Cristuru Secuiesc [kristuru sekujesk] (hungare: Székelykeresztúr, germane: Kreutz) estas urbo situanta en la Târnava Mare nordoriente de Sighișoara. Administre apartenas al la urbo la vilaĝoj Betești (ekde 2004) kaj Filiaș.
| Cristuru Secuiesc | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| Urbo | |||||
| urbeto en Rumanio | |||||
| |||||
| Lando |  Rumanio | ||||
| Distrikto |  distrikto Harghita | ||||
| Alinome | Székelykeresztúr (hungare), Kreutz (germane) | ||||
| Iama hungara departemento | Udvarhely | ||||
| Situo | 46° 18′ N, 25° 2′ O (mapo)46.29166666666725.035277777778 | ||||
| |||||
 | |||||
| Alto super maro | 395 m | ||||
| Poŝtkodo | 535400 | ||||
| Loĝantaro | |||||
| – komunumo | 10.352 (en 2009) | ||||
| – vilaĝo | 8.572 (en 2002, sen Betești) | ||||
| Kodo laŭ SIRUTA | 83525 | ||||
Loĝantaro
Historio
Ĝi estis kamparurbo ekde la 15-a jarcento ĝis 1886 kaj post tiu komunumo ĝis 1956, kiam denove ĝi fariĝis urbo. Ĝis 1919 kaj inter 1940 kaj 1944 Székelykeresztúr apartenis al Hungario (Udvarhely).
- La 1-an de februaro 1605 la sikuloj havis tie nacikunvenon.
- 1793: fondo de la unitariisma Mezlernejo Orbán Balázs).
- 1849: la 30-an de julio Sándor Petőfi ĉi tie pasigis sian lastan nokton. Honore al la poeto la plej granda ĝenerala lernejo de la urbo portas lian nomon.
- 1870: fondo de la Ŝtata Porinstruista Instituto de Cristuru Secuiesc.
- 1946: fondo de la muzeo, en 1955 ĝia tribunala registrado, ekde 1997 ĝia nomo estas Muzeo Molnár István.
Ĝemelkomunumoj
Bibliografio
- Benkő Elek: Székelykeresztúri kályhacsempék, (kun István Uglhy), Buk., 1984.
- Benkő Elek: A középkori Keresztúr-szék régészeti toporáfiája, Bp., 1992.
- Kálmán Attila Szabó : A Székelykeresztúri Állami Tanítóképző története. Benedek Elek Alapítvány, Székelyudvarhely, 2000.
- Vofkori György: Székelykeresztúr képestörténete (Historio en bildoj de Cristuru Secuiesc), 2002.
- Sándor-Zsigmond Ibolya: Mesében éltem- A székelykeresztúri szitásság. 2005.
- Kálmán Attila Szabó: Iskola az idők viharában – 140 éve nyílt meg a Székelykeresztúri Állami Tanítóképző, la tekston prizorgis kaj redaktis K. A. Sz., Székelyudvarhely, 2010.
Gravaj personoj
- Rozália Antal, edzino de Mózes Borsos (n. 1952): popolpoetino. Ŝi loĝas en Baraolt.
- Árpád Ajtony (9-a de januaro 1944 - Parizo, 6-a de januaro 2013): socipsikologo, verkisto.
- Endre Baksa (n. Cluj, 11-a de julio 1949): muzikinstruisto, kapelestro.
- Attila Balázs K.. (n. 1973): poeto.
- Elek Benkő: muzeologo tie inter 1979 kaj 1988.
- Ilona Benkő (n. 29-a de aprilo 1937): ceramikistino.
- Gyula Both (n. 18-a de februaro 1962): fotisto Arkivigite je 2012-04-25 per la retarkivo Wayback Machine.
- Gábor Brassói Kozák (1885 - Budapest, 1926) muzikestro
- Salamon Csifó (Székelykeresztúr, 1-a de aŭgusto 1865 – 8-a de januaro 1934, Koloĵvaro: unitariisma teologo, eklezia sekretario en Koloĵvaro.
- Alpár Czire, fotisto
- Gábor Daniel: politikisto, bienulo, iniciatinto de fondigo de la porinstruista lernejo.
- Hajnal Dávid: pentristino
- Dénes Barna Jakab (n. 17-a de februaro 1976): filozofo, publikoficisto
- Jenő Farkas (patro) (Nyárádszereda, 15-a de julio 1908 – Târgu Mureș, 3-a de julio 2000): instruisto, folklorkolektanto de volumo Vadrózsa virága (2004).
- László Fodor (n. 8-a de februaro 1928): historiisto.
