تاتهای قفقاز
یکی از قومهای ایرانیتبار / From Wikipedia, the free encyclopedia
تاتهای قفقاز یا تاتهای شمالی[4] (دیگر نامها: لاهیجانی، داغلی، پارسیان قفقاز، پارسیان قفقاز جنوبی) یکی از قومهای ایرانیتبار و شاخهای از فارسیزبانان بومی قفقاز هستند[5][6] که در جمهوری آذربایجان، فدراسیون روسیه (بیشتر در داغستان جنوبی) و ارمنستان سکونت دارند. این قوم بسته به منطقهٔ زندگی، خود را «تاتی»، «پارسی»، «داغلی» و «لاهیجان (لُهیجُن)» مینامند. به جز بخش کوچکی سنی مذهب، بیشتر تاتها شیعه هستند. همچنین اقلیت یهودی قفقاز هنوز زبان تاتی جوهوری را میان خود نگاه داشتهاند. تاتهای ارمنستان مسیحی هستند. زبان این تیره ایرانی «تاتی» است که همراه با فارسیدری و تاجیکی پارهای از زبانهای ایرانی جنوبغربی و گویشی از فارسی بشمار میرود[7] و زبانی که در ایران، تاتی نامیده میشود نیست. تاتی ایران (که در استانهای قزوین، زنجان، اردبیل، سمنان، آذربایجان شرقی، خراسان شمالی و غیره گویشور دارد) از شاخهٔ زبانهای ایرانی شمال غربی و نزدیک به تالشی، گیلکی و کردی است. نزدیکترین زبان به زبان تاتی ایران، زبان تالشی است، در حالی که زبان گروه قومی مورد بررسی، گویشی از فارسی است. استفاده از زبانهای ترکی آذری و روسی نیز در میان تاتهای قفقاز گستردهاست.
کل جمعیت | |
---|---|
حدود ۳۰,۰۰۰[1] | |
مناطق با جمعیت چشمگیر | |
آذربایجان | ۲۵,۲۱۸ (سرشماری ۲۰۰۹)[2] |
روسیه | ۱,۵۸۵ (سرشماری ۲۰۱۰)[3] |
زبانها | |
فارسیتاتی، ترکی آذربایجانی، روسی | |
دین | |
اسلام، مسیحی؛ زرتشتی | |
قومیتهای وابسته | |
دیگر مردمان ایرانی (طبیعت و ژنتیک) ، آریاییها، فارسها، مردم ارمنی-تات |