کشته شدند | حدود ۱۵۰.۰۰۰ تا ۲۳۰.۰۰۰ نفر کشته شدند (اکثراً غیرنظامیان) |
نقش سازمان مجاهدین خلق در کمک به نیروهای عراقی مطرح شده است،[1][2] گرچه این سازمان انکار میکند.[3] در مستند آیت الله ساخته سید مصطفی موسویتبار برای اولین بار تصاویری از آرشیو انتفاضه شعبانیه به تصویر کشیده شدهاست. در این مستند به نقش خویی در انتفاضه پرداخته شدهاست.