Brno

Brno^[1] (alemanez: Brünn; latinez: Bruna; yiddishez: ברין, Brin) Txekiar Errepublikako hego-ekialdean, Svitava eta Svratka ibaien elkargunean, kokatutako hiria da. Moraviako hiri handiena da eta, Olomouc-ekin batera, eskualde historiko honen hiriburua. 2012an 378.327 biztanle zituen^[2]. Apezpikutegia, unibertsitatea eta aireportua ditu, eta Hego Moraviako zentro administratiboa da.

Brnoko ikuspegia Špilberk gaztelutik

Brno Brno
municipality with town privileges in the Czech Republic (en)
Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea	Txekia
Eskualdea	Hego Moravia
Barrutia	Brno-City District
Alkatea	Markéta Vaňková (en)
Izen ofiziala	Brno Brünn
Jatorrizko izena	Brno
Posta kodea	602 00–664 81
Geografia
Koordenatuak	49°11′43″N 16°36′30″E
Azalera	230,182739 km²
Altuera	237 m
Mugakideak	Popovice, Popůvky, Mokrá-Horákov, Moravany, Šlapanice, Vranov, Otmarov, Troubsko, Rebešovice, Rozdrojovice, Veverská Bítýška, Sokolnice, Jinačovice, Bílovice nad Svitavou, Česká, Veverské Knínice, Modřice, Lelekovice, Chudčice, Ostrovačice, Ostopovice, Moravské Knínice, Ochoz u Brna, Podolí, Kanice, Kobylnice eta Hvozdec
Demografia
Biztanleria	400.566 (2024ko urtarrilaren 1a) 4.465 (2023)
206.520 (%51,6)   (%48,4) 194.046
Dentsitatea	1.740 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera	1243 (egutegi gregorianoa)
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuak	Kharkiv, Poznań, Leipzig, Leeds (en) , Kaunas, Stuttgart, Sankt Pölten, Utrecht, Odense, Viena, Leeds, Rennes, Voronezh, Plovdiv, Pula, Ferrara, Bratislava, Abbadia Lariana, Daejeon eta Debrecen
Matrikula	B
brno.cz

Historia

Špilberk gaztelua Moraviako markgrafen egoitza izan zen (1349-1411), austriar presondegia izan aurretik (1740-1855). Austerlitzeko gudu ospetsua Brno hiriaren inguruan izan zen.

Klima

Datu klimatikoak (Brno)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	12.2	17.6	24.3	28.0	29.7	32.0	35.1	34.9	32.0	26.5	20.1	14.4	35.1
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	0.2	3.1	8.5	14.4	19.5	22.6	24.5	24.2	20.2	14.1	6.6	1.9	13.3
Batez besteko tenperatura (ºC)	−2.5	−0.3	3.8	9.0	13.9	17.0	18.5	18.1	14.3	9.1	3.5	-0.6	8.7
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	-5.2	-3.3	-0.2	3.9	8.3	11.4	12.7	12.6	9.5	5.0	0.9	-3.0	4.4
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	−24.1	−22.2	−18.6	−5.1	−1.9	1.8	3.6	3.0	−0.7	−5.5	−13.1	−19.4	−24.1
Pilatutako prezipitazioa (mm)	24.6	23.8	24.4	31.5	61.0	72.2	63.7	56.3	37.6	30.7	37.4	27.1	490.3
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm)	6.0	5.4	5.3	5.4	8.3	9.1	9.0	7.3	5.5	5.1	7.0	6.3	79.7
Eguzki orduak	45.3	71.6	121.1	169.0	219.5	220.8	235.0	217.8	162.1	123.9	51.3	39.9	1677.3
Hezetasuna (%)	84	81	73	65	67	69	67	68	73	78	84	85	75
Iturria (1): World Meteorological Organization (UN)[3]
Iturria (2): NOAA[4]

Ekonomia

Brnoko industria nagusiak armagintza, industria mekanikoa, kimikoa, ehunak eta janari industria dira.

Kirola

FC Zbrojovka Brno hiriko futbol talde nagusia da.

Ondasun nabarmenak

Eliza gotiko eta eraikuntza barroko ugari daude hiri erdian. Hiriaren gainean Špilberk gotorlekua altxatzen da.

2001ean UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zuen Ludwig Mies van der Rohek diseinaturiko Villa Tugendhat.

Brnoko herritar ospetsuak

• Milan Kundera (1929-2023) idazlea

Herri eta hiri senidetuak

• Dallas, Texas, Estatu Batuak (1991)^[5]
• Leeds, Ingalaterra
• Rennes, Frantzia
• Utrecht, Herbehereak
• Kaunas, Lituania
• Leipzig, Alemania
• Sankt Pölten, Austria
• Viena, Austria
• Kharkiv, Ukraina
• Poznań, Polonia
• Stuttgart, Alemania
• Voronezh, Errusia

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

1. Euskaltzaindia. 157. araua: Europako hiriak. .
2. Statutární město Brno: Statistická data. Český informační server. Statnisprava.cz
3. World Weather Information Service – Brno. World Meteorological Organization (Noiz kontsultatua: February 28, 2013).
4. Brno Climate Normals 1961-1990. National Oceanic and Atmospheric Administration (Noiz kontsultatua: February 28, 2013).
5. (Ingelesez) Dallas Economic Development - Brno. (Noiz kontsultatua: 2018-08-19).

Kanpo estekak

• Datuak: Q14960
• Multimedia: Brno / Q14960