norvega matematikisto, sociologo kaj politikologo From Wikipedia, the free encyclopedia
Johan Galtung (naskita la 24-an de oktobro 1930 en Oslo - 17-an de februaro 2024) estis la inventisto de la pacoscienco[1] kaj fama norvega matematikisto, sociologo, historiisto, ekonomikisto kaj politikologo. Li estas konata kiel la fondinto de la politikscienca fako "paco kaj konflikto".
| Johan Galtung | |
|---|---|
 | |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 24-an de oktobro 1930 en Oslo |
| Morto | 17-an de februaro 2024 (93-jaraĝa) en Bærum |
| Lingvoj | angla • germana • norvega |
| Ŝtataneco | Norvegio  |
| Alma mater | Universitato de Oslo - sociologio |
| Familio | |
| Patro | August Galtung (en)  |
| Patrino | Helga Holmboe (en) |
| Edz(in)o | Ingrid Eide (en) (1956–1968) |
| Infano | Andreas Galtung (en) |
| Okupo | |
| Okupo | matematikisto universitata instruisto sociologo politikologo verkisto |
Li evoluigis plurajn gravajn teoriojn kiel pozitiva kaj negativa pacoj, struktura perforto[2], konfliktoteorio, konceptoj paco-konstruaĵo, same kiel edukita en la socio pro ŝanĝoj en la kontrolo de la socio, en kiu li priskribas la koncepton de la nova faŝismo[3][4][5] . Agnoski, kompreni, klarigi kaj venki perforton estas la rimedoj laŭ kiuj Galtun konceptas sian konstruan esploradon pri paco[6].
En 1959 li estis la plej grava fondinto de la Esplorinstituto pri Paco en Oslo (angle : Peace Research Institute of Oslo, PRIO). En 1964 li fondis la revuon Journal of Peace Research. En 1969 li estis nomumita la unua profesoro pri studoj de paco kaj konflikto (angle : peace and conflict studies) ĉe la universitato de Oslo, katedron kiun li en 1977 postlasis por esplori pri paco kaj konflikto kiel profesoro en dekoj da universitatoj ĉirkaŭ la mondo interalie ĉe la Internacia Islama Universitato de Malajzio (IIUM). Li jam peris en pli ol 150 konfliktoj inter ŝatoj, religioj, komunumoj kaj homoj.
Johan Galtung estis Rektoro de la Transcend International Peace University, kiun li fondis en 1992, kaj estas membro de la Transcend-reto por Paco, Disvolviĝo kaj Medio[7].
Galtung okupis plurajn gravajn poziciojn en internaciaj esplorkonsilioj kaj estis konsilisto de diversaj internaciaj organizaĵoj. Li ankaŭ estis membro de la Konsila Konsilio de la Komisiono pri Demokratio de la Unuiĝintaj Nacioj ekde 2004. Li ankaŭ skribis multajn eksperimentajn kaj teoriajn artikolojn, ofte traktante temojn rilataj al paco kaj konfliktesplorado. Li estas unu el la verkintoj de influa raporto pri novaĵvaloroj, la faktoroj kiuj determinas la informnovaĵojn. Galtung ankaŭ kreis koncepton de paca ĵurnalismo, kiu havas kreskantan influon sur la studoj komunikado kaj amaskomunikilaro.
Johan Galtung dividis la pacopercepton en negativa kaj pozitiva paco. La negativa paco estas stato de milito en la foresto kaj pozitiva paco estas milito, eble kondukante al la strukturaj kaŭzoj de foresto. Tiel, ekzemple, homaj rajtoj subprema diktaturo povas plenigi la negativa paco difino (neniu grandskala perforto), sed ne por pozitiva paco difino, ĉar strukture, la diktaturo estas perforta.[8]
En 1987 Galtung ricevis la alternativan Nobelpremion "Premion de ĝusta vivmaniero" kaj en 1993 la premion Gandhi. En 2009 li fariĝis honora membro de la norvega verda partio.
Galtung ankaŭ estas polemika, parte pro siaj vidpunktoj kaj proponitaj solvoj kiujn multaj vidas kiel utopiaj[5]. En majo 2012, la israela ĵurnalo Ha'aretz akuzis lin de antisemitismo al kiu li donis replikon[6].
Superrigardo pri la libroeldonoj de Galtung ĝis 1990 troveblas en : Johan Galtung. Bibliografio 1951-90, 1990. Li publikigis pli ol 1600 artikolojn kaj pli ol 60 libroj.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