- Lajos Fülöp (n. Odorheiu Secuiesc, 4-a de januaro 1948): instruisto pri la hungara lingvo kaj literaturo, direktoro de la loka muzeo ekde 1977.
- Sándor Gálfalvi (Nagykadács, 26-a de majo 1919 – Cristuru Secuiesc, 12-a de januaro 1996): pedagogo, kulturorganizanto, publicisto, ĉefadministranto de transilvania unitariisma eklezio.
- Sándor Gyallay-Pap (17-a de marto 1906 - samloke, 8-a de novembro 1944): poeto.
- László Ipó (Felsőboldogfalva, 4-a de marto 1911 – Cristuru Secuiesc, 22-a de marto 1991): pentristo.
- László Ipó (n. 10-a de januaro 1939): geologo, muzeologo.
- Dénes Barna Jakab (n. 17-a de februaro 1976): juristo, filozofo
- Károly Elekes (19-a de julio 1951: grafikisto, skulptisto, pentristo.
- Ernő Kaznovszky (n. 23-a de julio 1924 - Bukareŝto?, ?-a de novembro 1998): skulptisto, adjunkto.
- János Kibédi (1960): skulptisto.
- Ervin Kiss (n. 29-a de aprilo 1929): kuracisto, grafikisto.
- Ferenc Kozma (1844 – 1920: ano de MTA,la dua direktoro de la loka Porinstruista Lernejo inter 1873 – 1886.
- István Kovács (14-a de januaro 1921 – Budapest, 31-a de oktobro 1957): prielektra inĝeniro ekzekutita pro partopreno en revolucio de 1956-a jaro en Hungario.
- László Kubanek (n. 7-a de junio 1967): interna dizajnisto, skulptisto
- Attila László (n. 28-a de majo 1933): muzikinstruisto, ĥorestro, komponisto.
- László Kiss: pentristo
- Ágnes Lőrincz (1959): belartistino ekde 1985 vivanta en Germanujo.
- Erzsébet Lőrinczi, Erzsébet Nagy (4-a de aprilo 1908 – ?): pentristino.
- László Lőrinczi unitarisma pastro, lernejestro, agronomo.
- András Máthé (*20-a de aprilo 1923): ĵurnalisto, memuaristo, lokhistoriisto.
- István Molnár d-ro (Bordos, 7-a de decembro 1910 – Cristuru Secuiesc, 10-a de januaro 1997): muzeologo, etnografo, fondanto de loka muzeo.
- Kálmán Molnár (n. 15-a de septembro 1936): muzeologo.
- Albert Márkos (17-a de oktobro 1914 – Cluj-Napoca, 11-a de junio 1981): komponisto.
- Béla Nagy (Gyergyószentmiklós, 23-a de septembro 1895 – 1969): fotisto Arkivigite je 2015-09-30 per la retarkivo Wayback Machine
- Elek Nagy: reformita pastro
- István Nagy (*1-a de aŭgusto 1970): ĵurnalisto, redaktoro.
- Lajos Nagy, reformita pastro, eklezia verkisto
- Árpád P. Buzogány (n. 22-a de majo 1965): instruisto, bibliotekisto, verkisto, poeto Arkivigite je 2012-09-20 per la retarkivo Wayback Machine.
- Sándor Sipos (Cristuru Secuiesc, 5-a de aprilo 1957): skulptisto.
- Jenő Sándor (30-a de junio 1891 – Budapest, 30-a de decembro 1978: komponisto.
- Réka Sánta-Jakabházi (n. 27-a de septembro 1973): universitata instruistino
- Rozália Sütő Petre (24-a de aprilo 1952) tekstilistino, scenejdekoraciistino
- András Szécsi (Bukareŝto, 15-a de februaro 1934 – Târgu Mureș, 20-a de oktobro 1991): pentristo
- Zsejke Székely (8-a de februaro 1968) operkantistino (soprano).
- József Tiboldi (1883 – 1957): komponisto.
- István Tibor Ughy (Cristuru Secuiesc), 25-a de julio 1938: pentristo, grafikisto.
- Lajos Ütő (Küküllődombó, 20-a de aŭgusto 1885 – 1-a de julio 1977, Cristuru Secuiesc): unitariisma eklezia verkisto, gazetredaktoro.
- Csaba Váli (n. 1978): poeto
- Dénes Vass (12-a de februaro 1960): fizikisto. entreprenisto, fondinto-posedanto de ekonomia semajngazeto Pulzus.
Eksteraj ligiloj
- Muzeo Molnár István
- Administrcia mapo de distrikto Arkivigite je 2006-08-22 per la retarkivo Wayback Machine
- Popolnombrado 2002
- Retpaĝo
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
