Zuberoako udalerria From Wikipedia, the free encyclopedia
Ligi-Atherei ([liɣi ad̟ðeʁ̞ei]) Zuberoako udalerria da, Basabürüako ibarrezkerrean kokaturik dagoena.
Ligi-Atherei | |
---|---|
Zuberoa, Euskal Herria | |
Ligiko irudia. | |
Kokapena | |
Herrialdea | Euskal Herria |
Lurraldea | Zuberoa |
Administrazioa | |
Estatua | Frantzia |
Eskualdea | Akitania Berria |
Departamendua | Pirinio Atlantikoak |
Elkargoa | Euskal Hirigune Elkargoa |
Barrutia | Oloroe-Donamaria |
Kantonamendua | Euskal Mendialdea |
Izen ofiziala | Licq-Athérey |
Auzapeza | Pierre Quihillalt (2020-2026) |
Posta kodea | 64560 |
INSEE kodea | 64342 |
Herritarra | ligiar-athereiar |
Geografia | |
Azalera | 17.87 |
Garaiera | 242 - 1.097 |
Demografia | |
Biztanleria | 204 (2018: −1) |
Dentsitatea | 13,37 biztanle/km² |
Zahartzea[1] | % 24,27 |
Ugalkortasuna[1] | ‰ 23,26 |
Ekonomia | |
Jarduera[1] | % 71,03 (2011) |
Desberdintasuna[1] | % 11,1 (2011) |
Langabezia[1] | % 4,73 (2013) |
Euskara | |
Euskaldunak | % 60,17 (2010) |
Erabilera | % 28,01 (2011) |
Datu gehigarriak | |
Sorrera | 1843. urtea |
Lurralde menditsuan dago kokaturik udalerria, iparraldean Lexantzümendi (572 m), hego-mendebaldean Zalhagaina (1.053 m), hegoaldean Jora (1.089 m) eta hego-ekialdean Hilaga (1.337 m) tontorrek inguratzen dutelarik.
Hidrografiari dagokionez, Ligiko herriaren sarreran batzen dira Santa Graziko ühaitza eta Larraineko ühaitza ibaiak, Zuberoako ibai nagusia, Ühaitza, osatzeko. Gainera, bertara isurtzen diren hainbat erreka ere igarotzen dira udalerritik.
1843. urtean Ligi eta Atherei herriak batu egin ziren udalerri bakarra osatzeko.
Udalerriko ekonomia laborantzan dago oinarriturik. Udalerritik igarotzen diren uren kalitatea dela-eta, zenbait arrain-haztegi sortu dira bertan.[2]
Zuberoa osoa orokorrean eta bereziki Maule-Lextarre korronte elektrikoz hornitzen duen zentral hidroelektrikoa dago Ligi-Atherein.
Akerbeltz izeneko garagardoa egiten zen udalerrian 2012rarte. Enpresa antzinako kautxozko zola lantegian kokaturik zegoen, Uhaitzandiren ertzean.
XIX. mendearen erdialdean, Ligi eta Atherei batu ondoren, bertako biztanleriak gora egin zuen hainbat urtez, eta 800 biztanleen maila gainditu zuen. Hala ere, ondorengo hamarkadetan eta XX. mende osoan zehar populazioa nabarmen galdu zuen eta XXI. mendearen hasieran 250 inguru ziren bertan bizi ziren lagunak.
Ligi-Athereiko biztanleria |
---|
Datuen iturburua: INSEE |
Alkatea | Agintaldia |
---|---|
Jean-Marc Peillen | 1995-2020 |
Pierre Quihillalt | 2020-2026 |
Udalerriak eskola publiko bat du, ama-eskolako eta lehen hezkuntzako ikasketak eskaintzen dituena. Ama-eskola mailan, 2023-2024 ikasturtetik aurrera, ikasleek euskaraz ikasten dute, murgiltze ereduan[3]. Lehen hezkuntzako ikasleek eredu elebidunean ikasten dute.
2021etik aurrera Txik Txak autobus sareko 60. lineak zerbitzua ematen dio udalerriari uztailean eta abuztuan, astelehenetik igandera.
Horrez gain, udalerriko biztanleek Txik Txakeko eskaera bidezko garraioa erabili ahal dute urtean zehar, astelehen, asteazken eta larunbatetan, Atharratze-Sorholüzera, Maule-Lextarrera edo Mendikotara joateko.
Ligi-Atherein[4] Basabürüako hizkera[5] erabiltzen da, zuberotarraren aldaera.
Udalerriak antolatutako azken maskaradak 2001ean izan ziren[6]. Hala ere, XX. mendearen hasieran, herriko gazteek hiru aldiz prestatu zituzten maskaradak: 1913an, 1925ean eta 1933an[7].
2005ean Berterretx pastorala (Pier Paul Berzaitzek idatzia) antzeztu zuten Atherein.
2007ko Frantziako Tourreko 16. etapa, uztailaren 25ean egindakoa eta Orthezetik Aubisquera zihoana, udalerritik igaro zuen.
Ligi-Atherei hurrengo herriekin senidetuta dago:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.