Joan Piarres Duvoisin

Joan Piarres Duvoisin
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Ainhoa, 1810eko maiatzaren 16a
Herrialdea	Lapurdi, Euskal Herria
Lehen hizkuntza	frantsesa
Heriotza	Ziburu, 1891ko urtarrilaren 30a (80 urte)
Familia
Haurrideak	ikusi César Duvoisin;
Hezkuntza
Hizkuntzak	frantsesa; euskara
Jarduerak
Jarduerak	idazlea eta aduana-agentea
Jasotako sariak	ikusi Ohorezko Legioa ;
Izengoitia(k)	Gazteluberri

Joan Piarres Duvoisin, edo Jean Duvoisin,^[1] izengoitiz Gazteluberri^[1] (Ainhoa, Lapurdi, 1810eko maiatzaren 16a - Ziburu, Lapurdi, 1891ko urtarrilaren 30a) euskal idazlea eta itzultzailea izan zen.

Artikulu hau euskal idazle ainhoarrari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Joan Piarres Duvoisin (argipena)».

Datu azkarrak Bizitza, Jaiotza ...

Itxi

Bizitza

Haurtzaroa Ezpeletan igaro ondoren, Larresoroko apaiztegian ikasi zuen. Diziplina gabeko ikaslea zen arren, irakurtzeko zaletasuna eta geografia, historia eta literatura ikasteko grina piztu zitzaizkion han. 20 urterekin, apaiztegia utzita bere aita bezala mugako aduanetan hasi zen, bai eta kapitain izatera iritsi ere.

Mugako aduanetako kapitaina izateaz gain, Luis Luziano Bonaparte printzeak euskararen ikerketarako hautatu zituen lankideetarik gorenetakoa zen, eta berari eskatu zion Biblia osoaren itzulpena, 1859. urtean hasi eta 1865.ean argitaratua. Era berean, euskara-frantses hiztegia egiten hasi zen, aurreko burubide bera eramanik. Hartarako, euskarazko liburu anitz irakurri behar izan zituen, eta hitzetara ez ezik, esaldietara ere zaletu zen. Irakurketa haietan, besteak beste Agustin Kardaberazen Aita San Ignacioren Egercicioen gañean afectoac liburua dago: gipuzkeratik lapurterara bihurtu eta 1856an Liburu Ederra izenburuarekin argitaratu zuen. Handik bi urtera, Laborantzazko liburua idatzi zuen, bere lanik ezagunenetakoa, Bonaparte printzeak eskaturik.

Hala ere, euskal nobelagintzari ekarritako ekarpenik garrantzitsuena Baigorriko Zazpi Liliak liburua da. 1832an bildutako ipuinekin osatutako lan hori ez zen 1884-1885 arte argitaratu. Parisen zatika ateratzen hasi zen Revue des Basses-Pyrénées et des Landes aldizkariaren lehen bi liburukietan. Ipuinez osatua bada ere, nobelatzat har daiteke, ipuinek elkarrekin duten koherentziagatik batez ere, bata bestearekin lotzeko erak liburuari batasuna ematen baitio.

1891n hil zen Ziburun, hainbat lan argitaratu gabe utzirik, adibidez, Cervantesen On Kixote, hiztegi bat, gramatika lanak, historia artikuluak eta abar.