Elduain
Gipuzkoako udalerria From Wikipedia, the free encyclopedia
Elduain (lehenago Elduayen deitua) Gipuzkoako ekialdean dagoen udalerri txikia da, Tolosaldekoa. 25,2 km²-ko azalera du eta 243 biztanle zituen 2016. urtean. UEMAko kidea da.
| Elduain | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Gipuzkoa, Euskal Herria | |||||||||||
 Elduaingo udaletxea eta eliza | |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatua | Espainia | ||||||||||
| Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
| Lurraldea | Gipuzkoa | ||||||||||
| Eskualdea | Tolosaldea | ||||||||||
| Izen ofiziala | Elduain | ||||||||||
| Alkatea | Oihana Amundarain Zubillaga (EH Bildu) | ||||||||||
| Posta kodea | 20493 | ||||||||||
| INE kodea | 20031 | ||||||||||
| Herritarra | elduaindar | ||||||||||
| Kokapena | |||||||||||
| Koordenatuak | 43°08′27″N 2°00′03″W | ||||||||||
 | |||||||||||
| Azalera | 25 km² | ||||||||||
| Garaiera | 256 m | ||||||||||
| Distantzia | 32 km Donostiara | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 237 (2023) −10 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 9,48 bizt/km² | ||||||||||
| Hazkundea (2003-2013)[1] |  % 11,68 | ||||||||||
| Zahartze tasa[1] | % 21,73 | ||||||||||
| Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 127,66 | ||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||
| Jarduera tasa[1] | % 81,48 (2011) | ||||||||||
| Genero desoreka[1] | % 3,33 (2011) | ||||||||||
| Langabezia erregistratua[1] | % 6,04 (2013) | ||||||||||
| Euskara | |||||||||||
| Euskaldunak[1] | % 90,09 (2010) | ||||||||||
| Kaleko erabilera [2] | % 98,1 (2016) | ||||||||||
| Etxeko erabilera[3] | % 86.1 (2016) | ||||||||||
| Datu gehigarriak | |||||||||||
| Sorrera | 1614 (juliotar egutegia) | ||||||||||
| Webgunea | http://www.elduain.eus | ||||||||||
_-_Fondo_Marín-Kutxa_Fototeka.jpg)
Burdin Aroan jada baziren udalerriaren mugetan, Leitzaran haranean, haizeolen bidez burdina lantzen zuten komunitateak.[6]
1374tik 1614ra Tolosari lotuta egon zen. 1848an, berriz, Berastegitik banandu zen.[7][8]
2019an 250 biztanle zituen, horietatik %19,2k 65 urte edo gehiago zituen, eta atzerrian jaiotakoak %3,6 ziren.[9]
| Elduaingo biztanleria |
|---|
 |
| Datu-iturria: www.ine.es |
2017an honela banatzen ziren sektore ekonomikoak: lehen sektorea BEGaren %7,3. Bigarren sektorea %71,3. Hirugarren sektorea %20,3. Eraikuntza %1,1.[9]
2007ko udal hauteskundeetan PP aurkeztu zen bakarrik, eta boto bat lortu zuen, Eusko Abertzale Ekintzak aurkezturiko zerrenda Espainiako auzitegi nazionalak baliogabetu ondoren. Ezker abertzaleak baliogabeko 83 boto lortu zituen. Orduan, alderdi Popularrak herriko karguak utzi eta herrikide batzuek eratutako gestora batek hartu zuen agintea udalean.[10][11][12] Gestora horretako lehendakaria Jose Angel Urkizu izan zen.[13][14]
2011ko udal hauteskundeetan Bilduk 103 boto lortu zituen.[15]
2015eko udal hauteskundeetan EH Bilduk 48 boto lortu zituen. Boto zuriak 49 izan ziren.[15] Jose Angel Urkizu aukeratu zuten alkate.[16][13]
2019ko udal hauteskundeetan EH Bilduk 81 boto lortu zituen.[15] Ohiana Amundarain izendatu zuten alkate.[17]
GI-2130 errepideak Elduain,Berrobi eta Berastegi udalerriak zeharkatzen ditu. Berastegi igaro ondoren AP-15 autobidearekiko lotunea dago.
Megalitikoa
Onyi-Mandoegi eta Belabietako inguruetan aztarna megalitiko ugari daude: Altxista, Basaburu, Belabieta Txiki, Loa eta Otsolepo trikuharriak, Altxista, Etzela, Etzela Oeste eta Etzelako Arritxuruak harrespilak eta Etzelako txokoa, Loa I eta Moa tumulua, hain zuzen ere.
Erlijioso eta zibila
Alde batetik, Santa Katalina parrokia (XVI.mendean eraikia) eta Santa Kruz baseliza, eta bestetik, Erretoretxea, Olamiako ola, Sorregieta dorretxea (XVI. mendeko arkua du), Ugarango errota eta Inturi, Olloki-Haundi, Errementari, Allanegi, Sarobe, Garro, Ezpeleta, Txapitela, Kapañenea, Olaondo-txiki, Intzenea, Goienetxe eta Elutse baserriak aipatzekoak dira. Arretxe baserria monumentu izendatua dago.[18]
Elduaingo euskara[22] gipuzkeraren[23] aldaera bat da, erdiguneko azpieuskalkian[24] katalogaturiko Tolosaldeko euskara,[25] hain zuzen. Datuen arabera, herriko euskaldunak %90.09 dira, eta euskararen erabilera %76.2 da.
- Manuel Ignazio Santa Kruz Loidi, Santa Kruz apaiza (1842-1926), apaiza eta Hirugarren Gerra Karlistako gerrillari ospetsua.
- Antonio Amundarain (1885-1954), antzerkigilea.
- Miguel Soroa (1926-2008), pilotaria.
- Rosa Soroa (1945), pilotaria, erraketista.
- Jaime Otamendi (1966), irrati esataria.
- Marimi Ugalde Zabala (1940) irakaslea eta Irurako alkatea.
- Oihana Amundarain Zubillaga (1980), politikaria.
- Garikoitz Goikoetxea (1989), kazetaria eta UEMAko teknikaria.
2013az geroztik Herbehereetako erregina den Maxima Zorreguietaren familiak, aitaren aldetik, Elduainen du jatorria, Sorregieta baserrian zehazki.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
