آلبانیای قفقاز
کشوری باستانی در منطقه قفقاز / From Wikipedia, the free encyclopedia
آلبانیای قفقاز (ایرانی: اران، ارمنی: الوانک) نام یک کشور باستانی در منطقه قفقاز بودهاست. این کشور از شمال به کوهستان کرائونیان که در قفقاز کشیده شده، از شرق به دریای کاسپین و از جنوب به رودخانه ارس محدود بودهاست. از غرب، مرزش ناپایدار بودهاست. استرابون نوشتهاست: رودخانه کورا مرز غربی آلبانیای قفقاز بودهاست و این مرز بارها از جانب آلبانیاییها یا ارمنیها مورد تاخت و تاز قرار گرفتهاست. در انتهای شرقی مرز قفقاز، گذرگاهی در کنار ساحل دریای کاسپین بازمیگردد. که به دروازههای آلبانیا و دروازههای کاسپین توسط باستانیان، پهک چورای یا ایوری پهک توسط ارمنیها نامیده میشود.[1]زبان های رایج آلبانیایی قفقاز، زبان های قفقازی بودند، مانند زبان اودی که یکی از زبان های لزگی هست.[2][3][4]
آلبانیای قفقاز (نام خارجی) اقوانک و الوانک (نام داخلی حال حاضر) | |
---|---|
قرن۲ پ.م–قرن ۸ ب. م | |
مرزهای آلبانیای قفقاز در قرن پنجم و ششم میلادی | |
پایتخت | قبله؛ بردع |
زبان(های) رایج | زبان آلبانیای قفقازی، پهلوانیگ، پهلویگ |
دین(ها) | پاگانیسم، مسیحیت، مزدیسنا |
دوره تاریخی | تاریخ باستان |
• بنیانگذاری | قرن۲ پ.م |
• فروپاشی | قرن ۸ ب. م |
امروز بخشی از | جمهوری آذربایجان روسیه گرجستان ارمنستان |
آلبانیا در زبان ارمنی باستان Աղուանք و به ارمنی امروزی Աղվանք (آقوانک) و به سایر زبانهای قفقازی «آلبانیا» به منطقهای فراتر از کل جمهوری آذربایجان امروزی گفته میشد. پادشاهی آلبانیا از چهار قرن پیش از میلاد تا نیمه اول قرن نهم میلادی برقرار بودهاست. در سال ۳۳۱ پیش از میلاد از آلبانیای قفقاز به عنوان یکی از ساتراپیهای هخامنشیان یاد شدهاست. از آن دوران نام هیچ شهری از این منطقه در جایی یاد نشدهاست. پایتخت آلبانیا در کنار دریای کاسپین قرار داشتهاست. در سال ۳۸۷ میلادی که ساسانیان و رومیها ارمنستان را بین خود تقسیم کردند، آلبانیای قفقاز تابع مطلق ایران شد. ساسانیان در سال ۵۱۰ میلادی آخرین حاکم بومی را برکنار کرده و اداره منطقه را به کل بهدست گرفتند.