Ticino

Ticino (alemanez Tessin) Suitzako hegoaldean dagoen kantonamendua da, italierazko hiztunak nagusi dituena. Hiriburua Bellinzona da.

Ticino
Suitza
Administrazioa
Izen ofiziala	Ticino
Estatu	Suitza
ISO 3166-2	CH-TI
Hiriburua	Bellinzona
Zatiketa	ikusi Bellinzona barrutia, Blenio barrutia, Leventina barrutia, Locarno barrutia, Lugano barrutia, Mendrisio District (en) , Riviera District (en) eta Vallemaggia barrutia
Geografia
Koordenatuak	46°19′N 8°49′E
Azalera	2.812,15 km²
Mugakideak	Grisonia, Uri kantonamendua, Valais kantonamendua, Piemonte, Lombardia, Comoko probintzia, Vareseko probintzia eta Verbano-Cusio-Ossolako probintzia
Punturik altuena	Rheinwaldhorn (en)
Demografia
Biztanleria	353.343 (2018ko abenduaren 31) Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragileaEspresio akatsa: Ez dago operadorerik -(r)entzat
Dentsitatea	125,65 bizt/km²
Hizkuntza ofiziala	italiera
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Matrikula	TI
ti.ch

Artikulu hau kantonamenduari buruzkoa da; ibaia gaitzat duena beste hau da: «Ticino (ibaia)»

Alpe mendiek hartzen dute kantonamendua eta, San Gotardoko tunelari esker (28 km), Italiaren eta Suitzaren arteko komunikabide garrantzitsuenetako bat da. Iparraldea oso menditsua da eta hegoaldean, zelaiagoa eta epelagoa baita, bizi dira ia biztanle gehienak. Ticino ibaia igarotzen da handik, eta hego eta hego-mendebaldeko eskualdeetan Luganoko eta Maggiore aintzirak daude. Laborantza (garia, garagarra, patatak, fruitu arbolak, tabakoa, mahatsa), abere hazkuntza (behi azienda) eta turismoa dira ekonomia jarduera nagusiak.

Geografia

Mugakideak

Iparraldean Uri eta Grisonia kantonamenduak, hegoaldean Lonbardia (Italia), ekialdean Grisonia eta Lonbardia berriro eta mendebaldean Piemonte (Italia) eta Valais kantonamendua mugakide ditu.

Barrutiak

Barrutiak

Ticino kantonamendua ondorengo barrutiek osatzen dute:

Bellinzona barrutia
Blenio barrutia
Leventina barrutia
Locarno barrutia
Lugano barrutia
Mendrisio District ^(en)
Riviera District ^(en)
Vallemaggia barrutia

Hiri nagusiak

• Ascona
• Chiasso
• Bellinzona (kantonamenduren hiriburua)
• Locarno
• Lugano (hiri handiena)

Historia

Milango dukearen mende zegoen XIII. mendean baina suitzarrek konkistatu zuten 1403-1516 urteetan. 1803. urtean bihurtu zen kantonamendu.

Ikus, gainera

• Ticinoko udalerrien zerrenda

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

• (Italieraz) Webgune ofiziala

• Datuak: Q12724
• Multimedia: Canton of Ticino / Q12724